VIDS eist stopzetting ‘alle activiteiten’ in West-Suriname

door

PARAMARIBO — De Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) heeft een brief gestuurd naar president Chandrikapersad Santokhi waarin wordt geëist dat alle activiteiten in West-Suriname met onmiddellijke ingang worden stopgezet. Directe aanleiding voor het schrijven is het voornemen van de regering om de bauxietreserves in het Bakhuisgebied in productie te brengen en andere voor de inheemsen brandende vraagstukken.
VIDS is in beraad met de betrokken gemeenschappen over de te nemen nationale en internationale stappen tegen de toenemende mensenrechtenschendingen. In de brief wordt gesteld dat de organisatie met grote verontrusting en verontwaardiging kennis heeft genomen van mediaberichten over de ondertekening van een memorandum of understanding (MOU) met het aluminiumbedrijf Chinalco, over het op gang brengen van een bauxietindustrie te West-Suriname.

Niet betrokken
“De lokale gemeenschappen van de inheemse dorpen van West-Suriname wier traditioneel grondgebied het betreft, zijn hiervan niet op de hoogte en zijn op generlei wijze betrokken geweest om te komen tot een dergelijk besluit, dat ingrijpende en verstrekkende gevolgen voor hun leven, hun rechten en hun grondgebied zal hebben. Ook VIDS, het nationaal vertegenwoordigend orgaan van het traditioneel gezag van de Inheemse volken van Suriname, is op generlei wijze hierbij betrokken geworden”, luidt een passage uit de brief.
Verder wordt aangevoerd dat eerder ook een aantal andere beslissingen is genomen en activiteiten ondernomen in West-Suriname, waar er evenmin kennis over of inspraak in is geweest vanuit het traditioneel gezag en de gemeenschappen. Als voorbeelden worden genoemd de voorgenomen uitgifte van een mijnbouwconcessie aan goudbedrijf Newmont, het uitgeven van gronden binnen het traditioneel grondgebied aan individuele personen en de kwestie van het bedrijf Goldline. Ook de grootschalige landbouwplannen door mennonieten, landbouwarealen vanuit de overheid, en grind- en zandafgravingen in de Corantijnrivier worden genoemd.
Ernstige zorgen
Daarnaast baart ook “het intensieve proces van grondconversie” de VIDS ernstige zorgen, aangezien de traditionele woon- en leefgebieden van de inheemsen nog niet wettelijk erkend zijn en het voor de VIDS niet transparant is hoe effectief voorkómen wordt dat de gronden in privé-eigendom worden omgezet. “Evenzo herhalen wij onze afkeuring van de verhandeling van ITMOs en carbonkredieten verkregen uit onze woon- en leefgebieden en de formulering van een carboncreditbeleid zonder onze effectieve participatie en inspraak”. VIDS verder: “Het feit dat er momenteel herziening van de conceptwet Collectieve Rechten plaatsvindt zonder enige participatie onzerzijds, is ook helemaal niet transparant en zorgt slechts voor nog meer onvrede en verdenking dat de regering bezig is om andere, sub-standaard wetgeving te maken die niet voldoet aan de verplichtingen van de Staat Suriname onder het internationaal recht en conform de vonnissen van het Inter-Amerikaans mensenrechtensysteem”.
‘Openlijke discriminatie’
De voornoemde activiteiten druisen volgens de organisatie in tegen de rechten van inheemse volken die zowel nationaal als internationaal erkend zijn, en in het bijzonder tegen het recht op free, prior and informed consent (FPIC). In de brief worden enkele internationale en locale vonnissen tegen de Staat Suriname onder de aandacht van de president gebracht. Hij wordt ook gewezen op de Milieuraamwet waarin de vereisten van FPIC en voorafgaande milieu- en sociale effecten analyses zijn opgenomen.
De voortgaande structurele en beleidsmatige achterstelling van inheemse gemeenschappen binnen praktisch alle gebieden van overheidsverantwoordelijkheid voor publieke voorzieningen is volgens de VIDS zodanig ingeworteld in het overheidsbeleid dat deze onomwonden en openlijke beleidsdiscriminatie “kennelijk niet eens meer opvalt bij de regering”. Dit ondanks jaarlijkse waarschuwingen en afkeuring door VN- en regionale mensenrechteninstituten. Als voorbeelden worden onderwijs, gezondheidszorg, sociale zekerheid, noodvoorzieningen bij natuurrampen, de gevolgen van klimaatverandering, transport, telecommunicatie, werkgelegenheid en toegang tot ontwikkelingsmogelijkheden opgesomd.
Laatste druppel
De recente mededelingen over de overeenkomst met Chinalco zijn voor de VIDS de druppel die de emmer doet overlopen. President Santokhi wordt gevraagd alle opgesomde activiteiten met onmiddellijke ingang te stoppen. “We vragen verder volledig geïnformeerd te worden over de plannen van de regering hieromtrent alsook omtrent elk der bovengenoemde gevallen, en hoe er garanties gecreëerd zullen worden om verdere en hernieuwde schendingen van onze rechten als oorspronkelijke volken van dit land te voorkómen en te bestraffen”, stelt de organisatie van inheemse dorpshoofden. VIDS zegt zich samen met de betrokken gemeenschappen te zullen beraden over de te nemen nationale en internationale stappen tegen “deze alsmaar toenemende mensenrechtenschendingen”.