Surinaamse onderscheiding voor Cees Verschoor

door

Cees Verschoor (r) is op 10 april 2025 geridderd voor zijn inzet voor het Surinaamse kind.

(AANGEBODEN)Cees Verschoor is benoemd tot Ridder in de Ereorde van de Gele Ster, een hoge Surinaamse onderscheiding. De toekenning kwam op voordracht van de president van Suriname en is bedoeld als erkenning voor Verschoors jarenlange inzet voor het onderwijs en de maatschappelijke ontwikkeling van Surinaamse kinderen, zowel in Nederland als in Suriname.Wie is deze man, die zo een hoge eer te beurt valt? En waarin schuilt precies de uitzonderlijke waarde van zijn werk?Verschoor- in Rotterdam en omstreken beter bekend als Cees- is al ruim drie decennia actief op het snijvlak van onderwijs en maatschappelijke betrokkenheid. In 1990 startte hij het project School Leeshulp, waarbij ambtenaren en mensen uit het bedrijfsleven kinderen met een leesachterstand op school ondersteunen. In een tijd waarin ‘maatschappelijke inzet’ vaak blijft steken in beleidsnota’s en pilotprojecten, wist Verschoor tientallen vrijwilligers daadwerkelijk aan het werk te zetten.Van leesachterstand naar zeecontainers  Wat begon als lokaal initiatief op Rotterdamse basisscholen groeide uit tot een grensoverschrijdende operatie. In 2005 ging Cees Verschoor met veertien Rotterdamse leerkrachten mee op werkbezoek naar Suriname. Daar werd hij geconfronteerd met het schrijnende gebrek aan basismaterialen in de Surinaamse klaslokalen: geen boeken, geen methodes, nauwelijks schriften en pennen – laat staan fatsoenlijk schoolmeubilair.Dat bezoek was de kiem voor het Schoolhulpproject Suriname (SHPS), een particulier initiatief dat op het eerste gezicht verbazingwekkend grootschalige resultaten wist te boeken.Van 2006 tot 2018 werden er maar liefst 82 (40 ft) zeecontainers met schoolmaterialen verscheept naar Suriname, goed voor een totale lengte van 936 meter. Ruim 22.000 leerlingensetjes werden geleverd, verspreid over 261 scholen. De operatie vergde honderden (418) vrachtwagenritten door Nederland, gesteund door meer dan honderd vrijwilligers en bijdragen van talloze sponsors. Het prijskaartje?  Zo’n € 700.000.Het is een indrukwekkende logistieke prestatie. Maar het roept ook vragen op: hoe is het mogelijk dat een individu en zijn vrijwilligersnetwerk op eigen kracht zo een enorme taak op zich nemen, terwijl overheden – aan beide zijden van de oceaan – kennelijk niet in staat zijn om structureel in deze basale onderwijsbehoeften te voorzien?Wat maakt Cees Verschoor bijzonder?Volgens mij ligt de kracht van Cees niet enkel in zijn organisatorisch talent, maar in zijn vermogen om mensen te mobiliseren. Jaar in, jaar uit wist hij vrijwilligers, leraren, ouders, politici – tot zelfs burgemeesters en wethouders – te enthousiasmeren voor de zaak. Zijn werk is niet vrijblijvend; hij is geen passant, geen tijdelijke helper op doorreis. Elk jaar tot aan de pandemie, reisde hij vier weken op eigen kosten naar Suriname om ter plekke actief te zijn op scholen. En na de onderbreking van twee jaar pakte hij de draad weer op. Zijn laatste reis was in maart van dit jaar.In Suriname zelf kreeg het SHPS steun van de Stichting Scholen voor Scholen, opgericht in 2006 als zusterorganisatie en geleid door Irene van Dijk. Door samenwerking tussen beide organisaties kon een infrastructuur ontstaan die jarenlang effectief bleek. Toch valt ook op hoe sterk dit soort initiatieven leunen op individuele toewijding. Wat gebeurt er met een project als dit wanneer de drijvende kracht zich terugtrekt? Is het toeval of systeem falen dat er zoveel van het lot van Surinaamse leerlingen afhangt van het uithoudingsvermogen van een Rotterdamse onderwijsidealist?De waarde van een eerbewijs    De Ereorde van de Gele Ster wordt in Suriname uitgereikt aan burgers die zich op bijzondere wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor het land. In die zin is de onderscheiding van Cees Verschoor passend. Maar ze stelt ook een ongemakkelijke vraag: moeten burgers helden worden om gaten te dichten die overheden laten vallen?Cees Verschoor heeft laten zien wat mogelijk is met idealisme, vasthoudendheid en netwerkvermogen. De onderscheiding is een erkenning van zijn verdiensten. Maar ze is ook een spiegel: voor Nederland, dat moeite heeft structureel beleid te maken voor gelijke onderwijskansen. En voor Suriname, waar fundamentele noden in het onderwijs blijkbaar afhankelijk zijn van de goedertierenheid van vrijwilligers uit de diaspora. In de zeecontainers van Verschoor zat meer dan alleen schoolmeubilair.Ze zaten vol met vertrouwen in de kracht van onderwijs – en met een stille aanklacht tegen systemen- die tekortschieten. Misschien is dat wel de werkelijke erfenis van zijn werk.Roy Sankatsing  (maatschappijhistoricus/Beleid & Bestuur)