Valerie Fris bekroond met internationale award voor onderzoek naar mensenhandel

door

De Surinaamse journaliste Valerie Fris is gisteren in Barbados onderscheiden met een prestigieuze award tijdens de 36e editie van de Caribbean Broadcasting Union Awards. Zij ontving de Award for Excellence in Reporting on Human Trafficking voor haar bijdrage aan een grensoverschrijdend onderzoeksproject naar mensenhandel en mensensmokkel in het Caribisch gebied.
Het bekroonde verhaal werd gepubliceerd door het Caribbean Investigative Journalism Network en kwam tot stand in samenwerking met collega-journalisten Natanga Smith (Barbados), Roseann Pile (Antigua & Barbuda), Marion Ali (Belize), Soyini Grey (Trinidad & Tobago) en mentor Freeman Rogers (Britse Maagdeneilanden).
Fris sprak haar grote dankbaarheid uit voor de erkenning tegenover Suriname suriname. Voor haar draait het niet om bekendheid: “Als mijn werk me enige bekendheid oplevert, dan moet het gaan om de kwaliteit ervan,” zei ze. De waardering betekent volgens haar veel, niet alleen persoonlijk, maar ook voor de journalistiek in Suriname. Ze benadrukte hoe belangrijk het is dat Suriname vertegenwoordigd is in de regionale mediaruimte, waar het vaak onderbelicht blijft.
In maart van dit jaar werd Fris op de hoogte gebracht van haar nominatie. Ze hoopte toen al dat ze persoonlijk aanwezig kon zijn bij de ceremonie in Barbados om de prijs in ontvangst te nemen. Dankzij ondersteuning van Waldo’s Travel, Assuria (voor haar reisverzekering) en andere betrokkenen kon ze die wens in vervulling laten gaan.
Een vertegenwoordiger van de Caribbean Broadcasting Union gaf tijdens het evenement aan blij te zijn dat Suriname tot de winnaars behoort. “Suriname is zo ondervertegenwoordigd in de regio. We kijken uit naar meer producties van Surinaamse makelij,” aldus de CBU.
Fris roept haar collega-journalisten in Suriname op om hun onderzoekswerk niet alleen lokaal, maar ook regionaal te publiceren. “Schrijven in het Engels lijkt misschien een uitdaging, maar het opent de deur naar een veel groter publiek,” stelt ze.
Het bekroonde project vloeide voort uit een intensieve training in onderzoeksjournalistiek, georganiseerd door het Media Institute of the Caribbean. Deze Engelstalige training werd online gegeven vanuit Jamaica. Hoewel de oproep in eerste instantie gericht was op Engelstalige journalisten, werd Fris ondanks haar twijfel toch geselecteerd. “Wat voor jou bestemd is, zal je niet voorbijgaan,” zegt ze daarover.
Na de training werd een regionaal team gevormd. Elk teamlid vertegenwoordigde zijn of haar land. Het onderwerp stond centraal: mensenhandel, een probleem dat alle Caricom-landen raakt. Ook in Suriname werkten Jamaicaanse vrouwen als sekswerkers.
In Suriname kreeg Fris ondersteuning van de Trafficking in Persons (TIP) Unit van het Korps Politie Suriname. Dankzij tussenkomst van Letitia Pinas kwam ze in contact met slachtoffers van mensenhandel. Hun persoonlijke verhalen vormden de kern van het artikel. De foto bij het stuk werd door Fris zelf gemaakt in een safe house van de TIP-unit. Ook de Amerikaanse ambassade leverde inhoudelijke steun, onder meer omdat Suriname recent is gepromoveerd naar de hoogste categorie (Tier 1) in de aanpak van mensenhandel.
Het project was voor Fris intensief en uitdagend, mede door het werken in het Engels, wat anders is dan het dagelijks gebruik van de taal. “Engels spreken is één ding, maar schrijven voor een artikel is iets heel anders.” De multimedia-productie werd mede mogelijk gemaakt dankzij camerawerk van Rinaldo Dors.
Fris wijst erop dat onderzoeksjournalistiek in Suriname zwaar onder druk staat door gebrek aan financiële middelen. “Vrije, onafhankelijke onderzoeksjournalistiek kost tijd, geld en middelen. Veel mensen begrijpen niet hoeveel werk erachter zit,” zegt ze. Ze noemt het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek als een belangrijke steunpilaar, maar benadrukt dat structurele ondersteuning nog ontbreekt.
Voor haar onderzoek wilde Fris ook afreizen naar het binnenland, waar sekswerkers actief zijn in onder andere mijngebieden. Die reis kon ze echter niet bekostigen uit haar reguliere salaris. “Voor een dergelijk onderzoek in het binnenland moet je zorgen voor verblijf, beveiliging en transport. Dat kan ik niet alleen opbrengen,” zegt ze. Ze pleit ervoor dat Surinamers elkaar en elkaars werk meer waarderen.
Ondanks de uitdagingen blijft Fris vastberaden. Ze kondigde aan de komende jaren door te gaan met onderzoeksjournalistiek over diverse maatschappelijke thema’s, met als doel deze zowel nationaal als internationaal onder de aandacht te brengen.