Wonnie Boedhoe: Toename criminaliteit direct en indirect gevolg economische neergang

door

Tekst en beeld Wilfred Leeuwin
Terwijl in Suriname wetenschappelijk en gedetailleerd onderzoek ontbreekt over de relatie tussen criminaliteit en economie, wijzen internationale onderzoekingen uit dat criminaliteit een direct en indirect gevolg is van een economische neergang. Econoom Wonnie Boedhoe van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) heeft donderdag tijdens een discussieavond van de vereniging, gereflecteerd op een inleiding van korpschef Bryan Isaas.

Boedhoe komt in haar analyse tot de ontstellende conclusie dat de begroting van de politieorganisatie, totaal niet toereikend is om de toegenomen criminaliteit aan te pakken. “Korpschef ik heb medelijden met u”, zei de econoom, nadat zij de begroting van het Korps Politie Suriname (KPS) had ontleed voor de aanwezigen.

“Wanneer een persoon economische ongelijkheid ervaart relativeren zij dat in hun denken en handelen”

Het onderzoek van de VES-econoom concentreert zich op de financiële weerbaarheid en mogelijkheden van het politie – en vervolgingsapparaat om de criminaliteit, ten minste beheersbaar te houden. Dit blijkt een onmogelijk opgave wanneer blijkt dat voor 2023 en 2024, de begroting van het ministerie van Justitie en Politie (Juspol) waar het KPS onder valt er als volg uit ziet.
Begroting
Voor het jaar 2023 bedroeg de totale begroting van het ministerie 4,13 procent van de totale ‘s land begroting wat neerkomt op 2,19 procent van het bruto binnenland product (BBP). Voor 2024 is de begroting van Juspol 6,9 procent van de totale begroting wat neerkomt op 1,68 procent van het BBP.
Om de vraag te beantwoorden als er inderdaad een correlatie is tussen criminaliteit en economie is specifiek gekeken naar welk deel van de begroting van het ministerie gaat naar criminaliteitsbestrijding voor het politieapparaat. De taken, diensten en voorzieningen die daarmee te maken hebben en in de twee begrotingsjaren 2023 en 2024 zijn opgebracht zijn: het renoveren van politieposten en cellenhuizen, de afbouw van het hoofdbureau van de politie, ‘human capital, telecommunicatie bij het KPS, aanpak van de openbare orde en verkeersveiligheid, rechtshandhaving en rechtsbescherming, aanpak zware criminaliteit, transport en equipment.
Ook het Openbaar Ministerie, dat direct belast is met het bestrijden van de criminaliteit is meegenomen als ook delen van de rechterlijke macht. Voor al deze posten die direct te maken hebben met het bestrijden van de criminaliteit blijkt dat in 2023 de de financiële middelen slechts 0,30 procent bedroeg van de totale begroting ofwel 0,16 van het BBP. In 2024 was de verhouding 0,31 procent van de begroting ofwel 0,10 procent van het BBP.
Staat van de economie
Volgens Boedhoe is bij het afleiden van de relatie die bestaat tussen criminaliteit en economie van belang te weten wat de staat van de economie is. De literatuur leert dat er geen verband bestaat tussen werkloosheid in het algemeen en criminaliteit. Echter ontstaat criminaliteit wel wanneer er sprake is van wat zij noemt een ‘mismatch’ tussen het niet kunnen uitoefenen van het beroep waarvoor men gestudeerd heeft.
In die gevallen kan het gebeuren dat de persoon vatbaar is voor het doen van criminele activiteiten om in het eigen onderhoud te voorzien en economisch weerbaar te zijn. Ook bestaat er een verband tussen economische ongelijkheid en criminaliteit.
Wanneer een persoon economische ongelijkheid ervaart relativeren zij dat in hun denken en handelen. Dit stimuleert sociale concurrentie en moedigt geweld aan omdat men zich beknot voelt in de eigen kansen wat kan leiden tot crimineel gedrag.
Enkele factoren die criminaliteit beïnvloeden zijn, demografische gegevens zoals gender, leeftijd, sociale klasse, etniciteit, de economische condities, familiestructuren, criminaliteitsbeleid, misbruik van middelen en toegankelijkheid tot wapen. Het is volgens Boedhoe belangrijk data te verzamelen om een gedetailleerde uitspraak te doen over deze factoren.
Impact
Criminaliteit heeft zowel een positieve als negatieve impact op de economie. De vraag is evenwel welke groter is. Een positieve impact is bijvoorbeeld, dat er veel meer bouwmaterialen worden verkocht om have en goed te beschermen tegen criminaliteit. Er komen meer security bedrijven wat zich vertaalt in werkgelegenheid en ondernemerschap. “Moeten we hier blij om zijn of moet het afgewogen worden tegen de negatieve impact”, vraagt Boedhoe.
Anderzijds is bij de negatieve impact sprake van inkomsten derving bij bedrijven die beroofd worden omdat er minder omzet is vanwege tijdelijke sluiting. Er is extra kapitaal nodig om de schade te dekken, waardoor mogelijke investeringen worden uitgesteld of geschrapt.
Een gevolg is dat er ook extra beveiliging nodig is. Dit werk door met extra ziektekosten van personeel dat slachtoffer is geworden van de beroving, personeel dat tijdelijk niet kan werken, wat invloed heeft op de productiviteit in het bedrijf en medewerkers die angstig worden om sommige gebieden te betreden.Bij de overheid uit de negatieve impact zich in, kosten voor onder andere opsporing – berechting – en gevangeniskosten, personeel en gevangebewaringskosten, kosten voor de gezondheid, preventieve voorlichtingsprogramma’s, gedragsveranderingsprogramma’s, geestelijke gezindheidszorg voor slachtoffers, hun familie en omgeving, maar ook geestelijke …