Staatsbedrijven dreigen verkwanseld te worden op basis van een flutdocument

door

De overheid staat op het punt een enorme blunder te begaan door staatsbedrijven te liquideren of te verkopen op basis van een paar A4’tjes die niet eens het niveau van een opstel van een middelbare scholier overstijgen. Het is onbegrijpelijk dat dit document – dat de naam ‘rapport’ niet waardig is – niet eens bekend is bij het parlement, waarschijnlijk ook niet bij de kabinetsleden, en bovendien geen onderbouwingen of analyses bevat. Toch lijkt het erop dat dit document kan en zal leiden tot de ‘verkwanseling’ van ongeveer 160 staatsbedrijven.
Noot: in dit artikel kies ik ervoor om ongepolijst en kraakhelder mijn opvatting te verwoorden, omdat de ernst te groot is om met de gebruikelijke zalvende toon te spreken. Het is geen moment om met meel in de mond te praten. Als de stuurgroep het aandurft om deze zaak met een “jantje van leiden” af te handelen en zo de bezittingen van het land te helpen verkwanselen, dan zal het weerwoord recht evenredig zijn aan dat “jantje-van-leiden”.
Stevig bezwaar makenDeze introductie laat niets aan de verbeelding over wat mijn beeld is van het document en de besluitvorming die het Ministerie van Financiën en de president op het punt staan te nemen. Iedereen die zich ook maar enigszins verantwoordelijk voelt in het land zou dat document meteen door de versnipperaar moeten halen en met volle kracht en overtuiging bezwaar moeten maken tegen de adviezen van de stuurgroep en de voornemens van de regering. Het is onnodig om te zeggen dat het voornemen van de minister van LVV en de president om SAIL te verkopen even wanstaltig is als de adviezen in het document.
Het probleem is niet dat er niets geliquideerd of geprivatiseerd zou moeten worden, maar dat de keuze van bedrijven en organisaties die in de categorieën “liquideren”, “privatiseren” (nu of op termijn), en “niet privatiseren” moeten vallen, niet zorgvuldig is gemaakt. Ik ben van mening dat er bedrijven zijn die na analyse, zelfs al is deze eenvoudig, geliquideerd of deels dan wel geheel geprivatiseerd kunnen worden. Maar eerst moet er een visie zijn!
Slechte kwaliteit van de stuurgroepHet lijkt alsof de verzamelde wijsheid van Suriname, samengebracht in de stuurgroep, ondanks frequente bijeenkomsten, met een soort “iene miene mutten, tien pond grutten”-verdeling de staatsbedrijven en organisaties heeft ingedeeld in de vier categorieën. De stuurgroep lijkt gedreven door de gedachte dat overheden enkel in oude communistische systemen “commerciële organisaties” bezitten. Dit toont de beperkte, verkokerde kijk van de stuurgroep op de bezittingen en situatie van Suriname en de bijbehorende context. Het simplisme waarmee een handvol mensen in Suriname wederom de toekomst van het land denkt vast te leggen in enkele A4’tjes, is ondenkbaar en onacceptabel in het licht van de recente schandalen rondom goud en mislukte investeringsplannen zoals HPSG.
De kwaliteit van het document en het advies is beneden peil en dient onmiddellijk te worden afgewezen. Hieronder zal ik enkele passages uit het document citeren om aan te tonen hoe zorgwekkend het niveau is, en dat men desondanks daarop de toekomst van het land wil baseren. Onacceptabel!
Houding van de regeringIn het document lezen we wat het doel van de regering is en de taak van de stuurgroep.

De overheid verkwanselt duizenden US-dollars met nietszeggende onderzoeken en conferenties waarbij ze lekker tjauwmin eten in de ballroom van Torarica. Diezelfde overheid komt met een waardeloze formulering van het doel en de onderzoeksvragen. Dit lijkt het niveau van een opstelopdracht aan een tiener op de middelbare school. Er is totaal geen moeite gedaan om een strategische visie te ontwikkelen over waarheen met het land en wat daarbij de rol en verantwoordelijkheid van de overheid is, zowel op korte als lange termijn, en hoe dit zich verhoudt tot de situatie in Suriname en de rol van enkele staatsbedrijven.
De context van Suriname is bijvoorbeeld dat de koopkracht en de spreiding van de bevolking over het land geen basis vormen voor ondernemers om op commerciële basis diensten en producten te leveren, zoals in andere landen waar commerciële organisaties deze aanbieden. Zo bieden commerciële bedrijven in Nederland water en stroom aan, maar in de Surinaamse situatie is dat vanwege de bevolkingsspreiding niet haalbaar. Andere sectoren zijn juist verslechterd door liberalisering en privatisering, zoals de zorgsector in Nederland. De stuurgroep stelt echter zomaar voor om ziekenhuizen te privatiseren (op termijn), evenals nutsbedrijven als SWM, EBS en Telesur. In Nederland is bijvoorbeeld, ondanks de liberalisering en privatisering van KPN, in de regelgeving opgenomen dat het bedrijf niet in buitenlandse handen mag vallen vanwege de kritieke rol ervan in de infrastructuur.
In Dubai heeft men ervoor gekozen om enkele bedrijven in handen van de overheid te houden om ze …