Verkiezingsuitslag nog niet bindend: OKB beslist vrijdag

door

OKB verduidelijkt rol bij vaststelling verkiezingsuitslag

PARAMARIBO — De termijn van het huidig parlement, De Nationale Assemblée, eindigt op 29 juni 2025. Om een grondwettelijk vacuüm te voorkomen, is het cruciaal dat het Het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) vóór die datum zijn toezicht afrondt en de uitslag van de verkiezingen bindend verklaart. Tot die tijd blijft de zittende DNA het enige rechtsgeldige volksvertegenwoordigend orgaan.

Het OKB heeft opgemerkt dat er in de samenleving onduidelijkheid bestaat met betrekking tot het al dan niet bindend verklaren van de verkiezingsuitslag. In een persbericht licht de organisatie de te volgen stappen toe. Vast staat dat het OKB de openbare zitting met betrekking tot het al dan niet bindend verklaren van de verkiezingsuitslag vrijdag zal houden.

“Deze cijfers, die door het CHS zijn vastgesteld, zijn gebaseerd op het voorwerk dat gedaan is door de stembureaus en de hoofdstembureaus, en zijn voorlopig en administratief van aard”

“In het belang van de democratie is het essentieel dat alle actoren binnen het verkiezingsproces de wettelijke volgorde respecteren. De rechtsstaat vereist niet alleen verkiezingen, maar ook vertrouwen in de manier waarop die worden vastgesteld”, zegt de organisatie in een persbericht.

Na de algemene, vrije en geheime verkiezingen van 25 mei 2025 heeft het Centraal Hoofdstembureau (CHS) op dinsdag 10 juni de verkiezingsresultaten voor de DNA-, de RR-verkiezingen, alsook de daarvan afgeleide DR-verkiezing, per district vastgesteld. Deze cijfers, die door het CHS zijn vastgesteld, zijn gebaseerd op het voorwerk dat gedaan is door de stembureaus en de hoofdstembureaus, en zijn voorlopig en administratief van aard. Hierna is het OKB aan zet.

De Kiesregeling bepaalt in artikel 1 lid 1 nadrukkelijk dat het OKB toezicht houdt op de verkiezingen én verantwoordelijk is voor het bindend vaststellen van de uitslag. Het bindend verklaren van de uitslag van de verkiezingen door het OKB betekent dat de verkiezingsuitslag (zoals vastgesteld door het CHS) dan pas juridische geldigheid krijg. Tot dat moment zijn de cijfers van het CHS voorlopig en administratief van aard, en mogen zij niet worden gebruikt om officiële besluiten te nemen, zoals de installatie van de nieuwe DNA-, RR- en DR-leden of het beëindigen van het mandaat van het zittende parlement, de Ressorts- en de Districtsraden.

De wetgever heeft het OKB bewust deze rol gegeven als onafhankelijk toezichthoudend orgaan, om te waarborgen dat:

❖       De verkiezingen eerlijk en transparant verlopen

❖       Eventuele klachten of bezwaren eerst gedegen worden onderzocht

❖       De samenleving kan vertrouwen op de legitimiteit van het eindresultaat van de verkiezingen

Door deze controle te waarborgen voordat de uitslag bindend wordt verklaard, wordt voorkomen dat verkiezingen worden afgerond, terwijl er nog ernstige twijfels of onregelmatigheden bestaan. Het OKB is momenteel bezig met een integrale beoordeling van de activiteiten in de verkiezingscyclus waarop toezicht is gehouden. Indien het CHS of andere autoriteiten zouden handelen zonder dat het OKB de verkiezingsuitslag bindend heeft vastgesteld, kan dit leiden tot:

Een onrechtmatige installatie van volksvertegenwoordigers op elk niveau

Grondwettelijke geschilpunten over de legitimiteit van de nieuw gekozen lichamen

Vertrouwensverlies bij het publiek in het verkiezingsproces

In dat kader worden alle relevante processen en opmerkelijke gebeurtenissen tijdens het verkiezingstraject geïnventariseerd en beoordeeld. De beoordeling omvat onder meer:

De voorlopige en wettelijke terinzagelegging van de kiezerslijsten

De registratie van politieke organisaties bij zowel het OKB als het CHS

De kandidaatstelling voor DNA, RR en DR

De loting voor de volgorde van politieke organisaties op de stembiljetten

De voorbereiding, verspreiding en colportage van oproepingskaarten

De productie en distributie van stembiljetten en ander verkiezingsmateriaal

Het verloop van de stemdag, inclusief waarnemingen, incidenten en meldingen van onregelmatigheden

Het vaststellen van de uitslagen door de stembureaus, hoofdstembureaus en het CHS

De beveiliging van het verkiezingsproces, inclusief transport en opslag van materialen

De evaluatie van rapportages van OKB-toezichthouders en coördinatoren

De behandeling van binnengekomen klachten, bezwaren en meldingen