SEOB waarschuwt voor verzwakking SRD en stijgende staatsschuld

door

De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) heeft in haar nieuwste bulletin een scherpe analyse gegeven van de huidige economische situatie in het land. Sinds de afronding van het programma met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) richt de SEOB zich op het monitoren van kernindicatoren en het adviseren van de overheid en andere stakeholders.
Zwakke SRD en stijgende staatsschuldDe SEOB signaleert een verdere verzwakking van de Surinaamse dollar (SRD). De koers van de Amerikaanse dollar steeg van SRD 35,4 in januari naar SRD 36,8 in mei 2025. De euro noteerde boven de SRD 41. Deze waardevermindering is grotendeels het gevolg van een forse stijging van de SRD-geldhoeveelheid, veroorzaakt door verhoogde overheidsuitgaven in de afgelopen maanden.
Inflatie en economische groeiHoewel de jaarinflatie in mei is gedaald naar 6,0 procent, blijft de economische groei beperkt. Volgens cijfers op basis van de productiebenadering groeide de economie eind 2024 met slechts 0,5 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Dankzij de relatief lage maandelijkse inflatie blijft de koopkracht enigszins behouden, ondanks de zwakke SRD.
Begrotingstekort en monetaire risico’sDe SEOB wijst erop dat de uitgaven van de overheid structureel hoger liggen dan de inkomsten, waardoor het begrotingstekort hardnekkig blijft. De SRD-basisgeldhoeveelheid (M0) is sinds eind 2024 sterk toegenomen door netto overheidsuitgaven. Deze overliquiditeit vormt een risico voor de stabiliteit van de munt en verhoogt de kans op toekomstige inflatie.
Reserves en schuldpositieDe internationale reserves van Suriname blijven stabiel op circa US$ 1,6 miljard, met een importdekking van 7,6 maanden. Echter, de overheidsschuld blijft stijgen en bedraagt inmiddels 108,6 procent van het bruto binnenlands product (BBP). De combinatie van koersverliezen, hoge renteverplichtingen en aanhoudende tekorten vergroot de druk op de begroting.
Banken en kredietverleningDe bankensector toont herstel. Het aandeel niet-renderende leningen (NPL’s) is gedaald tot 4,1 procent, terwijl de solvabiliteitsratio boven de 20 procent blijft. Toch blijven de rentepercentages hoog, wat de kredietverlening en economische dynamiek belemmert.
SEOB-adviezen aan de regeringDe SEOB adviseert de regering om het begrotingstekort terug te dringen door middel van structurele bezuinigingen en een verbeterde belastinginning, waarmee de druk op de SRD kan worden verlicht. Daarnaast pleit de SEOB voor de verzelfstandiging en modernisering van de Belastingdienst, zodat deze effectiever inkomsten kan genereren en beter kan bijdragen aan macro-economische sturing.
Ook het digitaliseren van het belastingstelsel en het verbreden van de belastinggrondslag is volgens de SEOB noodzakelijk, zodat informele economische activiteiten beter worden belast en de belastingdruk eerlijker wordt verdeeld.
Verder dringt de SEOB aan op de spoedige implementatie van de aanbestedingswet, om transparantie en verantwoording bij overheidsbestedingen te waarborgen. Cruciaal is bovendien een nauwe afstemming tussen het ministerie van Financiën en de Centrale Bank van Suriname (CBvS), zodat het begrotings- en monetair beleid elkaar niet ondermijnen. Om economische groei aan te jagen, adviseert de raad om kredietverlening aan productieve sectoren te stimuleren, onder andere door verlaging van de valuta kasreserve en rentes voor export- en productiebedrijven.
De SEOB onderstreept ook het belang van economische diversificatie en exportgroei, en roept op tot gerichte hervormingen en belastingincentives in sectoren zoals toerisme en de dienstensector.
Tot slot benadrukt de raad dat herstel van vertrouwen essentieel is. Dat kan alleen worden bereikt met consequent beleid, transparante communicatie en geloofwaardige uitvoering – al dan niet binnen een vervolgprogramma met het IMF. Deze maatregelen zijn volgens de SEOB noodzakelijk om de economische stabiliteit en weerbaarheid van Suriname structureel te versterken