Suriname officieel malaria-vrij verklaard door WHO

door

Suriname is het eerste land in de Amazone-regio dat door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) officieel is gecertificeerd als malaria-vrij. De historische erkenning markeert het resultaat van bijna zeventig jaar vasthoudend werk om de ziekte uit te bannen, van de kustgebieden tot in de moeilijk bereikbare binnenlanden.De WHO heeft Suriname officieel gecertificeerd als malaria-vrij. Daarmee behoort het land tot een groep van 46 landen en één gebied wereldwijd – waaronder 12 in de regio van de Amerika’s – die deze status hebben behaald. Suriname is bovendien het eerste land in de Amazone dat deze erkenning krijgt.“WHO feliciteert Suriname met deze opmerkelijke prestatie,” zei WHO-directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus. “Deze certificering is een krachtig bewijs dat iedereen – ongeacht nationaliteit, achtergrond of migratiestatus – recht heeft op toegang tot diagnose en behandeling. Suriname’s inzet voor gezondheidsgelijkheid is een voorbeeld voor alle landen die streven naar een malaria-vrije toekomst.”Ook de directeur van de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO), Jarbas Barbosa, roemde de aanpak van Suriname: “Het land heeft gedaan wat nodig was – elk geval snel opsporen en behandelen, de verspreiding voorkomen en gemeenschappen actief betrekken. Deze certificering weerspiegelt jarenlange inspanning, vooral om afgelegen gebieden te bereiken. Dit betekent dat toekomstige generaties kunnen opgroeien zonder de dreiging van deze potentieel dodelijke ziekte.”Decennia van volhardingDe bestrijding van malaria in Suriname begon in de jaren vijftig, met name in de dichtbevolkte kustregio’s, waar binnenhuisbespuiting met DDT en medicamenteuze behandelingen effectief waren. In de jaren zestig werd malaria daar vrijwel uitgeroeid, waarna de focus verschoof naar het binnenland – een gebied met veel inheemse en tribale gemeenschappen.Omdat traditionele woningen in het binnenland weinig bescherming boden tegen muggen, werd in 1974 de aanpak gedecentraliseerd. Medische Zending begon toen met het opleiden van lokale gezondheidswerkers voor vroege diagnose en behandeling.Rond de eeuwwisseling zorgde de toename van kleinschalige en illegale goudwinning voor een heropleving van malaria, met meer dan 15.000 geregistreerde gevallen in 2001 – het hoogste aantal in de regio. Sinds 2005 heeft Suriname, met steun van het Global Fund en de PAHO, de diagnose- en behandelingscapaciteit sterk uitgebreid. Er werden sneltesten ingevoerd, behandelingen op basis van artemisinine toegepast en er werd gericht gewerkt met mobiele gemeenschappen, waaronder migranten uit buurlanden.Innovatieve aanpak in risicogebiedenOm de ziekte terug te dringen onder moeilijk bereikbare groepen in goudwinningsgebieden, werden zogenoemde Malaria Service Deliverers opgeleid binnen die gemeenschappen. Zij bieden gratis diagnose, behandeling en voorlichting. Hierdoor werd universele toegang tot zorg mogelijk, ongeacht verblijfsstatus. De laatste lokale besmetting met Plasmodium falciparum werd vastgesteld in 2018 en met Plasmodium vivax in 2021.Minister van Volksgezondheid, Amar Ramadhin, benadrukte het belang van blijvende waakzaamheid:“Malaria-vrij zijn betekent dat onze bevolking geen risico meer loopt. Dit is gunstig voor de volksgezondheid, de economie en het toerisme. Maar deze status behouden vereist blijvende inzet. We blijven maatregelen nemen om herintroductie te voorkomen. Onze gemeenschappen zijn beschermd, en we verwelkomen graag meer bezoekers in ons mooie Suriname – zonder concessies te doen aan wat we hebben bereikt.”De regering heeft met de oprichting van onder meer het Malaria Eliminatie Fonds, de Nationale Malariataskforce en samenwerking met Brazilië, Guyana en Frans-Guyana een solide basis gelegd voor duurzame uitroeiing. Suriname maakte sinds 2016 ook deel uit van het WHO-initiatief “Elimination 2025”.Volgens PAHO toont Surinames succes aan dat malaria-uitroeiing ook haalbaar is in tropische landen met complexe omstandigheden. De certificering levert bovendien een belangrijke bijdrage aan de PAHO Disease Elimination Initiative, die erop gericht is om tegen 2030 meer dan 30 infectieziekten in de regio van de Amerika’s uit te bannen.