Uitheems

door

MONSIEUR JEANETTE / Christio Wijnhard

Hoewel ik van gemengde afkomst ben, inheems en creools, heb ik mij altijd inheems gevoeld. Het was wel eenrichtingsverkeer, want voor veel oorspronkelijke bewoners, misschien wel allemaal, ben ik een creool. Mijn haar is niet ‘glad’ genoeg. Ook vindt men dat ik te lang in Nederland heb gewoond en word ik regelmatig omschreven als ‘bakra’. Best storend omdat ik in het land van de bakra’s altijd werd omschreven als ‘de Surinamer of ‘die neger’.

Als kind opgroeien tussen deze twee groepen was best verwarrend. Aan de ingi-kant werd mij soms verweten dat ik was ‘vernegerd’. Om enkele dagen later weer te horen dat ik een ‘lesi ingi’ was.

“Dat er weer een nieuw platform is onder de inheemsen is wel lastig. Nu weet ik helemaal niet meer bij welke groep ik zou behoren”

In mijn jeugd was er vooral sprake van die ‘Surinaamse opvoeding’. Die was niet altijd pedagogisch verantwoord. Het is een overlevering uit de slavernij, dus het leerzame daaruit was hoe je sakafasi te maken by all means necessary. Dus zeiden mensen soms wel erg gekke dingen tegen hun kinderen. Het is wel zo dat ik ook de ommekeer heb meegemaakt. Men ging steeds meer van niet slaan maar praten.

Ook dat is nu weer veranderd. Ik betwijfel of we nog kunnen spreken van opvoeding. Tegenwoordig werken beide ouders. De nieuwe generatie spreekt bijvoorbeeld zeer slecht Nederlands vanwege het digitale ouderschap dat in het Engels is. Kinderen krijgen wijsheid van ‘invloedwensers’ die flarden van hun leven opnemen, manipuleren en delen. Okay, dat was het wekelijkse zijweggetje!

Sinds ik klein ben, heb ik mezelf aangeleerd om te zeggen dat ik een kind van Moeder Aarde ben. Of dat ik een wereldburger was. Soms zei ik: “Ik ben een Christio”. Nooit heb ik gezegd dat ik een Arowak of een Surinamer ben. Het blijft complex. Dat zal niet voor eeuwig zijn. Mijn nakomelingen zullen nog meer gemengd zijn. Net als het overgrote deel van de Surinaamse bevolking in de toekomst.

Overigens, ik schrijf deze column onder het genot van een glaasje kasiri. Gemaakt door een nicht die ook van gemengde afkomst is. Zij heeft hetzelfde als ik ervaren. Vreemd genoeg is zij met haar niet-gladde haren één van de laatste met kasiri maken als vaardigheid, binnen de gemeenschap waarin ik ben opgegroeid.

Voor mezelf heb ik even opgezocht hoe inheemse volkeren worden gedefinieerd. Online vond ik de volgende definitie: ‘bevolkingsgroepen die een bepaald grondgebied bewoonden voordat daar kolonisten of immigranten kwamen wonen en die eigen gebruiken en cultuur in stand hebben gehouden’.

Vooral dat laatste stuk is van belang. Ik vraag mij namelijk af of inheemsen – en ook tribalen – die zich hebben bekeerd tot het christendom, zichzelf nog wel inheems mogen noemen. Inheemse volkeren hebben specifieke rechten die ervoor moeten zorgen dat zij onder meer hun geboorteplicht, zorgen voor de natuur, kunnen uitvoeren.

Ooit schreef ik dat religie de weg opent voor politiek. Dat er een platform Inheemse Christelijke Leiders is bewijst dat voor mij. Zij zijn pakketten gaan halen bij Chan. Die zou dat niet meer doen, want het was te Bouterse-achtig. De tijd in aanloop naar verkiezingen is er altijd één van wonderen merk ik.

Dat er weer een nieuw platform is onder de inheemsen is wel lastig. Nu weet ik helemaal niet meer bij welke groep ik zou behoren. Wat ik wel weet, is dat inheemsen eigenlijk niet zouden moeten heulen met de ‘god van de vijand’. Tenzij ze de cultuur hooghouden. Vaak is dat niet zo.

Nog steeds worden, na bekering, de tradities omschreven als heidens en gaat men neerkijken op de eigen afkomst. Daarom vrees ik dat wij nog meer kennis over talen, culturen en tradities zullen verliezen. Evenals natuur en biodiversiteit.

We laten ons nog te graag via het geloof in de maling nemen. Zonder dat we het doorhebben gaan we dan in dat systeem waarbij we de natuur zullen opofferen. Zogenaamd voor onze ontwikkeling, maar in werkelijkheid omwille van de grondstoffen die nodig zijn voor het land van herkomst van dat uitheemse geloof.

christiowijnhard@gmail.com