Stille crisis binnen KPS: Begeleiding suïcidale politieagenten schiet ernstig tekort

door Gilliamo Orban

PARAMARIBO — De begeleiding van politieagenten met psychische problemen en suïcidale gedachten binnen het Korps Politie Suriname (KPS) schiet ernstig tekort. Dat concludeert Ritesh Baksi in zijn afstudeeronderzoek, waarmee hij onlangs de graad Bachelor of Arts behaalde aan de Academie voor Hoger Kunst- en Cultuuronderwijs.

Hij onderzocht hoe de afdeling Personeelszorg agenten ondersteunt. Gebleken is dat er dringend meer aandacht moet komen voor preventie, professionele hulp en het doorbreken van het taboe rond mentale problemen. De resultaten van het onderzoek zijn recent gepresenteerd.

“Ik merkte dat veel collega’s worstelden met psychische klachten, maar dat ze geen hulp durfden te zoeken”

Eigen ervaring

“In mijn negentien jaar bij het KPS heb ik zelfs meegemaakt dat collega’s, die ik persoonlijk kende, zich van het leven hebben beroofd. Dat grijpt je enorm aan”, onderbouwt Baksi de aanleiding van het onderzoek.

Tijdens zijn stage bij Personeelszorg van het KPS ervoer hij de enorme omvang van het probleem. “Ik merkte dat veel collega’s worstelden met psychische klachten, maar dat ze geen hulp durfden te zoeken.”

Baksi vervolgt: “Ik verwachtte dat er wel begeleiding werd aangeboden, maar dat deze beperkt of onvoldoende gestructureerd zou zijn. Tijdens het onderzoek bleek inderdaad dat er goede bedoelingen en inspanningen zijn, maar dat er nog veel verbeterpunten bestaan in de ondersteuning van politieambtenaren.”

Aanpak

De laatste jaren is er een duidelijke toename in zelfmoordgevallen onder politieagenten. Zo pleegde een inspecteur zelfmoord met zijn dienstwapen en werd een agent van het Regio Bijstandsteam Paramaribo dood aangetroffen in zijn voertuig, vermoedelijk door zelfdoding.

Het onderzoek van Baksi richtte zich voornamelijk op maatschappelijk werkers van de afdeling Personeelszorg en politieambtenaren die begeleiding kregen. Er zijn geen directe gesprekken gevoerd met nabestaanden, maar wel met functionarissen die ervaring hebben met suïcidegevallen binnen het korps.

Baksi benadrukt dat hij de privacy en gevoeligheid van het onderwerp zorgvuldig heeft gerespecteerd. “Alle deelnemers namen anoniem deel aan de enquête en interviews. Namen en persoonlijke gegevens zijn niet geregistreerd. Daarnaast heb ik vooraf duidelijk uitgelegd dat de informatie uitsluitend voor onderzoeksdoeleinden zou worden gebruikt en strikt vertrouwelijk zou blijven.”

Volgens Baksi wordt suïcidaal gedrag bij agenten vaak veroorzaakt door een combinatie van persoonlijke omstandigheden en factoren die met hun werk te maken hebben. Agenten worden regelmatig geconfronteerd met schokkende gebeurtenissen, zoals geweld, ongevallen of levensbedreigende situatie en relationele problemen. Daarbovenop komen hoge werkdruk, stress en traumatische ervaringen, zoals posttraumatische stressstoornis en depressies.

De begeleiding vanuit Personeelszorg is volgens hem vooral reactief. “Er wordt meestal pas ingegrepen nadat agenten zelf om hulp vragen, maar veel politieambtenaren doen dat niet vanwege schaamte of angst om zwak gevonden te worden”, stelt Baksi.

Adviezen

De onderzoeker stelt dat het KPS dringend moet investeren in preventie en ondersteuning. Er is volgens hem behoefte aan vaste psychologen binnen het korps, een centraal opvangpunt voor agenten met mentale problemen en betere interne communicatie over welke hulp beschikbaar is. Ook pleit hij voor meer trainingen, zodat leidinggevenden en collega’s eerder signalen van psychische nood herkennen. Daarnaast vindt hij het belangrijk dat er een cultuurverandering komt binnen het korps, waarin mentale gezondheid bespreekbaar wordt en agenten zich niet langer schamen om hulp te vragen.

Baksi beveelt aan dat het KPS nauwer samenwerkt met organisaties zoals het Psychiatrisch Centrum Suriname en een meerjarig preventieplan opstelt om suïcide structureel aan te pakken. Daarnaast ziet hij veel potentie in zogenaamde peer-supportprogramma’s, waarbij getrainde collega’s als eerste aanspreekpunt dienen voor agenten die worstelen met mentale problemen.

Hij wil zijn onderzoeksresultaten binnenkort aanbieden aan de korpsleiding en hoopt dat zijn aanbevelingen worden omgezet in concrete maatregelen. “Mijn doel is dat dit onderzoek een startpunt wordt voor verandering”, zegt hij. “We moeten ervoor zorgen dat politieagenten beter worden ondersteund en dat we suïcide binnen het korps kunnen voorkomen.”

...