VES: voorzichtigheid geboden bij fragiele vooruitgang

door

De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) heeft woensdagavond de traditionele nieuwjaarsrede gehouden. Het openingswoord werd gevoerd door VES-voorzitter Steven Debipersad. Hij heeft teruggeblikt op de ontwikkeling van de economie, de vooruitgang maar ook de kwetsbaarheden. De boodschap van Debipersad was duidelijk: er wordt economische vooruitgang geboekt, maar voorzichtigheid is geboden. De economische trends en beoordelingen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), laten zien dat Suriname op weg is naar stabiliteit. Echter, financieel-economisch is onze economie nog erg fragiel. De macro-economische cijfers vertalen zich nog onvoldoende naar het micro-economisch niveau, waardoor huishoudens en bedrijven zich afvragen als het nog goed komt, stelt de econoom.

Er zijn vier IMF-beoordelingen geweest in 2024, waarvan de achtste onlangs is afgerond. Alle beoordelingen wijzen erop dat er een betere balans dient te komen in de staatsfinanciën. Ook schuldreductie moet serieus genomen worden. De negende beoordeling wordt in 2025 afgerond. Debipersad zegt dat de resultaten daarvan cruciaal zijn om te weten hoe succesvol het programma geweest is. De noodzaak voor een nieuw IMF-programma wordt benadrukt. Dat zou een kans bieden om verder te bouwen op de huidige hervormingen.

De econoom heeft aandacht geschonken aan macro-economische indicatoren. Met betrekking tot de inflatie, zei hij dat na een piek in 2021 rond de 60%, deze in 2024 is teruggegaan naar rond de 20%. De verwachting is dat dit verder daalt naar 15% in 2025. Het zal een positieve impact hebben, maar die is nog niet merkbaar in de portemenee van burgers. Voor wat het Bruto Binnenlands Product (BBP) betreft, was de groei in 2024, 3.1%. In 2025 is de verwachting dat het verder stijgt naar 4%, vanwege de vooruitzichten op olieprojecten.

Over het werkloosheidscijfer zegt Debipersad dat het in Suriname hoger is, ten opzichte van de regio en het Caraibisch gebied; dat blijkt uit internationale bronnen. Dit cijfer moet verder omlaag. Echter er is een grote informele sector, die nog onbekend is. Met de census 2025 wordt hier een beter beeld van geschapen. Deze data is nodig om behoorlijk beleid te maken.

Ook de staatsschuld is procentueel gedaald van 90% van het BBP in 2023, naar 87% in 2024. De verwachting is dat deze lichtelijk verder zal dalen. In 2024 is de staatsschuld echter gaan lopen, tot meer dan SRD 1 miljard. Zonder de inkomsten uit de oliesector, zal het moeilijk zijn om van deze schuldenberg af te komen, stelt Debipersad.

De wisselkoersen zijn nog onrustig: na een periode van rust zijn die in het laatste kwartaal van 2024 weer met grote sprongen omhoog gegaan. De beleving is hierdoor dat het niet goed gaat in de economie. De macro-economische data geeft daarom minder satisfactie aan de burgers. Debieprsad vraagt de monetaire autoriteiten de samenleving te behoeden van een koersstijging na de verkiezingen.

Vooruitblikkend op 2025 zegt Debipersad dat dit jaar in het teken staat van mogelijkheden, maar ook risico’s; met name binnen het investeringsklimaat. De komende regering zal nog steeds opgezadeld zitten met het schuldenvraagstuk. De VES-voorzitter waarschuwt voor populistische beleidsmaatregelen, die de moeizaam geboekte vooruitgang, kunnen afbreken. De vooruitgang is geboekt door veel pijn te lijden. Het is aan beleidsmakers, burgers, economen en alle anderen om verantwoordelijkheid te nemen en te werken aan een toekomst waarin stabiliteit en groei hand-in-hand gaan. De VES eist een beter antwoord op de uitdagingen, zoals inflatie, het wisselkoersvraagstuk, armoede en vergroting van productie.

..