Rupsen nachtvlinder Hyblaea puera grazen op delen parwabos Noord-Coronie

door

INGEZONDEN

Individuen van de nachtvlinder of mot, met de Latijnse naam Hyblaea puera, zijn hoogstwaarschijnlijk met de sterke winden van de storm Ernesto, die in augustus 2024 heeft gewoed, meegevoerd naar de kuststrook van Suriname, alwaar die enorme schade hebben toegebracht aan de bladeren van de parwabomen. Deze nachtvlinder is bekend van de schade die het regelmatig veroorzaakt aan meubelhout- of taekbomen in India. In het noordoosten van Brazilië is de mot sinds 1925 gesignaleerd in taekplantages die er zijn aangelegd.

In augustus 2024 heeft er op verschillende locaties in de Noord-Coronie Multiple Use Management Area (Muma) aantasting van de parwa plaatsgevonden door die mot, waarvan bekend is dat die driehonderd tot vijfhonderd eitjes legt op de bladeren van de gastheerplant. Zowel in Suriname als in Brazilië is gebleken dat deze mot de voorkeur geeft aan beide parwasoorten of zwarte mangroven, namelijk Avicennia germinans en Avicennia schaueriana, waarschijnlijk vanwege de hoge voedingswaarde die de bladeren hebben.

Op 27 en 29 augustus werd ik door enkele Coronianen op de hoogte gesteld van de vraat van parwabladeren door rupsen. Ik ben specialiste op onder meer het gebied van stressfactoren van de mangroves in Suriname, met name het mangrovebos van de Noord-Coronie Muma, waar ik mijn PhD-studie van 2005 tot en met 2012 heb verricht. Met de ondersteuning van twee imkers zijn takken met aangevreten bladeren en bladeren met het inactief stadium van de rups, de ‘poppen’, te Ingikondre en Moy, in de Noord-Coronie Muma, voor verder onderzoek verzameld.

In samenwerking met Braziliaanse collega-wetenschappers is de mot geïdentificeerd en zijn er afspraken gemaakt voor gezamenlijk verder onderzoek. Uit ervaring is ons afgeraden om pesticiden te gebruiken omdat het ecologisch evenwicht in het parwa/mangrobos ernstig verstoord kan raken, waarbij flora, fauna en misschien ook mensen ernstige negatieve gevolgen van bespuitingen kunnen ondervinden.

Het is gebleken dat de rupsen en motten voldoende natuurlijke vijanden in het parwabos hebben. Aangezien ze door licht van de lampen worden aangetrokken, begeven ze zich ‘s avonds naar de huizen en worden ‘s morgens door pluimvee, duiven en andere vogels opgegeten.

Nu het regenseizoen mogelijk zal aanvangen, zal de vraat hoogstwaarschijnlijk afnemen. De Stichting ter Bevordering van Onderzoek, Educatie en Awareness in Ecosystemen, Biodiversiteit en Aquacultuur (Soba) heeft besloten om dit te monitoren.

De imkers die alarm hebben geslagen zullen hoogstwaarschijnlijk minder honing krijgen omdat parwabomen in de omgeving van hun bijenkorven ernstig zijn aangevreten en dus minder of geen bloemen met nectar zullen dragen.

De levenscyclus van de parwa-mot

Uit de eitjes van de mot komen rupsen tevoorschijn die zich gretig voeden met de parwabladeren en de bomen letterlijk kaal vreten zoals te zien is op de (Ingikondre, 9 september 2024). Daarna volgt een rustperiode van enkele dagen, waarbij de rups zijdedraden spint en zich terugtrekt in een stuk opgerold blad dat stevig aan elkaar is ‘gelijmd’.

Die rups verandert in een onbeweeglijk stadium, de pop, waarbinnen de ontwikkeling van de mot verder plaatsvindt. Na enkele dagen kruipt uit de onbeweeglijke ‘pop’ een jong exemplaar van de nachtvlinder.

De cyclus van ei – rups – pop – tot vlinder duurt ongeveer 27 tot 29 dagen. Is er een nieuwe vlinder ontstaan, dan vindt de paring plaats en worden wederom eitjes afgezet op nieuwe bladeren van de gastheerplant, in ons geval, de parwa.

Uit communicatie met een medewerker van Natuurbeheer in Coronie, die regelmatig langs de kust van Coronie data verzamelde van dit fenomeen, heeft de parwavraat zich al verschillende keren voorgedaan, waarna bladgroei na enkele weken duidelijk zichtbaar was. Dit is bevestigd door de Braziliaanse wetenschapper die een periode van drie maanden, na de vraat, heeft aangegeven voor herstel van het bos.

Uit de literatuur is gebleken dat deze mot al in 1933 in Suriname was geregistreerd en is beschreven aan de hand van een type-exemplaar dat in ons land is verzameld.

Na het bekend worden van het resultaat van het onderzoek heb ik een informatiebijeenkomst gehouden om de imkers en andere belanghebbenden van Coronie van de resultaten op de hoogte te brengen.

Dr. Haydi J. Berrenstein (mangrove specialist/conservation biologist; oprichter en voorzitter Soba)

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.