Schokkend

door

GANGA / Sharda Ganga
Gisèle Pélicot, dat die naam in het collectief geheugen mag worden gegrifd. Dat er een standbeeld voor haar wordt opgericht, haar moed blijvend belicht. Als u niet weet waar ik het over heb: ik leg het even uit.

Ik betrap mezelf er vaker op dat ik immuun lijk te zijn geworden voor ellende uitgestort over ons via het nieuws, lokaal en internationaal. Ik wil er niet meer aan denken, machteloosheid kan een mens verlammen. En net wanneer je denkt dat niets je meer raakt dat niet in je nabije omgeving is, krijg je een schok die je doet beseffen: je leeft nog, want je kan nog door elkaar geschud worden door wat mensen elkaar aandoen.

“In de rechtszaal zeggen sommige van die mannen dat ze er spijt van hebben, ze wisten dat ze was gedrogeerd, en dat er sprake was van verkrachting”

Gisèle Pélicot dus. Het verhaal is u intussen wellicht bekend: mevrouw Pélicot werd jarenlang door haar echtgenoot gedrogeerd en verkracht door hemzelf en door vreemde mannen die daarvoor werden uitgenodigd door die echtgenoot. Elk detail is misselijkmakend. Er zijn meer dan tachtig mannen die gretig ingingen op die uitnodiging. Mannen die van tevoren wisten dat Pélicot niet bij bewustzijn was. Mannen die werden uitgenodigd door een man om een vrouw te verkrachten, en dat heel normaal vonden.
In de rechtszaal zeggen sommige van die mannen dat ze er spijt van hebben, ze wisten dat ze was gedrogeerd, en dat er sprake was van verkrachting. Een groot deel ontkent dat ze de vrouw hebben verkracht en vertellen dat ze dachten dat ze meededen aan een spelletje van het echtpaar, ook al merkten ze dat ze erbij lag als een lappenpop. Denk eraan: ze hadden al van de echtgenoot gehoord dat ze bewusteloos was – dat was deel van zijn ‘verkooppraatje’ online. En dan heb je de groep die niet begrijpt dat er een probleem is, want de echtgenoot had ze toestemming gegeven om zijn vrouw te verkrachten, dus wat is het probleem?
We leven in het jaar 2024, en deze achterlijkheid is nog steeds deel van het leven. Zelfs in Frankrijk, zou ik bijna willen zeggen, maar dan wek ik de indruk dat ik geloof dat westerse landen beschaafder zijn dan niet-westerse landen.
Hoe meer ik over de zaak lees, hoe meer vragen ik heb. Gisèle Pélicot was al een paar jaar bezig met de artsen. Ze had geruime tijd onverklaarbare gynaecologische problemen en de artsen groeven blijkbaar niet verder naar de oorzaak van al die gyneacologische problemen. Ik hoor ze bijna denken: vrouw op leeftijd, zal wel postmenopausaal zijn. Alles is postmenopausaal te verklaren als je een luie arts bent.
Ze had al jaren last van onverklaarbaar geheugenverlies en dacht dat ze aan het dementeren was. Ze had haaruitval vanwege de overdosis bedwelmende middelen. En niemand bracht alles bij elkaar. De gynaecoloog aan de ene kant, de huisarts aan de andere kant, de neuroloog wellicht, misschien zelfs een geriater. Wat als ze eens met elkaar hadden afgestemd?
En zo zijn er vele facetten aan dit verhaal die mijn bloed doen koken. Maar dan kijk ik naar Gisèle Pélicot en naar de les die ze de wereld leert. Geen gesloten rechtszaak voor haar, nee, ze wil dat de wereld weet wat haar is overkomen. Ze wil haar verkrachters in de ogen aankijken, ze wil, zoals zij dat zegt, “dat de schaamte van plaats verwisselt”. Niet zij als slachtoffer moet zich schamen, zich verschuilen, maar de daders, de verkrachters.
Dat is zo een belangrijke, zo een enorme, zo een nodige les die zij de wereld leert op dit moment. De wereld die te vaak slachtoffers van seksueel geweld het gevoel geeft dat zij minderwaardig zijn, het zelf hebben ‘gezocht’, die ze te vaak niet serieus neemt, niet gelooft. Een wereld die slachtoffers actief ontmoedigt om aangifte te doen. En als ze dat wel durven doen, te vaak bewijst dat het nauwelijks zinvol is geweest: zoveel ellende na de aangifte en uiteindelijk toch geen gerechtigheid. Dat Gisèle Pélicot’s voorbeeld andere slachtoffers tot steun kan zijn, ook in Suriname – het is een innige wens.
gangadwt@gmail.com