Terugroepwet en democratie

door

DEMOCRATIE WIL ZEGGEN het volk beslist. In de Grondwet wordt De Nationale Assemblee (DNA) genoemd als het hoogste orgaan van de Staat omdat de stem van het volk via de Nationale Assemblee moet klinken. Het volk delegeert zo haar macht voor een deel aan dit orgaan. Volksvertegenwoordigers worden bij verkiezingen gekozen via politieke partijen. Het volk kiest haar vertegenwoordigers direct.

DNA heeft besloten de Terugroepwet aan te scherpen. In het verleden heeft de toen bestaande wet niet geholpen wanneer partijen de door het volk gekozen kandidaten terug wilden roepen. Soms gebeurde dat omdat er onoverkomelijke verschillen zijn ontstaan na de verkiezingen en de partij niet meer door een deur kon met het DNA-lid dat het volk had gekozen.

Weten burgers wel dat zij in hun partij zouden moeten afdwingen dat zij alle kandidaten kiezen die op DNA-lijst komen te staan en hoeveel politieke partijen staan dat daadwerkelijk toe?

Er valt veel te zeggen voor en tegen de Terugroepwet. Maar het begint wel bij de structuur en de manier waarop partijen in elkaar zitten. Hoe democratisch zijn partijen in Suriname en hoeveel leden van politieke partijen weten hoe de democratie in de partij zou moeten werken? Het is publiek geheim dat processen zoals kernen kiezen, kernbesturen installeren, partijcongressen houden, besturen kiezen en kandidaten voor verkiesbare plekken zwaar worden beïnvloed door de partijleiding die ook nog de politieke vertegenwoordiging is van deze organisatie.

Weten burgers wel dat zij in hun partij zouden moeten afdwingen dat zij alle kandidaten kiezen die op DNA-lijst komen te staan en hoeveel politieke partijen staan dat daadwerkelijk toe? Vervolgens wordt -wanneer in achterkamertjes is bepaald wie op de lijst komt- het volk eindelijk geraadpleegd over wie de vertegenwoordiging mag zijn. En als dat gekozen lid de partij wil verlaten mag met deze wet alweer de partij met hem afrekenen en niet het volk bij de volgende verkiezingen. Met deze Terugroepwet lijkt een DNA-lid de partij te vertegenwoordigen en niet het volk. Deze wet stimuleert kadaverdiscipline: de partij moet in alle gevallen gevolgd worden.

Anderzijds mag ook gezegd worden dat er partijleden zijn die met verborgen agenda’s meedoen met verkiezingen. Ze verkondigen de taal van een partij tijdens de campagnevoering om vervolgens te chanteren om een gewilde functie of ze stappen over naar een andere partij met een compleet andere visie. Maar dan komt weer de vraag bij kijken: wat is beloofd en hoe is de relatie met het partijlid opgebouwd. Is geïnvesteerd in het gezamenlijk opstellen van een verkiezingsprogramma om vervolgens een profiel vast te stellen van de parlementariërs die de genoemde doelen zouden kunnen bepleiten?

In ieder geval is met de aanname van deze wet getoond dat de kwaliteit van en het vertrouwen in DNA-kandidaten tanende is. En dat is jammer. In een democratisch bestel zouden politieke partijen en kandidaten die hun verantwoording kennen en niet slechts partijpolitieke belangen nastreven deze wet als een gedrocht moeten zien. Maar kennelijk is ethiek en moraal in de politiek beneden het peil van het acceptabele gedaald. Dat is geen winst voor de democratie.