Straatnaam en concert voor componiste Majoie Hajary

door

door Steven Seedo

PARAMARIBO — De in 2017 overleden Surinaams-Nederlandse componist en pianist Majoie Hajary van eigentijdse klassieke muziek krijgt een eigen straat in Nederland. De straat rondom de nieuwe rechtbank in Amsterdam-Zuid wordt naar haar vernoemd.ADVERTISEMENT

Vrijdag was er een concert in het Concertgebouw Amsterdam gewijd aan Hajarys unieke composities. De Arubaanse sopraan Imara Thomas voerde onder meer haar lied ‘Sommernacht’ uit en schrijfster, onderzoeker, journalist, projectleider Ellen de Vries vertelde over de biografie ‘Surinaamse Rapsodie. ’t Leven van Majoie Hajary in zeven muziekstukken’ die ze over Hajary schreef.

“Majoie Hajary heeft Suriname haar hele leven in hart en ziel met zich meegedragen”

De Vries heeft ook een website over Majoie Hajary gemaakt. Het doel daarvan is om Hajary voor het voetlicht te brengen, meer werk op te sporen, beschikbaar te stellen en uitgevoerd te krijgen. De componist/pianist verwerkte Surinaamse volksmelodieën als ‘Peroen, peroen, mi patron’ in haar ‘Surinaamse Rhapsodie’ en schreef een (onvoltooide) opera over de koloniale geschiedenis van Suriname. Ze combineerde daarin muziekstijlen van Azië, Afrika en Suriname – de herkomstlanden van slaafgemaakten en contractarbeiders.

De Vries vertelt aan de Ware Tijd dat dinsdag (vandaag) de officiële overdracht van het archief van Hajary aan het Nederlands Muziek Instuut in de Openbare bibliotheek in Den Haag plaatsvindt. “Ik heb bemiddeld in het verkrijgen van een goede scan van de muziek via het Nederlands Muziek Instituut van het Haags gemeentearchief, waar de composities van Majoie zijn ondergebracht.” De Vries komt zondag voor twee weken naar Suriname om te vertellen over de biografie.

‘Da Pinawiekie‘

Hajarys oratorium ‘Da Pinawiekie’ (Stille Week of Lijdensweek) wordt op 11 april in de kathedrale basiliek uitgevoerd door pupillen van de School voor jong talent. De componist koos bewust voor een oratorium in het Sranantongo. Hajary schreef behalve een Surinaamse, ook een Engelse, Franse en Duitse versie.

In 1972 werd een deel ervan opgenomen in een Parijse studio. Op deze muziek werden in 1973 en 1987 balletten uitgevoerd. In 1974 kwam er met steun van Sticusa en het Cultureel Centrum Suriname (CCS) een uitvoering van ‘Da Pinawiekie’ in Paramaribo.

Straatnaam

De vernoeming van de straat naar Hajary is geen toeval. In 2021 kregen nieuwe straten en hofjes in de Zuidas in Amsterdam de namen van vrouwelijke componisten. Grote pleitbezorger van meer diversiteit in het straatnamenbeleid – 12 procent van de Amsterdamse straten is vernoemd naar een vrouw – is Orville Breeveld, adviseur bij het Concertgebouw Amsterdam.

Voor de omroep NTR maakte hij de podcastserie ‘Gemiste Sterren’, waarin onterecht vergeten zwarte componisten binnen de klassieke muziek centraal staan. Breeveld noemt ze “belangrijke componisten, mensen die hebben gestreden voor vrijheid en prachtige muziek hebben geschreven. Deze componisten verdienen onze aandacht. Dít zijn de zwarte grootheden uit de muziekgeschiedenis”. Zijn inzet krijgt nu dus een vervolg.

Over Majoie Hajary

Majoie Hajary (1921-2017) heeft Suriname haar hele leven in hart en ziel met zich meegedragen. Bij haar overlijden werd ze “een verloren dochter van Suriname” genoemd. Hoewel ze als vijftienjarig meisje haar geboorteland verliet, klinken in al haar composities elementen van de gevarieerde Surinaamse cultuur door.

Hajary schitterde wereldwijd als concertpianist met uitvoeringen van het werk van Liszt, Mozart en Schumann. In Parijs studeerde ze bij onder anderen Nadia Boulanger. Daar werd ze verliefd op de gelijknamige neef van de piloot Roland Garros, naar wie de Franse tennis Grand Slam is vernoemd.

Vanwege zijn functie als directeur van vliegmaatschappij Air France woonde Majoie met haar man en twee kinderen op verschillende continenten. Ze trad daardoor minder op, maar ging door met componeren. Haar composities zijn een wervelende mix van Surinaamse muziekstijlen, van westerse, oosterse en Afrikaanse klanken, van klassiek en jazz.