PARAMARIBO — De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) heeft in haar twintigste bulletin een analyse gemaakt van de overheidsfinanciën. In 2024 namen zowel de inkomsten als de uitgaven af ten opzichte van 2023.
De overheid trachtte de uitgaven te beheersen, maar de dalende inkomsten bleven een uitdaging. Dit had gevolgen voor de economische groei en de stabiliteit. Deze analyse behandelt de periode januari-december 2024 en vergelijkt de ontwikkelingen met die van 2023.ADVERTISEMENT
“SEOB adviseert tegen het voorverkopen van olie royalty inkomsten”
Ontwikkelingen in overheidsontvangsten
In 2024 daalden de totale inkomsten in verhouding tot het BBP. Dit kwam grotendeels door lagere opbrengsten uit de mijnbouw. De belastinginkomsten uit de mijnbouw daalden van 12,8 procent naar 9,9 procent van het BBP, terwijl ook de niet-belastinginkomsten uit deze sector sterk terugliepen. In andere sectoren namen vooral de directe belastingen af, terwijl de indirecte belastingen licht stegen.
Zowel de inkomstenbelasting als de loonbelasting daalden. In de mijnbouwsector liep de inkomstenbelasting terug van 3,6 procent naar 3,0 procent, terwijl de loonbelasting afnam van 1,6 procent naar 1,2 procent. In de niet-mijnbouwsector was de daling scherper: de inkomstenbelasting daalde van 2,0 procent naar 1,0 procent en de loonbelasting van 2,6 procent naar 1,2 procent. Ook de dividendbelasting nam licht af.
De Belastingdienst nam maatregelen om de belastinginning te verbeteren. Extra personeel werd aangetrokken en de btw-inning en -teruggaven werden geoptimaliseerd. Het aantal geregistreerde belastingbetalers steeg, maar de naleving van belastingverplichtingen bleef een uitdaging.
Om achterstanden te verminderen, werden boetes en rentekosten ingevoerd bij te late betalingen. Daarnaast werd gewerkt aan betere samenwerking tussen overheidsinstanties om de niet-belastinginkomsten te verhogen.
Ontwikkeling in overheidsuitgaven
De overheidsuitgaven daalden in 2024 van 29,5 procent naar 25,1 procent van het BBP. Dit is onder andere bereikt door besparingen op salarissen en operationele kosten. De subsidies en bijdragen daalden met 1,6 procent van het BBP en de rentekosten namen af door herstructurering van schulden.
Hoewel de investeringen in infrastructuur en andere kapitaaluitgaven lager waren, beschouwt de SEOB dit niet per se als positief. Lagere kapitaalsuitgaven in bijvoorbeeld infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg, kunnen gevolgen hebben voor de economische ontwikkeling op de lange termijn.
Begrotingssaldo en macro-economische implicaties
Ondanks de bezuinigingen schat de SEOB dat het begrotingstekort toeneemt van -1,9 procent naar -2,1 procent van het BBP. De daling van de inkomsten ging sneller dan de verlaging van de uitgaven, wat leidde tot een groter tekort.
Het IMF-programma bleef een cruciale factor voor de financiële stabiliteit. Extra IMF-steun werd ingezet als onderdeel van de begrotingsstrategie. De economische stabiliteit in 2024 was sterk afhankelijk van voortgezette hervormingen en strikt financieel beleid.
De overheidsfinanciën stonden in 2024 onder druk. De belastinginning verbeterde, maar was nog niet voldoende om de dalende inkomsten volledig te compenseren. De overheid bespaarde, maar verdere uitgavenbeperkingen blijven nodig om de begrotingsdiscipline te waarborgen.
Slot
De herziene comptabiliteitswet en wet op Spaar en Stabilisatiefonds Suriname zijn stappen in de goede richting. In 2025 staat de overheid voor belangrijke keuzes, vooral in de aanloop naar de verkiezingen.
De druk om extra uitgaven te doen zal waarschijnlijk toenemen, terwijl het IMF blijft aandringen op strikt begrotingsbeheer. Dit vraagt om een zorgvuldige balans tussen economische stabiliteit en sociale bescherming. Belangrijk om te vermelden is dat onder gelijkblijvende omstandigheden geen enkele regering in staat zal zijn een sluitend budget te hebben tot en met 2028.
Suriname genereert onvoldoende inkomsten om een sluitend budget te hebben tussen afsluiting van het IMF-programma in maart 2025 en 2028. SEOB adviseert tegen het voorverkopen van olie royalty inkomsten.
In de optiek van het SEOB zou er een IMF 2 programma voor institutionele versterking dienen te worden opgezet, waarbij de multilaterale instellingen zoals IDB en/of World Bank budget support wederom kunnen verstrekken. De belastingdienst dient zich gelijktijdig te versterken om de inkomsten van de Staat te verhogen.
- SDU-voorzitter Celsius Waterberg: ‘Weer spoorwegen in Surin…..
- ONAFHANKELIJKE VERKIEZINGEN?..
- Bezorgde Amerikaanse senator houdt recordspeech van 25 uur..
- SPB-voorzitter Atompai vraagt betere bescherming politieamb…..
- Nieuwe kansen voor ondernemers met beperkingen..
- Kleine issues bij uitbetaling SRD 800 studententoelage opge…..
- Micro-ondernemers met een beperking ontvangen ondersteuning…..
- NPS maakt inhaalslag door houding huidige regering..
- Beoogde DNA-kandidaten moeten meer doen in belang van volk..
- Tentoonstelling Hedendaagse Surinaamse Kunst..
- ‘Verhalen verklaren de wereld’..
- Ruim 500 personen gevoed door Region One Suriname..
- Amerikaanse tarieven op Chinese schepen bedreigen Guyana’s …..
- Ook vandaag regen en onweer..
- 20-jarige aangehouden voor drugsbezit..
- Man slaat partner na ruzie over vermeende buitenechtelijke …..
- Positief bezoek minister Rubio probeert men te ondermijnen..
- Signalgate: “Topadviseur Trump gebruikte privé-Gmail voor r…..
- Bond Luchthavenbeheer wil garanties voor uitbetaling..
- Nationaal Leger voegt 31 commando’s toe aan elite eenheid..
- Buschauffeur overlijdt in ziekenhuis na verkeersongeval..