Verstandig besluit

door

DE NATIONALE ASSEMBLEE (DNA) heeft dinsdag besloten de Chinalco-bauxietdeal en de wet Grondenrechten niet te behandelen. Aanleiding is de commotie in de samenleving. Het gaat onder meer om de vreedzame betoging maandag van inheemsen van de dorpen Apoera, Washabo en Section in West-Suriname tegen de bauxietovereenkomst en de sterk gewijzigde ontwerpwet over grondenrechten, zonder hen, als direct belanghebbenden, te betrekken.

Eerder hadden organisaties als de Vereniging van Economisten in Suriname, de Associatie van Surinaamse Fabrikanten en de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven alsook mensen in milieuorganisaties hun afkeur uitgesproken over wat in de Chinalco-deal is vastgelegd en vooral tegen de haast waarmee de regering deze overeenkomst met de Chinese maatschappij wenst te behandelen en eventueel goed te keuren, zo vlak vóór de verkiezingen van 25 mei.

Door de nieuwe wijzingen strijkt de regering de inheemsen en marrongemeenschappen in het binnenland tegen de haren in

DNA-voorzitter Marinus Bee heeft president Chandrikapersad Santokhi in een brief laten weten dat gezien de ophanden zijnde verkiezingen en ook de ruis over de Chinalco-deal en de protesten in de samenleving het parlement deze overeenkomst voorlopig niet zal behandelen. Bee wil eerst overleg voeren met het staatshoofd om na te gaan welke stappen dienen te worden genomen. Dat is een verstandig besluit.

De Ware Tijd heeft bij herhaling erop gewezen dat het er steeds meer op gaat lijken dat deze regering de mensen in het achterland niet voor vol aanziet en hen blijft negeren bij belangrijke beslissingen die voor hen en hun woon- en leefgebied belangrijk zijn. De regering had kennelijk gehoopt dat ze met haar meerderheid in DNA het sterk gewijzigde wetsontwerp over de grondenrechten en de Chinalco-deal makkelijk door het parlement zou kunnen loodsen, maar coalitiepartner Abop heeft daar een stokje voor gestoken.

Staande de vergadering dinsdag heeft vicepresident Ronnie Brunswijk tevens voorzitter van Abop het parlement gevraagd om de conceptwet Grondenrechten voorlopig niet te bespreken en de regering ruimte te geven om opnieuw met belanghebbenden, met name het traditioneel gezag van de marrons en inheemsen, te praten. VHP-fractieleider Asiskumar Gajadien, die voorzitter is van de commissie van rapporteurs, stelde dat gezien de onrust in de samenleving en vooral onder binnenlandbewoners het goed is weer in overleg te treden met de mensen.

Als het van coalitiepartner Abop zou afhangen was de eerste ontwerpwet die twee jaar geleden in behandeling werd genomen verder behandeld en niet de tweede met ingrijpende wijzigingen. Maar ook bij het eerste ontwerp lagen de VHP en Abop met elkaar overhoop omtrent enkele zaken in dat wetsvoorstel, met als gevolg dat het voor aanpassing werd teruggestuurd naar de regering. Door de nieuwe wijzingen strijkt de regering de inheemsen en marrongemeenschappen in het binnenland tegen de haren in. Dit zou Abop kunnen beschadigen, vooral met het oog op de verkiezingen.

De wet Grondenrechten had al lang moeten/kunnen worden behandeld. Waarom daar zo lang mee is getalmd, is niet duidelijk. In het eerste ontwerp dat aan DNA is aangeboden was ook rekening gehouden met de standpunten van de binnenlandbewoners. Door nu buiten hen om ingrijpende wijzigingen door te voeren, miskent de regering deze groepen. Overigens, men mag zich afvragen hoe verstandig het is dat een regering drie maanden vóór een verkiezing zo een belangrijk besluit wil nemen als de overeenkomst die ze met Chinalco wil sluiten. Vanwaar de plotselinge haast, terwijl al tientallen jaren niets is gedaan met het bauxiet in West-Suriname.

Of de overeenkomst überhaupt nog zou mogen worden behandeld na 25 februari 2025 is ook nog de vraag, gezien was afgesproken dat het parlement binnen negentig dagen na ondertekening van het principevoorstel zich daarover zou moeten hebben uitgesproken. De overeenkomst werd op 25 november 2024 getekend.