Surinamers gaan voor internationale danscertificering

door

Negen Surinamers legden maandag in de kleine zaal van Assuria High Rise dansexamens af voor de Imperial Society of Teachers of Dance (ISTD). Onder de examenkandidaten – acht leerlingen van de Namita Nritya Vidya Bhavan dansschool – was ook de eigenaar en docent, Namita Bhaggoe-Ajodhia zelf. Zij en haar leerlingen gaan voor internationale erkenning in bharata natyam, de klassieke Zuid-Indiase tempeldans. “De dansschool gaat voor professionalisering: behoudt van de eeuwenoude klassieke dansstijl volgens internationale (onderwijs)normen en tilt het dansniveau onder de Surinamers omhoog”, vertelt Bhaggoe aan Go Suriname.

ISTD is ’s werelds oudste dansonderwijs en -examencommissie in Engeland (1904). Jaarlijks neemt zij wereldwijd 90.000 examens en medailletests in dertien danssoorten af. “Aan wie ter wereld je het ISTD-certificaat met zegel toont, weet dat je het curriculum in die dansopleiding van deze internationale geaccrediteerde certificatie-instelling beheerst, legt Bhaggoe uit.

Decennialang deden leerlingen hun dansexamens volgens de oeroude Indiase traditie: guru-shishya parampara: leraar-leerling kennisoverdracht. De leerling houdt een arangetram (Tamil voor ‘bestijgen van het podium’), een publieke afstudeervoordracht. “Het certificaat van je docent heeft zeker emotionele waarde. Maar wie de referentie en danslijn van jouw guru niet kent, weet niet welke waarde hieraan te hechten.”Door de jaren heen timmerde dansdocenten aan de weg om een curriculum van de klassieke dansstijlen bharata natyam en kathak (Noord-India) te ontwikkelen. “Alles op basis van het guru-shishya parampara principe.” Het volledige ISTD ‘Dans en beroepsgerichte dansexamens’ bestaat uit verschillende modules die steeds met een (deel)examen afgesloten worden. Het eerste examen vond virtueel plaats onder naam van de Nederlandse dansschool Natya Sudha van dansdocent Chrada Sheoratan. “De prettige nalatenschap van COVID-19”, lacht Bhaggoe, want afreizen naar Engeland bespaart hun veel geld.

De examinator nam vanuit London eerst de ruimte door die aan bepaalde eisen moest voldoen. Vervolgens betraden de studenten in groepen van drie de zaal en moesten hun kunnen demonstreren. Ze kregen ook vragen in het Engels over hun verslag, de dans, de muziek, etc.

Voor Bhaggoe een totaal andere ervaring. In 2001 deed zij haar arangetram bij Madhoerie Jagmohan, de grondlegger van de bharata natyam in Suriname. Sindsdien verzorgt zij lessen in verschillende Indiase dansstijlen. Hieruit ontsproot een no-nonsense dansgroep met dertien serieuze bharata natyam-studenten – acht van hen stroomden door voor het ISTD-examen. “Alle lessen en huiswerk zijn verplicht, participatie is honderd procent en ik accepteer geen enkel excuus”, verklaart Bhaggoe de groepsnaam. Voorafgaand aan dit eerste examen hebben zij midden oktober het theoretisch deel (verslag en dans en muziek uitschrijven) ingediend.

Voor de 17-jarige Shruti Parbhudayal zijn de zenuwen na dit dansexamen weg. Eind deze week danst zij volgens de guru-shishya traditie af. Haar arangetram was vorig jaar al gepland. Parbhudayal: “Ik heb mij goed voorbereid op beide activiteiten, maar ik was voor dit examen best wel zenuwachtig. Het was meer theoretisch en internationaal”. 

Arangetrams worden van oudsher op livemuziek uitgevoerd. Suriname kent geen muzikanten die de Zuid-Indiase muziek beheersen, dus komen die uit het buitenland. Elke danser wordt eerst volgens het Hindoeïsme ingewijd door een pandit, gevolgd door het ombinden van de ghunghrus, de koperen belletjes om de enkels door de guru. Vanaf dat moment mag de  persoon de klassieke Zuid-Indiase tempeldans zelfstandig uitdragen.

De tempeldans werd eerst alleen in de Hindoetempels opgevoerd door de devadasi’s (dienares van God). Door de jaren heen is de dans doorgebroken naar alle lagen van de Indiase bevolking, bij vrouwen én mannen, en wordt die nu wereldwijd als podiumkunst beoefend. Hoewel de dansstijl gekoppeld is aan het Hindoeïsme, is het uitdragen ervan niet-etnisch gebonden, kent geen ras of geloof.

Naast deze groep hebben al twee jonge Surinamers die in het buitenland vertoeven voor studie, enkele modules van het ISTD-examen in bharata natyam gehaald. Als alle elf personen doorzetten en het volledig ISTD-examen halen, zullen zij de eersten internationaal gecertificeerde bharata natyam dansers van Suriname zijn.