Toegankelijkheid is geen gunst, maar een noodzaak – ook voor Suriname

Eind juni trad in Europa de European Accessibility Act (EEA) in werking. Deze richtlijn verplicht bedrijven om hun producten en diensten toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Het is een krachtig signaal: toegankelijkheid is niet enkel een recht, maar ook een kans voor economische groei en inclusieve dienstverlening.

In Suriname is het beeld schrijnend anders.

Hoewel ons land in 2017 het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een beperking heeft geratificeerd, is er acht jaar later nog niets wezenlijks veranderd. Er is geen beleid, geen wetgeving, geen normstelling en geen actie. Diensten, producten en fysieke voorzieningen zijn vaak ontoegankelijk voor diverse groepen mensen met een beperking. En dat terwijl toegankelijkheid iedereen ten goede komt.

Een gemiste kans voor ons allemaal

Toegankelijke bedrijven trekken meer klanten. Digitale diensten die begrijpelijk en bruikbaar zijn voor iedereen zorgen voor een betere gebruikerservaring. Kortom: toegankelijkheid is geen kostenpost, maar een investering in kwaliteit. Toch zien we in Suriname nauwelijks bedrijven of instellingen die hier bewust mee bezig zijn.

Het probleem is niet alleen een gebrek aan middelen, maar vooral een gebrek aan prioriteit. Toegankelijkheid wordt nog te vaak gezien als een gunst voor een kleine groep, in plaats van een fundamenteel onderdeel van goed beleid, goed bestuur en goed ondernemerschap.

Geen beleid, geen deskundigheid, geen vooruitgang

Suriname heeft nauwelijks expertise op het gebied van toegankelijkheid. Maar dat mag geen excuus zijn om niets te doen. Juist dit is hét moment om deskundigen aan te trekken, lokale kennis op te bouwen en toegankelijkheid structureel op te nemen in beleid en uitvoering. Niet als een checklist, maar als een manier van denken.

In Europa beseft men inmiddels dat het niet genoeg is om alleen te weten wat er mis is. Er is ook begeleiding nodig bij hoe je veranderingen aanpakt en integreert in bedrijfsprocessen. Die les moeten wij ook trekken: zonder praktische stappen blijft toegankelijkheid een papieren ideaal.

De overheid moet leiderschap tonen

Als voorzitter van Stichting Wan Okasi roep ik de Surinaamse overheid op om het voortouw te nemen. Laat dit geen eindeloos gespreksonderwerp worden, maar een concreet actiepunt. Breng overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties bij elkaar. Stel normen vast, regel training, en creëer een helder plan van aanpak.

Toegankelijkheid is niet iets wat je doet “voor de doelgroep”. Het is iets wat je doet voor de samenleving als geheel. Hoe eerder we dat inzien, hoe sneller we bouwen aan een Suriname waarin iedereen werkelijk mee kan doen.

Aniel Koendjbiharie.