Trump ontslaat Amerikaanse federale aanklagers

De regering van de Amerikaanse president Donald Trump heeft meer dan een dozijn aanklagers ontslagen die betrokken waren bij het onderzoek naar en de vervolging van de Republikeinse leider toen hij niet in functie was. De ontslagen van maandag gingen onmiddellijk in en waren van toepassing op werknemers van het ministerie van Justitie, aldus anonieme bronnen binnen Trumps regering.Een functionaris vertelde het persbureau Reuters dat waarnemend procureur-generaal James McHenry, een door Trump benoemde, had vastgesteld dat de aanklagers “niet te vertrouwen waren om de agenda van de president getrouw uit te voeren vanwege hun belangrijke rol in de vervolging van de president”.De stap onderstreepte Trumps dreigementen om vergelding te zoeken tegen degenen die zijn gedrag onderzochten — en het markeerde een breuk met de aloude normen dat carrière-overheidsmedewerkers niet gestraft zouden moeten worden voor het uitvoeren van taken onder een eerdere regering.Trump trad op 20 januari aan voor een tweede termijn als president, nadat hij eerder van 2017 tot 2021 had gediend.Degenen die getroffen zijn door de ontslagen van maandag, zijn onder meer aanklagers die hadden samengewerkt met voormalig Special Counsel Jack Smith, die twee onderzoeken naar Trump leidde voordat hij aftrad.Eén ervan richtte zich op Trumps bewaring van honderden geheime documenten in zijn privéwoning, ondanks een dagvaarding in 2022 om ze terug te geven.De andere richtte zich op zijn gedrag voor, tijdens en na de presidentsverkiezingen van 2020, die hij verloor van democraat Joe Biden. Trump werd ervan beschuldigd de verkiezingsuitslag te willen ondermijnen, waarvan hij ten onrechte beweerde dat ze waren ontsierd door wijdverbreide kiezersfraude.Beide onderzoeken resulteerden in federale strafrechtelijke aanklachten: de eerste in Florida en de tweede in Washington, DC.Trump was de eerste Amerikaanse president, voormalig of huidig, die strafrechtelijk werd vervolgd. Naast de federale zaken werd hij ook aangeklaagd in twee aanklachten op staatsniveau.Eén, in Georgia, had ook betrekking op Trumps vermeende pogingen om de verkiezingen van 2020 ongedaan te maken. De andere, in New York, beschuldigde Trump ervan zakelijke documenten te vervalsen om een zwijggeldbetaling aan een pornoactrice te verbergen tijdens zijn succesvolle presidentscampagne in 2016.In die zaak werd Trump schuldig bevonden aan 34 misdrijven, hoewel hij werd veroordeeld tot een “onvoorwaardelijke ontslag” – waarbij hij werd vrijgelaten zonder straffen.Trump heeft in alle vier de zaken ontkend iets verkeerds te hebben gedaan en beschuldigde de aanklagers ervan een politiek gemotiveerde “heksenjacht” te leiden.Terwijl de zaken op staatsniveau werden vervolgd door lokale districtsadvocaten, werden de federale zaken begeleid door het ministerie van Justitie van de regering-Biden.Maar om de onafhankelijkheid van de onderzoeken te behouden, benoemde de toenmalige procureur-generaal Merrick Garland een speciale raadsman die geen politieke benoeming was om de onderzoeken te leiden: Jack Smith, die eerder oorlogsmisdaden had vervolgd in Den Haag.Geen van beide zaken van Smith tegen Trump haalde het tot de rechtszaak. Nadat Trump in november 2024 werd herkozen, liet Smith beide zaken vallen, daarbij verwijzend naar het al lang bestaande beleid van het ministerie van Justitie om geen zittende presidenten te vervolgen. Hij trad ook af als speciaal aanklager.Smith publiceerde echter wel een rapport over een van de twee aanklachten, wat de kracht van de aanklacht onderstreepte. “Maar voor de verkiezing van meneer Trump en zijn aanstaande terugkeer naar het presidentschap, oordeelde het kantoor dat het toelaatbare bewijs voldoende was om een veroordeling te verkrijgen en te behouden tijdens het proces,” aldus het rapport.Sinds zijn aantreden op 20 januari heeft Trump een zuivering van federale overheidskantoren geleid.Op 24 januari onthulden nieuwsberichten bijvoorbeeld dat hij een dozijn inspecteurs-generaal had ontslagen: ambtenaren die waren belast met het toezicht op belangrijke overheidsinstanties.Sommige experts zeggen dat hun ontslagen in strijd waren met de federale wet die een voorafgaande kennisgeving van 30 dagen vereist voor het ontslag van een inspecteur-generaal – en een duidelijke reden voor het ontslag.Op de dag van zijn inauguratie stak Trump de draak met het wijdverbreide ontslag van “Biden-bureaucraten” tijdens een bijeenkomst met zijn aanhangers in de Capital One Arena in Washington, DC.”De meeste van die bureaucraten worden ontslagen. Ze zijn weg. Het zouden allemaal moeten zijn, maar sommigen glippen erdoorheen,” zei hij.In een verklaring van maandag aan The Associated Press herhaalde een anonieme Trump-functionaris de punten van de president in de bespreking van de ontslagen van de aanklagers: “Deze actie is consistent met de missie om een einde te maken aan de bewapening van de overheid.”

...