Sunil Oemrawsingh: ‘Charisma zonder moraal en ethiek is gevaarlijk wapen’

door

door Ivan Cairo

PARAMARIBO — De loftuitingen aan het adres van de begin vorige week overleden ex-president Desi Bouterse, met name het onderstrepen van zijn charismatisch karakter, valt niet overal in goede aarde. Sunil Oemrawsingh, voorzitter van mensenrechtenorganisatie Stichting 8 december 1982, vindt het stuitend dat bij het bezingen van de overleden leider een eenzijdig beeld wordt geschetst. Zijn wandaden worden niet of onvoldoende belicht, vindt hij.

“Het is wel tijd dat we dat holle verhaal van charisma gaan doorprikken. Het is werkelijk ongelooflijk en diep teleurstellend dat iemand in een verantwoordelijke positie, zoals de directeur van Staatsolie, en anderen soortgelijke uitspraken doen zonder ook maar enige erkenning voor de verwoestende economische schade en het immense menselijke leed dat door deze persoon is veroorzaakt”, aldus de voorzitter. In een interview met de Ware Tijd stelt Staatsolietopman, Annand Jagesar, dat Bouterse tot in zijn teennagels charismatisch was.

Gevaarlijk wapen

Oemrawsingh: “Het lijkt erop dat oppervlakkige charme en een zogenaamd charisma voor hen zwaarder wegen dan de inhoudelijke beoordeling van karakter en daden. Charisma is een krachtig middel, maar zonder moraal en ethiek wordt het een gevaarlijk wapen”. Als voorbeelden van charismatische leiders die een vernietigende invloed hebben gehad op ontwikkelingen in de wereld noemt hij Benito Mussolini van Italie en Adolf Hitler van Duitsland. “Leiders zoals Mussolini en Hitler wisten ook menigten te bespelen met hun charismatische verschijning, maar hun nalatenschap is er een van vernietiging, onrecht en bloedvergieten. Het verheerlijken van dergelijke oppervlakkige eigenschappen terwijl men de gevolgen van iemands daden negeert, getuigt niet alleen van een gebrek aan historisch bewustzijn, maar ook van een zorgwekkend gebrek aan respect voor slachtoffers en de samenleving als geheel”, stelt de mensenrechtenactivist.

Principes

Het is de hoogste tijd, meent hij, dat de samenleving zich richt op inhoud en principes, niet op holle charisma. Echte leiderschap begint volgens hem bij verantwoordelijkheid nemen, fouten erkennen, en het welzijn van de gemeenschap boven persoonlijke glans stellen. “Degenen die zich uitlaten over charisma zouden diep in zichzelf moeten kijken en beseffen dat een eerlijk oordeel niet compleet is zonder beide kanten van de medaille mee te nemen: charisma én meedogenloosheid”. Het verheerlijken van de ene kant terwijl de andere wordt genegeerd, getuigt, aldus de voorzitter van Stichting 8 december 1982, van “oppervlakkigheid en morele blindheid”. Twee ooms van Oemrawsingh kwamen om het leven tijdens het politieke geweld van 1982, onder wie Sugrim Oemrawsingh, een van de slachtoffers van de Decembermoorden van 8 december 1982. Bouterse werd voor medeplichtigheid aan deze levensberovingen veroordeeld tot een gevangenisstraf van 20 jaar. Hij heeft zich onttrokken aan de tenuitvoerlegging van de straf door onder te duiken. Begin vorige week overleed hij op 79-jarige leeftijd op zijn schuiladres.