Term ‘Afro-Surinamers’ brengt geen eenheid

INGEZONDEN
Pogingen om eenheid te creëren onder de nazaten van Afrikaanse afkomst in Suriname zullen mislukken zolang er onvoldoende rekening wordt gehouden met de diepgaande verschillen tussen Creolen en Marrons. Het gebruik van een verzamelnaam, zoals ‘Afro-Surinamers’, is oppervlakkig en raakt niet de kern van de verdeeldheid. We moeten ons afvragen wat het uiteindelijke doel is van de eenwording tussen Creolen en Marrons, en waarom de Creolen, zonder gedegen onderzoek, hier plotseling zoveel haast mee lijken te hebben.

De term ‘Afro-Surinamers’ suggereert op het eerste gezicht een eenheid onder de afstammelingen van Afrikaanse voorouders in Suriname. Echter, het gebruik van deze verzamelnaam houdt onvoldoende rekening met de historische en culturele verschillen tussen Creolen en Marrons. Terwijl de Marrons hun identiteit ontlenen aan hun succesvolle strijd voor vrijheid en hun sterke verbondenheid met Afrikaanse tradities, hebben de Creolen, als afstammelingen van vrijgelaten slaven, zich meer aangepast aan een westerse, stedelijke levensstijl. Het verschil in historisch bewustzijn is te groot om eenvoudigweg door een naam als ‘Afro-Surinamers’ te worden overbrugd. De Marrons identificeren zichzelf met specifieke Marrongemeenschappen zoals de Saamaka, Okanisi, Matawai, Kwinti, Pamaka en Aluku.

Tegelijkertijd werkt de defensieve en soms arrogante houding van de meeste nakomelingen uit de binnenlanden eveneens schadelijk voor elke vorm van saamhorigheid.

Marrons verwijzen naar de vrijheidsstrijders die met succes vochten voor hun vrijheid. Marronage is een symbool van geslaagd verzet tegen onderdrukking en ontmenselijking en vormt de basis van de Marron-identiteit. Marronage herinnert ons aan de enige effectieve revolutionaire actie van tot slaaf gemaakte Afrikanen tegen witte suprematie. Het resulteerde in eenheid, broederschap, verbondenheid en betrokkenheid en uiteindelijk in de vrijheid van tot slaaf gemaakte Afrikanen in Suriname. Marronage betekent het ontsnappen uit een slavenplantage en daarmee het verklaren van de oorlog aan de plantage-eigenaar. Deze zelfgekozen naam vertegenwoordigt alle Marrons en moet in die context worden begrepen, los van negatieve, beladen koloniale termen zoals ‘cimarron’.arrons zijn trots op hun eigen strijd voor vrijheid, terwijl Creolen hun vrijlating danken aan de afschaffing van de slavernij door de koloniale overheid. Deze wezenlijk verschillende ervaringen en achtergronden mogen niet worden genegeerd in het streven naar eenheid. In plaats van een oppervlakkige terminologische oplossing zoals ‘Afro-Surinamer’, is het essentieel aandacht ter besteden aan betere samenwerking tussen beide groepen. Dit vraagt om wederzijds respect en diepgaand begrip van elkaars geschiedenis. Hoewel de Marrons in de meerderheid zijn, willen de Creolen zich niet laten opgaan in de Marrons, en omgekeerd evenmin.Creolen en Marrons hoeven niet samengevoegd te worden tot één groep, maar kunnen wel samenwerken op cruciale maatschappelijke terreinen zoals politiek, religie en economische ontwikkeling. De vraag is niet of Creolen en Marrons verenigd moeten worden, maar hoe zij als afzonderlijke groepen kunnen samenwerken voor het algemeen welzijn. In plaats van te streven naar een onrealistische eenwording, zouden politieke partijen, kerken en maatschappelijke organisaties van beide groepen beter kunnen samenwerken op basis van gedeelde belangen. Dit zou zorgen voor een sterkere en meer verenigde Afrikaanse diaspora in Suriname, zonder de unieke geschiedenis en identiteit van elke groep te verliezen.
Ouderwets en onrealistischEerdere pogingen van Creolen om een collectieve naam te bedenken voor zowel Creolen als Marrons, of om bestaande, gedevalueerde namen op te waarderen, zijn mislukt. De onderlinge verschillen tussen de nakomelingen van tot slaaf gemaakten hebben verschillende oorzaken, en er spelen ook andere cruciale factoren mee. Eén daarvan is het superioriteitsgevoel dat wordt getoond door de meerderheid van de afstammelingen uit de stad en het kustgebied. Tegelijkertijd werkt de defensieve en soms arrogante houding van de meeste nakomelingen uit de binnenlanden eveneens schadelijk voor elke vorm van saamhorigheid.Het lijkt erop dat de academici onder de nazaten van Afrikaanse voorouders zodanig beïnvloed zijn door het westerse onderwijssysteem dat ze vaak niet meer op basis van gezond verstand met elkaar kunnen communiceren. Wanneer ze proberen te spreken over de systemen die hen onderdrukken, ontstaat er een strijd om wie het beter weet, wat de dialoog zonder resultaat beëindigt. Wanneer gelovigen onder de Afrikaanse nazaten over het geloof praten, verwijzen ze eerder naar Bijbelteksten dan zelf na te denken over het vraagstuk. Dit bemoeilijkt de samenwerking die uiteindelijk tot eenheid zou moeten leiden.
Naamgeving
Het is triest om te constateren dat de huidige generatie Creolen dezelfde fouten maakt als de vorige generaties, die hun pogingen tot eenwording zagen mislukken door een verkeerde aanpak. Het aantal Afrikaanse nazaten dat van zijn fouten leert, is zeer beperkt. Wat daarbij opvalt, is de cruciale rol die de Creolen hierin spelen.In de jaren vijftig introduceerden enkele Creolen de collectieve naam ‘boslandcreolen’ als vervanging van de term ‘bosnegers’. Zij dachten dat de etnische verwantschap tussen Creolen en Marrons zou leiden tot eenwording, terwijl hun werkelijke doel was …