Verwaarlozing historische begraafplaats Oranjetuin

door

Tekst en beeld Steven Seedo

PARAMARIBO — De historische begraafplaats Oranjetuin, gelegen aan de Nassylaan en doorlopend tot de Henck Arronstraat, verkeert  al tientallen jaren in een staat van verval. Een deel van de muur aan de Henck Arronstraat is al maandenlang ingestort, zonder dat er enige actie is ondernomen om het te herstellen. Dit heeft niet alleen geleid tot een verloederd stadsbeeld, maar ook tot een stortplaats voor afval en huisvuil.ADVERTISEMENT

Ondanks de historische en culturele waarde van de begraafplaats, blijven de overheid en andere verantwoordelijke instanties doof voor de noodzaak van restauratie en onderhoud. Er zijn in het (recente) verleden keer op keer plannen gepresenteerd om het elite kerkhof van weleer te maken tot een toeristische trekpleister. Onder meer zouden de grafzerken worden gerestaureerd en wandelpaden worden aangelegd, dan wel verbeterd.

“De huidige staat van de Oranjetuin is niet alleen esthetische schade, maar vormt ook een potentieel gevaar voor de omgeving”

Cultureel erfgoed verloederd

Oranjetuin behoort tot de oudste begraafplaatsen van Paramaribo en heeft een grote historische waarde. Onder anderen invloedrijke personen uit het koloniale en postkoloniale tijdperk zijn er begraven. Het zou een plek van rust en herinnering moeten zijn, maar is in plaats daarvan veranderd in een toonbeeld van verwaarlozing.

De ingestorte muur heeft de begraafplaats blootgesteld aan vandalisme en illegale vuilstort. Zakken met huisvuil, bouwafval en ander grofvuil worden er gedumpt, waardoor de plek steeds meer verandert in een vuilnisbelt.

Voor toeristen die door het centrum van Paramaribo wandelen, is het een schokkend gezicht. De historische binnenstad die staat op de Werelderfgoedlijst van de Unesco, wordt hiermee te kijk gezet als een plek waar erfgoed niet wordt gekoesterd. De vervallen staat van de begraafplaats en de groeiende afvalproblematiek schaden niet alleen het imago van Paramaribo, maar ook dat van Suriname als geheel.

Onverschilligheid

Wat deze situatie nog schrijnender maakt, is het uitblijven van actie van de autoriteiten. Ondanks het feit dat de ingestorte muur al maandenlang veel mensen een doorn in het oog is, heeft geen enkele instantie verantwoordelijkheid genomen om het probleem op te lossen. Monumentenzorg noch het ministerie van Openbare Werken of de overheid heeft zich uitgesproken over mogelijke herstelwerkzaamheden.

De roep om behoud en bescherming van dit stuk Surinaams erfgoed klinkt al jaren, maar concrete daden blijven uit. Dit is niet de eerste keer dat een historisch monument in verval raakt zonder enige tussenkomst. Andere begraafplaatsen en monumentale panden in Paramaribo verkeren in vergelijkbare omstandigheden. Telkens blijkt de aanpak laks en reactief in plaats van preventief.

Gevaren en gevolgen

De huidige staat van de Oranjetuin is niet alleen esthetische schade, maar vormt ook een potentieel gevaar voor de omgeving. De open plek nodigt namelijk ook uit tot criminele activiteiten. De locatie kan bovendien een schuilplaats worden voor daklozen, drugsgebruikers en anderen die zich met ongewenste praktijken bezighouden. Dit verhoogt het gevoel van onveiligheid in de buurt.

Daarnaast vormt het achtergelaten vuil een broedplaats voor ongedierte en draagt het bij aan milieuvervuiling. De kans is groot dat schadelijke stoffen in de bodem terechtkomen, wat uiteindelijk ook de omliggende bebouwing en infrastructuur kan aantasten.

Suriname heeft een rijke geschiedenis die moet worden gekoesterd en beschermd. De verloedering van de Oranjetuin is een symptoom van een groter probleem: het gebrek aan waardering en zorg voor het culturele erfgoed. Als deze trend zich voortzet, zullen toekomstige generaties steeds minder fysieke herinneringen hebben aan de geschiedenis van hun land.