Zorgraad bespreekt huidige situatie gezondheidszorg in Suriname

door

Tijdens een openbare vergadering van de Zorgraad – een adviesorgaan van de regering die toezicht houdt op de handhaving en naleving van de wet – zijn de voorlopige resultaten van een onderzoek naar de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg in Suriname gepresenteerd. Dit onderzoek, uitgevoerd door Stichting Green Leafs for Empowerment & Leadership, combineert interviews met zorgorganisaties en patiënten met vragenlijsten. Doel is om een beter beeld te krijgen van hoe de basiszorgverzekering functioneert en waar verbeteringen mogelijk zijn.

Uit de presentaties bleek dat financiële tekorten en organisatorische problemen de sector zwaar belasten. Premies zijn voor veel burgers te hoog, werkgevers dragen hun verplichtingen niet altijd na en patiënten betalen vaak alsnog voor medicijnen. De Medische Zending en de Regionale Gezondheidsdienst hebben bovendien personeelstekorten, gebrekkig transport in het binnenland en onvoldoende middelen voor investeringen. Toch benadrukten beide organisaties dat zij via poliklinieken en schoolprogramma’s zorg zo dicht mogelijk bij de bevolking blijven brengen.

Speciale aandacht ging uit naar de inheemse en marronbevolking, die moeite hebben met de aanvraagprocedures voor premiesubsidie. Formulieren sluiten niet aan bij hun taal en leefomstandigheden. Ook HIV-patiënten ervaren problemen: zij moeten vaak onnodig opnieuw medische verklaringen indienen en worden geconfronteerd met hoge medicijnprijzen.

Ondanks de knelpunten werden er ook voorstellen besproken. Zo pleit de Zorgraad voor herziening van de Wet Nationale Basiszorgverzekering, betere controle op naleving en de oprichting van een sterkere zorgautoriteit. Ook werd gewezen op de noodzaak van meer samenwerking tussen ministeries, verzekeraars en dienstverleners om de zorg beter te organiseren, zeker in het binnenland. Er zijn al meerdere keren voorstellen zijn gedaan om de premie en de wet aan te passen (in 2018, 2020 en 2022). Die zijn echter telkens afgewezen of op de lange baan geschoven vanwege “politieke gevoeligheid”. Het gevolg is dat verzekeringsmaatschappijen het basispakket niet aanbieden, dienstverleners patiënten tóch laten betalen en werkgevers premies ontwijken.

Een groot probleem is dat noodzakelijke staatsbesluiten – bijvoorbeeld voor premieaanpassing of sancties voor werkgevers – nog steeds niet zijn goedgekeurd. Hierdoor kunnen toezichthoudende instanties hun werk niet doen. De Zorgraad waarschuwt dat het uitblijven van wetsaanpassingen de situatie verder verslechtert: patiënten betalen extra, werkgevers drukken kosten af op werknemers en verzekeraars omzeilen hun verplichtingen. Daarnaast heerst er grote onduidelijkheid. Bij de ene apotheek is een medicijn gratis, terwijl de patiënt bij een andere apotheek moet bijbetalen. Volgens de Zorgraad heeft dit geleid tot een groeiend gevoel van willekeur en wantrouwen in het systeem.

De Zorgraad concludeert dat de knelpunten al jaren bekend zijn en dat er concrete voorstellen op tafel liggen. Het probleem ligt volgens de raad niet bij gebrek aan kennis, maar bij het uitblijven van politieke daadkracht. Zonder snelle ingrepen – zoals premieaanpassing, betere controle en aangepaste wetgeving – dreigt de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de gezondheidszorg in Suriname verder onder druk te komen.

..