VN-rapport: Droogte is wereldwijd groeiende ramp

door

In april 2024 kwamen kuddes nijlpaarden vast te zitten in de modder toen de Thamalakane-rivier in Botswana opdroogde. (Getty Images)

De wereld wordt geconfronteerd met een ongekende droogtecrisis die volgens een nieuw VN-ondersteund rapport wordt aangedreven door klimaatverandering en versterkt door natuurlijke fenomenen zoals El Niño. Van Somalië tot Zuid-Europa zijn de afgelopen twee jaar gekenmerkt door de zwaarste droogtes in de recente geschiedenis, met verwoestende gevolgen voor mens, natuur en economie.Het rapport ‘Drought Hotspots Around the World’ beschrijft droogte als een “stille moordenaar” die zich langzaam aandient, hulpbronnen uitput en levens verwoest. Volgens co-auteur Mark Svoboda van het Amerikaanse Drought Mitigation Center is sprake van “de ernstigste mondiale droogtecrisis ooit gezien”. Hij roept overheden op zich voor te bereiden op een “nieuw normaal”.In Afrika worden de gevolgen het zwaarst gevoeld. In Somalië kampen naar schatting 4,4 miljoen mensen met voedselonzekerheid op crisisschaal. In 2022 leidde droogte in dat land tot de dood van circa 43.000 mensen. Ook in Kenia en Ethiopië zijn de regenseizoenen achtereenvolgens mislukt. Natuurlijke ecosystemen lijden mee: nijlpaarden zitten vast in opgedroogde rivierbeddingen in Botswana en in Zimbabwe en Namibië worden olifanten afgeschoten om hongerige gemeenschappen van voedsel te voorzien.Het rapport wijst erop dat vrouwen en meisjes in kwetsbare gemeenschappen onevenredig hard worden getroffen. In delen van Oost-Afrika verdubbelde het aantal kindhuwelijken omdat gezinnen via bruidsschatten hun overlevingskansen probeerden te vergroten. “Meisjes worden van school gehaald en uitgehuwelijkt, ziekenhuizen gaan zonder stroom, en gezinnen graven naar besmet water,” zegt hoofdauteur Paula Guastello.De gevolgen reiken wereldwijd. In Spanje halveerde de olijvenoogst als gevolg van aanhoudende droogte en hitte. In het Amazonegebied stierven vissen massaal door lage waterstanden en kwamen bedreigde rivierdolfijnen in gevaar. In het Panamakanaal viel het waterpeil zo sterk dat het aantal schepen dat dagelijks kon passeren daalde van 38 naar 24.”Droogte is niet enkel een weersfenomeen,” aldus mede-auteur Kelly Helm Smith. “Het is ook een sociale, economische en ecologische noodtoestand.”Het rapport roept op tot betere monitoring, vroegtijdige waarschuwingssystemen en beleidsmaatregelen die de weerbaarheid van kwetsbare bevolkingsgroepen en ecosystemen versterken.