‘Verhalen verklaren de wereld’

door

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

PARAMARIBO — Jules Rijssen is gefascineerd van verhalen en heeft dinsdagavond in het Nationaal Archief Suriname zijn pennenvrucht ‘Heb je het verhaal over Hitler gehoord’ gepresenteerd. Hij geeft daarmee een unieke kijk in hoe Suriname en de toenmalige Antillen de Tweede Wereldoorlog hebben ervaren.ADVERTISEMENT

Met populaire uitingen als liederen, gelegenheidspoëzie, slogans, krantenartikelen en romans die hij in vele archieven heeft gevonden, liet Rijssen de verhalen over de oorlog die periode verklaren. Zo verhaalt het boek van hem over de inzamelingsacties in Suriname en op de Antillen om Nederland te kunnen voorzien van een spitfire vliegtuig, die in die tijd een top of the line gevechtsvliegtuig moet zijn geweest. “Er werden loterijen gehouden, als mensen poker hadden gewonnen dan werd daar een deel van gedoneerd en meer. Suriname had het bedrag sneller bij elkaar dan Curaçao en dat werd ook vermeld op Curaçao. Zo van ‘Suriname heeft het bedrag al gehaald en Curaçao mag niet nablijven’.”

“Waarheid is niet absoluut, het is ook niet wat je ziet, want kent een blinde dan geen waarheid?”

Perspectief

De andragoog, die onderzoeker is bij erfgoedinstelling Image IC, legde aan het begin van zijn presentatie het begrip perspectief uit door zaken als luisteren en waarheid te bespreken. “Vaak luisteren mensen niet echt. Ze horen wat voor hun op dat moment relevant is en waarheid is niet absoluut, het is ook niet wat je ziet, want kent een blinde dan geen waarheid?” vroeg hij retorisch. Daarmee doelend op de verschillende invalshoeken die verhalen kunnen hebben en dat ze desalniettemin allemaal bijdragen aan het verklaren van de wereld.

Een belangrijk onderdeel waar Rijssen bij stil bleef staan was de behandeling en de positie van vrouwen toen. “Er waren toen gangs die vrouwen ontvoerden en dan in de prostitutie dreven.”

Met verschillende liederen zoals ‘Rum & Cola’ liet hij ook zien wat de impact van de aanwezigheid van de Amerikaanse soldaten was. Het boek dat als ondertiteling meekreeg ‘Suriname en de Antillen, Beeldvorming over WOll’ is uitgegeven door LM Publishing. Van Rijssen verschenen ook ‘Teken en zie de wereld’ en ‘Op zoek naar Papa Koenders’.