Suriname gekelderd naar plek 32 op wereldranglijst persvrijheid

door

Suriname is op de World Press Freedom Index van Reporters Without Borders (RSF) gezakt van plek 28 naar 32. Ons land ontvangt waardering voor het respect voor de vrijheid van informatie, mede dankzij het zeldzaam voorkomen van aanvallen op journalisten en de aanwezigheid van een divers medialandschap.

ADVERTENTIE

Medialandschap en politieke contextSuriname beschikt over een pluriform medialandschap. De grondwet garandeert persvrijheid. Toch voorziet een uiterst strenge lasterwet in straffen tot zeven jaar cel voor het “publiekelijk uiten van haat” jegens de regering.
De economie van Suriname is klein en gebaseerd op delfstoffenwinning. Het land is sterk afhankelijk van buitenlandse handel. De mijnbouwsector is goed voor meer dan een derde van het bruto binnenlands product en van de overheidsinkomsten. Journalisten kampen op hun beurt met een gebrek aan opleiding en middelen.
Als enig Nederlandstalig land op het continent is het cultureel geïsoleerd van de regio. Die isolatie werd versterkt door de geografische ligging, de politieke oriëntatie in de nadagen van de Koude Oorlog – toen Suriname zich schaarde aan de zijde van Nicaragua, Cuba en de Salvadoraanse guerrillabeweging – en door de binnenlandse oorlog van 1986 tot 1992.
De pers publiceert geregeld kritisch over de overheid. Dit leidt af en toe tot druk vanuit officiële hoek en intimidatie van journalisten, wat op zijn beurt zelfcensuur in de hand werkt.
Wereldwijde persvrijheid onder drukHoewel fysieke aanvallen op journalisten het meest zichtbaar zijn, vormt economische druk een groeiende en verraderlijke bedreiging voor persvrijheid wereldwijd. De economische indicator op de RSF-ranglijst bereikte in 2025 een kritiek dieptepunt. Voor het eerst sinds de oprichting van de Index wordt de wereldwijde staat van persvrijheid gekwalificeerd als een “moeilijke situatie”.
Economische druk als onderschatte factorTerwijl de persvrijheid in veel delen van de wereld terrein verliest, ondermijnt economische druk het functioneren van media in toenemende mate. Die druk vloeit voort uit concentratie van mediabezit, afhankelijkheid van adverteerders en financiers, en een gebrek aan transparante of structurele publieke steun. Volgens de economische indicator van RSF bevinden nieuwsmedia zich in een spagaat tussen redactionele onafhankelijkheid en economische overleving.
Aanhoudende sluiting van mediahuizenUit cijfers voor de World Press Freedom Index 2025 blijkt dat media in 160 van de 180 onderzochte landen moeite hebben om financieel overeind te blijven – of daar zelfs niet in slagen. In bijna een derde van de landen zijn nieuwsmedia gesloten vanwege economische malaise. Dit geldt onder meer voor de Verenigde Staten (57e, twee plaatsen gezakt), Tunesië (129e, elf plaatsen gezakt) en Argentinië (87e, 21 plaatsen gezakt).
Crisis in conflictgebieden en instabiele statenIn Palestina (163e) is de situatie ronduit catastrofaal. In Gaza heeft het Israëlische leger mediakantoren vernietigd, bijna 200 journalisten gedood en al meer dan anderhalf jaar een blokkade opgelegd. In Haïti (112e, 18 plaatsen gezakt) heeft het gebrek aan politieke stabiliteit de media-economie eveneens ontwricht.
Zelfs landen die traditioneel hoog scoren, zoals Zuid-Afrika (27e) en Nieuw-Zeeland (16e), ervaren toenemende economische druk op hun nieuwsmedia.
Ballingschap van journalistenIn 34 landen is sprake van massale sluitingen van mediahuizen, met als gevolg dat journalisten hun land hebben verlaten. Dat geldt met name voor Nicaragua (172e, negen plaatsen gezakt), Belarus (166e), Iran (176e), Myanmar (169e), Soedan (156e), Azerbeidzjan (167e) en Afghanistan (175e). In deze landen verergert de economische malaise de al bestaande politieke druk op de pers.