Suriname en de etnische democratie: het belang van etnisch stemmen op 25 mei 2025

door

Surinamers stemmen al langer dan 50 jaar etnisch. Ook al stemt de Creool op de VHP, hij/zij stemt etnisch. Laten we elkaar niet voor de gek houden. En om te beginnen: er is niets mis met etnisch stemmen. Zelfs als de Hindoestaan op de NPS stemt, stemt hij/zij etnisch. Dit kan worden gesteld omdat de politieke partijen in Suriname van oudsher een etnische basis hebben. De verdeling binnen de politiek in Suriname is niet gebaseerd op ideologie of de kerkelijke leer. Voor Surinaamse politici, uit de oude “Viagra-politieke school”, is ideologie een scheldwoord. En dat is nog steeds zo.
Surinamers kunnen zo goed schelden; het is vermakelijk om te zien hoe eentonig en oncreatief de Surinamer is in het schelden. Net zo oncreatief zijn de Surinaamse politici als het gaat om de basis van hun partij en de al langer dan 50 jaar gevoerde etnische politiek.
Observatie 1:Toen het IMF naar Suriname werd gebracht, was ik een van de weinigen die vanuit 8000 km afstand riep: niet doen. Er zijn andere manieren. We zitten in COVID-tijd, dus gebruik dat als reden om geen hakbijlmethode toe te passen, want die hakbijl valt op je eigen benen, en klaar, benen weg. Maar het waren de VES, het Surinaamse bedrijfsleven, PL, ABOP, NPS en VHP, de zittende en oude bankdirecteuren, de zittende en oude verzekeringsdirecteuren, de zittende en oude directies van oliemaatschappijen en vooral alle diaspora-adviseurs vanuit alle partijen in de coalitie (PL, ABOP, NPS en VHP) bij elkaar, die predikten: “IMF is God, en alleen het IMF gaat Suriname redden.” Wel, wel, wel.
Volgens mij hoeven we de VHP-campagnevoerders niet te vragen hoe ze worden ontvangen als ze naar de woonwijken gaan. De scheldkanonnen maken overuren in de woonwijken, en de VHP-campagne heeft het moeilijk.
Observatie 2:De volgende observatie leert ons dat men denkt dat Chan alles heeft gedaan. Dus Chan was een alleenheerser, net als Michael Jackson in de jaren ’80: Chan de dictator! Maar klopt dit? ABOP, NPS, PL hebben toch ingestemd met de komst van het IMF? Dat men dit vergeten is (zie Observatie 1) verbaast mij.
Dat de Javaan, de Creool en de Marron samen met de Hindoestaan medeplichtig zijn aan de malaise waarin Suriname zich bevindt, wordt vergeten. Suriname is toch een bromtji dyari? Of niet? Of alleen wanneer het uitkomt? Dus de malaise is toch door iedereen gecreëerd, door alle etnische groepen? Nee, hoor ik u zeggen, het komt allemaal door Chan. Want Chan heeft alles gedaan wat er mis is in Suriname.
Chan regeert niet vijf maar vijftig jaar, en hij heeft het hele land compleet verwoest. En omdat Chan een Hindoestaan is, glad haar heeft en brilcream hem goed staat, is het niet alleen de schuld van Chan dat het land verwoest is, maar ook van de Hindoestaan. Het verwijt is immers groter, breder en dieper.
Observatie 3:Als de VHP tijdens haar huis-aan-huisbezoeken vies en vuil wordt uitgescholden, waarom voeren ze dan op zo’n onhandige manier campagne? Waarom richt de VHP zich niet gewoon op de Hindoestaanse achterban? Waarom tijd en geld verspillen aan niet-Hindoestanen als men nu al denkt: “Ik ga niet op die ‘koelies’ stemmen?” Zorg als VHP goed voor je eigen mensen. Daar is niets mis mee.
Probeer niemand te overtuigen die al besloten heeft anders te denken en te handelen. Heb respect voor het standpunt van zulke mensen. Als men toch denkt dat de VHP een Hindoestaanse partij is en Hindoestaanse normen en waarden met zich meedraagt, focus daarop. Er is niets mis met etnisch stemmen! Het gebeurt al langer dan 50 jaar. Je hoeft je er niet voor te schamen. Het is zelfs democratisch om te stemmen op mensen die op je lijken.
Campagneadvies aan alle politieke partijenDus campagneadvies aan de VHP: focus op de Hindoestaan. ABOP: focus op de Marron. PL: focus op de Javaan. NPS: focus op de Creool. Democratie begint bij het opkomen voor je eigen belangen. Het is een goede zaak als iedere etnische groep teruggaat naar haar eigen huis. Wil je toch “modern” stemmen? Prima. Maar je hoeft je niet te schamen als je stemt op mensen die op je lijken. Het is je goed democratisch recht.
ConclusieLaten we afstappen van het bromtji dyari-denken. We moeten opletten dat dit denken geen bromtji dyari-complex wordt, als een soort reactie op het koloniale trauma dat Suriname heeft. Er is nooit actief integratiebeleid gemaakt om alle etnische groepen te verenigen in een Surinaams denken.
Ik wil ruimte creëren voor een op maat gemaakte democratie voor Suriname: een originele Surinaamse democratie, een eigen vorm van democratie. Ik noem het de Surinaamse etnische democratie.
Daarom roep ik alle etnische loyalisten op om gebruik te maken van hun …