Woningnood blijft ondanks veel beloftes

door

Slechts 22 procent van het doel bereikt

De harde realiteit in Suriname is dat al veel generaties families nog steeds gezamenlijk in een woning verblijven. Dit gebeurt onder meer vanwege de extreem hoge huurprijzen van driehonderd euro en meer voor bijvoorbeeld een een- of tweekamerappartement, terwijl de gemiddelde salarissen ook rond dat bedrag zijn. Het streven van de regering-Santokhi/Brunswijk was om met het Affordable Housing Project (AHP) 3.750 woningen te helpen opzetten. Nu de termijn van de regering er zo goed als op zit, wordt een staat opgemaakt van wat is bereikt.ADVERTISEMENT

Tekst en beeld Valerie FrisADVERTISEMENT

Van de beoogde 3.750 woningen zijn er 55 opgeleverd en 399 gerenoveerd uit middelen van het project. Er zijn 188 woningen in aanbouw en 198 worden gerenoveerd. Deze informatie kreeg de Ware Tijd uiteindelijk van Cherlique Leliënthal, woordvoerder van de president. De krant heeft een jaar gepoogd om projectcoördinator Mark Rommy te bereiken, maar had geen succes.

Harish Monorath (Abop), lid van deze commissie, had op 25 mei 2021 tijdens een interview in het programma ‘M’manten Taki’ van de STVS verteld dat de woningnood ligt tussen de zestienduizend en 32.000. Om dit probleem op te lossen had de regering het AHP – een soort Low Income Shelter Program-3 (Lisp) – voorgesteld.

Financiering

Het totale aantal woningen dat is opgezet en gerenoveerd, bedraagt ongeveer 22 procent van de doelstelling. In de AHP-nieuwsbrief van maart staat dat het project is begroot op 38.750.000 US dollar, waarvan 35 miljoen wordt gefinancierd met een lening van de Islamitische Ontwikkelingsbank. De rest moet Suriname zelf opbrengen.

In het Meerjaren Ontwikkelingsplan staat dat het project tot 2026 loopt. De regering had gehoopt om de bouw van appartementen te stimuleren en minimaal vijfhomderd sociale woningen per jaar te bouwen, maar dit is bij lange na niet gehaald. “Het AHP is niet per se voor mensen met een laag inkomen, zoals dat bij Lisp het geval was”, zei Monorath.

Onder het AHP kan een burger vijftienduizend US dollar ‘krijgen’, waarvan negenduizend US dollar een schenking is van de overheid. Dat deel komt uit een lening van de IsDB. Het overige moet de burger zelf opbrengen, bijvoorbeeld door een lening bij de bank.

Monorath zei zich ervan bewust te zijn dat een huis bouwen erg duur is, maar de overheid gaat er van uit dat vijftienduizend US dollar wel voldoende moet zijn voor een degelijk huis, inclusief water- en stroomaansluiting. “Het moet geen krot worden”, onderstreepte hij. Wie geen gebruik wil maken van het AHP kan een 7 procent-hypotheek aanvragen en zo voor een hoger bedrag tot SRD 1,6 miljoen in aanmerking komen.

Om voor het AHP in aanmerking te komen, moeten burgers contact opnemen met één van de zestien niet-gouvernementele organisaties waarmee het AHP samenwerkt. De Ware Tijd nam contact op met twee, maar werd verwezen naar de commissie AHP zelf, omdat de rol van de betreffende NGO’s niet echt duidelijk is óf omdat documenten die ze hadden ontvangen van aanvragers en die ze vervolgens opstuurden naar de commissie voor beoordeling maanden bleven liggen.

(lees verder onder de )

Projecten

De regering zou voor de eerste fase van het landelijke woningbouw programma 2023-2025 (LWP) 3.500 ‘woonoplossingen’ (nieuwbouw en renovastie) creëren. Verschillende gebieden zouden bouwrijp worden gemaakt. Minister Riad Nurmohamed van Openbare Werken had bij de start van het LWP fase 1 op 25 augustus 2023 te Reeberg in district Wanica gezegd dat na dat project zeshonderd percelen aan de Merveilleweg en de Peprepinweg bouwrijp zouden worden gemaakt. Er zijn public-private partnership projecten gaande te Poerwodadi en Krepie (Charlesburg). De projecten Reeberg en Voorburg zijn toegevoegd voor de lage inkomensklassen die geen eigen perceel hebben.

De bewindsman stelde dat de projecten duurzaam zouden worden uitgevoerd. “Het bouwrijp maken van percelen moet erin resulteren dat daadwerkelijk woningen worden gebouwd”, zei de minister toen. Hiervoor zijn er volgens hem faciliteiten gecreëerd bij de banken. Er zou verder streng toezicht zijn op de uitvoering van de projecten. De kavels zouden bouwrijp worden gemaakt door Baitali Group, in samenwerking met Architectenbureau Bab. Maandag tijdens de persconferentie naar aanleiding van de regeringsvergadering zei Nurmohamed dat de projecten aan de Peprepinweg en te Reeberg stagnatie hebben opgelopen vanwege juridische kwesties. Sommige percelen bleken dubbel te zijn uitgegeven.

De regering stelt in de AHP-nieuwsbrief mensen in de districten niet te zijn ‘vergeten’. In Marowijne tekenden meer dan honderd aanvragers uit dorpen als Galibi, Morakondre en Moengotapoe contracten met aannemers om te beginnen met de bouw van woningen. Daarnaast werden contracten ondertekend in Pokigron en Brownsweg, dorpen in Brokopondo, waardoor de reikwijdte van AHP in het binnenland verder werd uitgebreid.

(lees verder onder de )

Projecten ‘vorige’ regering

Tijdens de regering-Bouterse bestond het Low Income Shelter Program 1 en 2 (Lisp), dat  voornamelijk was gericht op burgers met een laag inkomen van toen …