VSB hekelt aanhoudende non-transparantie bij overheidsuitgaven in Suriname

PARAMARIBO — De Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) heeft opnieuw haar ernstige bezorgdheid geuit over het gebrek aan transparantie binnen de overheidsfinanciën. Deze kritiek volgt op het recente verslag van de Rekenkamer van Suriname over het dienstjaar 2023, waarin wederom significante tekortkomingen in het financieel beheer van de overheid aan het licht komen. Ondanks eerdere pogingen om de onafhankelijkheid en de operationele capaciteit van de Rekenkamer te versterken, blijven onvolledige financiële rapportages, gebrekkige naleving van geldende wet- en regelgeving en een ontoereikend stelsel van controlemechanismen hardnekkige problemen binnen de overheid.Hinder

De Rekenkamer benadrukt in haar rapport dat de controle op zowel de inkomsten als de uitgaven van de staat, zoals expliciet vastgelegd in de Grondwet en de Wet Rekenkamer Suriname 2019, ernstig wordt gehinderd door een tekort aan gekwalificeerd personeel en ontoereikende financiële middelen. Hoewel de Rekenkamer in het afgelopen jaar vooruitgang heeft geboekt, onder meer door de start van doelmatigheidsonderzoeken in samenwerking met de Nederlandse Algemene Rekenkamer (ARN), constateert zij dat ministeries en diverse parastatale instellingen er frequent niet in slagen om een sluitende en verifieerbare verantwoording af te leggen over hun financiële handelen. Dit werd onder andere pijnlijk duidelijk bij de controle van de Begrotingsrekening over het jaar 2021, waarbij tal van onrechtmatigheden en onvolledige administraties werden geconstateerd.Geen interne controleADVERTISEMENT

Een structureel probleem dat door de Rekenkamer wordt gesignaleerd, is het wijdverbreide gebrek aan effectieve interne controle en de onvoldoende naleving van de Comptabiliteitswet 2019. Veel overheidsinstanties beschikken niet over de noodzakelijke systemen om hun financiële verplichtingen en daadwerkelijke uitgaven adequaat te beheren. Dit creëert aanzienlijke risico’s op inefficiëntie en de mogelijkheid tot misbruik van publieke middelen. Hoewel het recente verslag niet specifiek ingaat op de procedures rondom aanbestedingen, suggereren de algemene bevindingen over de bestaande administratieve tekortkomingen dat ook op dit cruciale terrein verbetering dringend noodzakelijk is.Geen opvolging

Een ander zorgwekkend aspect dat de Rekenkamer aanstipt, is het feit dat aanbevelingen die in eerdere auditrapporten zijn gedaan, vaak zonder concrete opvolging blijven. Dit gebrek aan implementatie van geadviseerde verbeteringen ondermijnt de effectiviteit van het werk van de Rekenkamer en het bredere streven naar goed bestuur binnen Suriname. Daarnaast verloopt de noodzakelijke digitalisering van de financiële administraties binnen de overheid traag, mede als gevolg van beperkte financiële middelen en een gebrek aan structurele financiering voor dit cruciale proces. Deze trage digitalisering draagt in belangrijke mate bij aan het voortbestaan van de huidige ondoorzichtigheid.Zorg

Voor het Surinaamse bedrijfsleven zijn de bevindingen van de Rekenkamer reden tot grote zorg. De VSB heeft in het verleden reeds herhaaldelijk de dringende noodzaak van transparantie en voorspelbaarheid binnen het overheidsbeleid benadrukt. Het recente rapport van de Rekenkamer bevestigt de analyse van de VSB dat de bestaande onduidelijkheid met betrekking tot overheidsuitgaven en -procedures een significante belemmering vormt voor zowel het ondernemerschap als noodzakelijke investeringen in Suriname. Bedrijven ervaren concrete beperkingen in hun mogelijkheden om deel te nemen aan door de overheid geïnitieerde projecten als gevolg van ondoorzichtige processen, wat de concurrentiepositie en het innovatieve vermogen van de private sector negatief beïnvloedt.Versterking

De Rekenkamer zelf pleit in haar verslag voor een substantiële versterking van haar eigen rol en operationele capaciteit. Er wordt nadrukkelijk gesteld dat voldoende financiële middelen essentieel zijn om audits effectief uit te kunnen voeren en om de Sustainable Development Goals (SDG’s) te ondersteunen, in het bijzonder SDG 16 dat zich richt op vrede, recht en sterke publieke instellingen. Daarnaast wordt er actief samengewerkt met internationale partners, waaronder de Algemene Rekenkamer Nederland (ARN) en de Inter-American Development Bank (IDB), met als doel de professionaliteit en de onafhankelijkheid van de Surinaamse Rekenkamer verder te vergroten.Suggesties

Op basis van de bevindingen in het recente verslag en de aanhoudende zorgen van het bedrijfsleven, pleiten deskundigen voor een reeks concrete maatregelen. Hieronder valt een dringende versterking van de Rekenkamer door het toekennen van meer middelen en uitgebreidere bevoegdheden, inclusief de mogelijkheid tot het opleggen van sancties bij geconstateerde niet-naleving van regelgeving. Daarnaast wordt gepleit voor een significante verbetering van de transparantie in overheidsuitgaven door de implementatie van geavanceerde digitale systemen, zoals een real-time platform voor zowel begrotingsinformatie als informatie over aanbestedingsprocessen, om de algehele verantwoording te verbeteren.

Ten slotte wordt de noodzaak van een structurele dialoog tussen de overheid en het bedrijfsleven benadrukt, met als doel het herstellen van vertrouwen en het stimuleren van duurzame economische groei in Suriname. Het recente rapport van de Rekenkamer legt daarmee de vinger op de zere plek en benadrukt de dringende behoefte aan goed bestuur en fundamentele transparantie binnen de Surinaamse overheid. Wanbeheer en een gebrek aan adequate verantwoording schaden niet alleen de publieke sector, maar vormen tevens een aanzienlijk obstakel voor de …

...