Voorzitter SWOS pleit voor onafhankelijk investeringsfonds voor offshore olie-inkomsten

“Ik ben natuurlijk blij met de ondertekening van de FID, maar uiteraard heb ik ook mijn bezorgdheden,” zegt Lloyd Read, voorzitter van de Staatsolie Werknemers Organisatie Suriname (SWOS), tegen de redactie van Suriname suriname. Op 1 oktober is het Finaal Investeringsbesluit (FID) voor de ontwikkeling van het Gran Morgu offshore olieproject getekend. De vakbondsman begrijpt de hoerastemming waarin sommigen verkeren, maar volgens hem moet de koe nog uit de sloot.
Good governance“Aan de andere kant ben ik blij dat zowel de president, de Staatsolie-directeur als politieke partijen steeds spreken over ‘good governance’, oftewel goed bestuur.” Volgens Read is het echter essentieel dat alle betrokkenen dezelfde definitie van good governance hanteren. “Als je soms mensen hoort praten over prudentie en goed bestuur, die dat eigenlijk niet zouden moeten zeggen, vraag je je af: wat kan ik dan verwachten? Dat is mijn zorgpunt.”
De SWOS-voorzitter benadrukt dat transparantie een cruciaal onderdeel van goed bestuur is. Hij uit daarom zorgen over het feit dat de volledige FID-overeenkomst niet openbaar is gemaakt. “Guyana heeft het een tijd lang niet openbaar gemaakt, maar nu staat het wel op hun website. Het is belangrijk dat ook onze overeenkomst openbaar wordt gemaakt, zodat het volk – als er rare dingen gebeuren – kan waarschuwen en actie kan ondernemen.”
Sovereign wealth fundVolgens Read is het vestigen van een onafhankelijk investeringsfonds (sovereign wealth fund) voor welvaartsstabilisatie van cruciaal belang om toekomstige generaties te waarborgen. Er moet streng toezicht worden gehouden om politieke inmenging in het fonds vrijwel onmogelijk te maken. “We gebruiken natuurlijke hulpbronnen die ook voor toekomstige generaties zijn; we kunnen niet alles consumeren. Er moet wetgeving komen die ervoor zorgt dat het fonds onafhankelijk en controleerbaar is.”
Institutionele versterkingRead stelt dat de verschillende instituten nog steeds aanzienlijke instabiliteit vertonen door uitholling en verzwakking die heeft plaatsgevonden. “Kijken we naar de Rekenkamer, dan zien we dat deze geen goedkeuring kan geven aan begrotingen en jaarverslagen van het parlement, en dat is al sinds 2020. Kijken we naar de Centrale Bank, een belangrijke instelling, dan zien we dat ze qua jaarverslagen behoorlijk achterlopen. En zo heb je ook het Bureau voor de Staatsschuld en de CLAD. Dat zijn allemaal instituten die versterkt moeten worden.”
Indien Suriname op een verantwoorde manier wil omgaan met de aanzienlijke inkomsten uit de offshore olie-industrie, dan is er volgens de vakbondsman veel werk te verrichten om deze instituten te versterken.
Welvaart voor iedereenDe grondwet schrijft voor dat de natuurlijke hulpbronnen ten goede moeten komen aan de gehele natie. “Waar ik me ook zorgen over maak, is de manier waarop de economie wordt aangezwengeld. Dit moet op zo’n manier gebeuren dat niet alleen een selecte groep bedrijven profiteert van de investering van een miljard, maar ook andere – inclusief kleinere – ondernemers”, aldus Read.