Santokhi gaat opzichtig over de schreef

door

door Armand Snijders

PARAMARIBO — Er was heel veel verbazing over de persconferentie die Chandrikapersad Santokhi vrijdagavond in zijn hoedanigheid als president gaf. Want hij zat ook heel duidelijk als VHP-voorzitter achter de tafel met het kennelijke oogmerk de samenleving ongerust te maken over wat er na de verkiezingsuitslag in het land zou kunnen gebeuren. Daarmee ging hij opzichtig en onacceptabel over de schreef.Santokhi beseft kennelijk niet dat zijn optreden bij de ontmoeting met journalisten echt niet door de beugel kon. Tenminste, niet als staatshoofd. Als hij als VHP-voorzitter zijn zorgen had geuit, dan was het een ander verhaal geweest. Dan had iedereen hem hooguit een slechte verliezer genoemd.

“Het gedrag van Santokhi is schandalig; het is te hopen dat de laatste weken van zijn presidentschap wel waardig zullen verlopen en dat Suriname een soepele machtsoverdracht zal meemaken”

Hij mag er ook best wel de pest over in hebben dat zijn partij bij deze verkiezingen zo’n 25.000 stemmen minder heeft gehaald dan in 2020. En zesduizend stemmen minder dan de NDP.

De oranje partijvoorzitter had zich vrijdag echter in een presidentskostuum gehesen, overtrad tal van presidentiële bevoegdheden en lapte regels aan zijn laars. Hij zei te handelen op basis van het Decreet Politieke Organisaties vanuit “zijn verantwoordelijkheid om de huidige stand van zaken publiekelijk toe te lichten”.

Maar de informatie die hij deelde, had niet van hem moeten komen maar van de bevoegde autoriteiten, in deze het Centraal Hoofdstembureau (CHS) en/of het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB). Die vonden volgens Santokhi de tijd echter nog niet rijp en daarom nam hij zelf het initiatief. Tijdens de persconferentie was het voor de journalisten echter grotendeels onduidelijk of hij nu als president of als voorzitter van de VHP sprak.

Hele voorbarige conclusie

De kern van zijn – grotendeels onbevoegde – betoog was dat de definitieve uitslag van de verkiezingen nog weken op zich kan laten wachten. Hij zinspeelde er zelfs een beetje op dat de wettelijk vastgestelde termijnen mogelijk in het gedrang kunnen komen en dat er in het ergste geval nieuwe verkiezingen moeten komen. Dat is een echter hele voorbarige conclusie en ook helemaal niet aan hem om dat te beslissen, maar aan het OKB.

Hij waarschuwde er echter ook herhaalde malen voor dat de politieke partijen bij het vormen van een nieuwe regering moeten rekening te houden met een breed maatschappelijk draagvlak. “Niemand mag worden uitgesloten”, zo benadrukte hij. Daarmee doelde hij duidelijk op zijn eigen partij. Die werd immers na het pak slaag van vorige week zondag, waarbij het zo’n twintig procent van de stemmen verloor, vooralsnog als enige in het nieuwe parlement buiten de gesprekken met winnaar NDP gehouden om te komen tot de vorming van een nieuwe regering. En dat steekt Santokhi enorm.

Politieke onzekerheid

Maar in plaats van zich als een echte president te gedragen die boven de verschillende partijen hoort te staan – dus ook zijn eigen VHP – kon hij de verleiding niet weerstaan om de samenleving onder meer voor te houden dat de internationale kredietwaardigheid van Suriname op het spel staat als er politieke onzekerheid heerst en een gebrek is aan goed bestuur en een stabiel investeringsklimaat. Hij zei het niet met zoveel woorden, maar hij bedoelde dat alleen een VHP-regering voor dergelijk zaken zal zorgen en – vooral – niet de NDP.

Uiteraard zijn andere partijen – met de NDP voorop – in het geweer gekomen naar aanleiding van het optreden van Santokhi. En terecht, wat je ook van de voorlopige uitslag vindt. Die is het directe resultaat van het volk dat zich heeft uitgesproken en dient door iedereen te worden gerespecteerd. Óók – of zelfs júist – door de president. Dat hij daar ontevreden over is als VHP-voorzitter, dat kan hij in partijcentrum De Olifant uiten.

Nu heeft hij vooral onrust gezaaid en een voedingsbodem gelegd voor nog meer tegenstellingen in het land. Dat is een zeer kwalijke zaak waar het volk massaal haar afkeuring over moet uitspreken. Het gedrag van Santokhi is schandalig; het is te hopen dat de laatste weken van zijn presidentschap wel waardig zullen verlopen en dat Suriname een soepele machtsoverdracht zal meemaken.