Suriname bundelt krachten tegen chronische ziekten

door

Brede consultatie voor NCD-actieplan 2025-2030

Tekst en beeld Edwien BodjieADVERTISEMENT

PARAMARIBO — “Alleen al de directe kosten voor dialyse in Suriname bedragen ruim tien miljoen Amerikaanse dollar per jaar. Preventie is goedkoper en effectiever. Gezondere burgers leven langer, dragen langer bij aan de economie en verlichten de druk op het zorgsysteem.” Dat zei minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid dinsdag in zijn laatste optreden in functie tijdens een nationale consultatiebijeenkomst in Hotel Torarica. Hij sprak over de enorme maatschappelijke en economische gevolgen van niet-overdraagbare aandoeningen (NCDs).

Onder leiding van het ministerie van Volksgezondheid en het Bureau voor Openbare Gezondheidszorg en met ondersteuning van de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (Paho) kwamen vertegenwoordigers van de overheid, gezondheidsinstellingen, het maatschappelijke middenveld, de particuliere sector en internationale partners bijeen om een bijdrage te leveren voor nieuw beleid. Met deze bijeenkomst is een belangrijke stap gezet in de ontwikkeling van het derde Nationaal Actieplan voor de preventie en bestrijding van NCDs (2025-2030). Suriname wil hiermee de aanpak van aandoeningen, zoals diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en chronische longaandoeningen, versterken. Het actieplan moet bijdragen aan een duurzamer en veerkrachtiger volksgezondheidssysteem.

“Niet-overdraagbare aandoeningen vormen de belangrijkste doodsoorzaak in Suriname en hebben ook grote economische gevolgen. Het gaat dus niet alleen om ziektes, maar om het welzijn en de ontwikkeling van het hele land”Paho/WHO-vertegenwoordiger Yafflo Ouattara

Veel geleerd

Ramadhin pleitte voor een samenhangende en praktische aanpak. “Vandaag markeert het begin van het proces naar het nieuwe actieplan. Het gaat niet alleen om interventies, maar om het gezamenlijk vertalen van het strategische raamwerk naar concrete acties en meetbare resultaten.”

Hij noemde het vorige actieplan (2015-2020) en het Nationaal Strategisch Raamwerk 2021-2028 waardevolle fundamenten, maar er zijn nog knelpunten op het gebied van wetgeving, implementatie en betrouwbare dataverzameling. “We hebben in de afgelopen drie jaar veel geleerd, onder meer via de Hearts-aanpak in de eerstelijnszorg. Maar nu is het tijd voor uitvoering en verankering.” Ramadhin heeft er vertrouwen in dat zijn opvolger het werk dat al is gedaan zal voortzetten.

Gezondheid overstijgt zorg

Yafflo Ouattara, vertegenwoordiger van de Paho en Wereldgezondheidsorganisatie in Suriname, noemde niet-overdraagbare aandoeningen niet alleen een medisch probleem, maar ook een brede maatschappelijke uitdaging. “Ze vormen de belangrijkste doodsoorzaak in Suriname en hebben ook grote economische gevolgen. Het gaat dus niet alleen om ziektes, maar om het welzijn en de ontwikkeling van het hele land.”

Ouattara riep op om gezondheid mee te nemen in het landbouw-, handels-, milieu- en arbeidsbeleid. “Het vraagt inzet van alle sectoren. Alleen dan kunnen we duurzame vooruitgang boeken.” De bijeenkomst zag hij als een kans om samen te werken aan een actieplan dat aansluit bij de leefgewoonten van de bevolking.

Multisectorale samenwerking

Eén van de voorstellen die is gedaan tijdens de bijeenkomst is de oprichting van een nationale multisectorale commissie om sturing te geven aan de uitvoering en bewaking van het actieplan. Tijdens werksessies werd gesproken over thema’s als gezondheidsbevordering, zorgverlening, surveillance en wetgeving.

Rakesh Gajadhar Sukul, waarnemend directeur Volksgezondheid, wees op de hoge maatschappelijke kosten van ongezonde leefgewoonten. “Hoe gezonder we leven, hoe langer we kunnen bijdragen aan Suriname. Ongezonde mensen kosten het land uiteindelijk heel veel geld.”

De bijeenkomst geldt als het begin van een breder traject waarin Suriname zijn gezondheidsbeleid verder wil vormgeven. De verzamelde inzichten zullen worden verwerkt in het definitieve actieplan dat mogelijk later dit jaar wordt gepresenteerd.