Wanneer is iemand een (volks)held?

INGEZONDEN

Op uw website stelt Astrid Essed op dinsdag 7 januari 2025 onder aanvoering van gronden dat Desi Bouterse geen volksheld was. Criminele antecedenten diskwalificeren iemand blijkbaar niet per se dat duizenden mensen hem de laatste eer hebben bewezen na zijn overlijden. Is dat ooit eerder voorgekomen? Voor die mensen moet hij toch wel iets hebben betekend! Die mensen behoren ook tot het volk.

Een volksheld is iemand die door het volk, althans een deel, als zodanig wordt gekwalificeerd. Een zeer omstreden figuur tot volksheld uitroepen, roept uiteraard wel weerstanden op.

“NDP ziet hem niet voor niets als volksheld. Een volksheld kan verkiezingswinst opleveren”

Wie wil hem graag als volksheld zien en waarom? NDP uiteraard, want nadat hij eerst op de vlucht zijn onherroepelijke gevangenisstraf ontliep en tot erevoorzitter werd benoemd, heeft NDP er alle belang bij de smet op zijn blazoen te relativeren. Populistische partijen varen er wel bij hun voormalig leider de hemel in te prijzen, bij gebrek aan beter.

Wat wordt dan verstaan onder het volk en wanneer is iemand een held? Het volk is een algemene benaming voor de bevolking. De bevolking kan bestaan uit verschillende stammen, groepen, ook uit meer dan één etniciteit, zoals in Suriname. Wanneer een verzameling mensen bij elkaar behoort op grond van een gemeenschappelijke taal, afkomst, cultuur en geschiedenis wordt het volk een natie.

Een held is iemand die iets uitzonderlijks heeft gepresteerd. Dat kan een sportheld zijn, zoals bijvoorbeeld de Braziliaanse voetballer Pelé. Er zijn ook verzetshelden, zoals Nelson Mandela, de latere president van Zuid-Afrika of onze eigen Anton de Kom. Tula, de Afrikaanse verzetsheld van Curaçao, wordt ook als een held beschouwd.

Kan iemand wiens criminele antecedenten boekdelen spreken als een volksheld worden beschouwd? Dan moet worden vastgesteld wat hij voor het volk heeft gedaan, heeft betekend. Feit is dat een bepaald gedeelte van het volk hem als zodanig beschouwt.

Het doet natuurlijk pijn bij degenen die onder hem hebben geleden en hun nabestaanden. Niet te vergeten de financiële chaos waarin hij Suriname heeft gestort. Wij hebben wat dit betreft allen een gedeeld verleden van lief en leed.

Het gaat er nu om dat de Surinaamse bevolking haar weg moet zien te vinden naar voorspoed. Wij kunnen niet zomaar vergeten en vergeven. ‘Let bygones be bygones’ is geen gemakkelijke opgave.

Toch kunnen wij niet vooruitkomen indien wij blijven stilstaan bij het verleden. De tijd zal de wonden helen. Wij moeten leren van onze fouten en vooruitkijken en denken.

In een democratie is het vrij normaal dat verschillende groepen streven naar behartiging van hun respectieve belangen. Zo zijn er vertegenwoordigers van minderbedeelden, het volk, maar ook van kapitaalkrachtigen. Daarnaast zijn er middenstanders, die nu tot de minderbedeelden behoren in Suriname. Er zijn ook mensen die het geloof als ideologie hebben, anderen etniciteit als ideologie. Mensen zijn nou eenmaal verschillend.

Wat wij nu zien gebeuren in de wereld is dat een groep rechtspopulisten de wereldheerschappij wil veranderen. Dat gebeurt in de Verenigde Staten en in West-Europa. Een intern verdeelde bevolking is dus niet alleen iets waarvan wij wakker moeten liggen, ook onze externe soevereiniteit wordt bedreigd. Daarom is onderwijs en ontwikkeling ook heel belangrijk voor een jong volk.

‘Over de doden niets dan goeds’, zegt men weleens. Ik zie niet dat dit hoofdstuk snel wordt afgesloten. NDP ziet hem niet voor niets als volksheld. Een volksheld kan verkiezingswinst opleveren. Het beheren en koesteren van zijn nalatenschap zal dus geen windeieren leggen. Wie hebben er allemaal baat bij de status van volksheld in stand te houden? What’s in a name? De toekomst zal deze vragen kunnen beantwoorden.

Rinaldo van Rhemen

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.

...