Vertrouwen

door

OP VERKIEZINGSAUTORITEITEN ZOALS het Centraal Hoofdstembureau en het Onafhankelijk Kiesbureau rust de plicht de definitieve verkiezingsuitslag van 25 mei 2025 zo snel mogelijk bekend te maken. Dat is van belang om speculaties te voorkomen, vooral omdat al voorafgaand aan de stemming, maar ook op de dag zelf, fouten, dan wel tekortkomingen, rond het verkiezingsproces  waren gesignaleerd. Een grote mate van transparantie is noodzakelijk om speculaties te elimineren. De schijn mag niet worden gewekt dat wantrouwen de overhand neemt en daardoor onrust ontstaat.

Direct bij het verkiezingsproces betrokken overheidsfunctionarissen hebben toegegeven dat inderdaad niet overal het proces vlekkeloos is verlopen, maar dat problemen, dan wel onvolkomenheden, in de meeste gevallen snel zijn opgelost. Eén van de zaken die werden genoemd is het niet (tijdig) indienen van processen-verbaal door sommige stembureaus.ADVERTISEMENT

Te lang talmen met de einduitslag of mogelijke situaties van hertelling, kan duiden op traagheid van het verkiezingsapparaat, maar erger nog op het gebrek aan openheid

Waar nu al over moet worden nagedacht, is het afstappen van handmatige verwerking van data om de kans op fouten te minimaliseren. De omstandigheden van waarnemers van politieke partijen in geïmproviseerde lokalen zijn van dien aard dat ze niet altijd even ideaal waren en de communicatie tussen de vertegenwoordigers van politieke partijen en het stembuspersoneel soms te wensen overliet. Ook tijdens de telling van de stemmen verliep in sommige stembureaus de communicatie stroef.ADVERTISEMENT

Wat ook is opgevallen, is dat het stembuspersoneel vermoeid oogde tijdens de telling en best wel door overconcentratie het maken van fouten niet was uitgesloten. Er van mag worden uitgegaan dat alle direct betrokken autoriteiten het verloop van het verkiezingsproces – vanaf het ter inzage leggen van de kiezerslijsten tot aan het indienen van de processen-verbaal – nauwgezet zullen analyseren. Alle knelpunten zullen nauwkeurig in een officieel rapport moeten worden opgenomen, zodat over vijf jaar, wanneer er weer verkiezingen zijn, alle betrokken personen en instanties er hun voordeel mee kunnen doen.

Ervaring in de wereld vandaag leert dat door de grote teleurstelling over de uitslag ‘verliezende’ partijen oproepen tot straatprotest. Suriname is tot nu toe hiervan bespaard gebleven. Te lang talmen met de einduitslag of mogelijke situaties van hertelling, kan duiden op traagheid van het verkiezingsapparaat, maar erger nog op het gebrek aan openheid, wat tot wantrouwen en spanningen kan leiden.

Wat zeker mag worden gesteld, is dat de onderlinge verstandhouding tussen propagandisten en andere werkers van de politieke partijen rond en in de stembureaus waardering verdient. Afgezien van niet noemenswaardige schermutselingen was er sprake van een onderling gevoel van vriendschap, sportiviteit, verdraagzaamheid en gezonde concurrentie.-.