Rol Brazilianen in het Surinaamse voetbal

door

door Stan Herewood
PARAMARIBO — Sedert de jaren vijftig/zestig is er een trek geweest van bekende en naar Surinaamse maatstaven topvoetballers naar Nederland om een beter bestaan op te bouwen. Sommigen vonden onderdak bij Nederlandse clubs, waaronder het toen bij Surinamers bekende Elinkwijk. Daarmee werd de braindrain ingezet, omdat de voetballers die toen voet aan wal zetten in Nederland de Nederlandse nationaliteit hadden en zonder drempels hun weg konden vinden. Spoedig volgden andere topspelers. De meeste sterspelers, die uit Robinhood, Voorwaarts en Transvaal kwamen, keerden niet terug naar Suriname.

Al enkele jaren is er een soortgelijke beweging naar Suriname met voetballers uit Brazilië, die hier hun brood komen verdienen, al is het geen dikke boterham. De keuze van Surinaamse trainers voor Braziliaanse voetballers uit het zuiden van Brazilië neemt toe. Dat gebeurde toen in de amateurcompetitie van de Surinaamse Voetbal, maar ook nu het land de Suriname Major League ‘profcompetitie’ heeft, komen Braziliaanse spelers het land binnen en worden ingezet. Het is nog niet bekend hoeveel Brazilianen er in het nieuwe seizoen actief zullen zijn, aangezien de inschrijving van de clubs nog niet heeft plaatsgevonden en de ‘moederlijsten’ nog niet zijn ingediend door de SML-clubs.

“De Braziliaanse voetballers hebben een meerwaarde: ze zijn gedisciplineerd, voetbal zit in hun bloed en ze willen elk moment trainen”

Roberto Gödeken, de succescoach van meervoudig kampioen Robinhood, heeft lange tijd buitenlanders voetballers onder zijn hoede gehad. Toen hij trainer was van de districtsploeg Nishan ’42 zaten er vijf Guyanezen, drie Brazilianen, twee Haïtianen, twee Barbadianen en twee Venezolanen in zijn elftal.
Wanneer de Ware Tijd hem vraagt van waar de interesse en waarom er zoveel belangstelling voor Braziliaanse spelers in de Surinaamse competities is, antwoordt hij: “Hun rol is divers. Ik heb ze als trainer gehad bij de  Meerzorg Sportbond. Ze hebben bijgedragen aan de promotie naar de toenmalige eerste klasse, zijn eersteklassekampioen geworden en gepromoveerd naar de hoofdklasse.”
Vanuit die ploeg nam hij onder anderen Lucas, Cleber en Miranda met zich mee toen hij door Robinhood als coach werd binnengehaald. In het laatste jaar liepen er vier Brazilianen rond bij ‘Bin’: Leandro Rodrigues Dos Santos, Juari Correa Miranda, Carlos da Silva Salgado en Dion Almeida. Intussen is geen van hen meer bij de club. Het contract van Da Silva Salgado werd niet verlengd, waardoor hij transfervrij vertrok naar Transvaal, terwijl reserve doelman Almeida overstapte naar Leo Victor.
Een aantal van de clubs, waar de Brazilianen voor uitkwamen, zijn intussen ter ziele. “Nishaan is kapot gegaan omdat de club hen niet meer kon betalen, bij WBC hetzelfde.” Vorig seizoen bood onder meer Notch een aantal Brazilianen onderdak, terwijl Transvaal voor het nieuwe seizoen Paulo Roberto Sousa Santos van Castanhal en Da Silva Salgado binnen de gelederen heeft.

Na een reserverol bij Robinhood zoekt de Braziliaanse doelman Dion Almeida zijn heil bij Leo Victor. [: Sandora Seroon]Kostenplaatje
De conclusie die Gödeken trekt is dat de Braziliaanse spelers naar Surinaamse begrippen te duur zijn. “Ze nemen genoegen met vijfhonderd Amerikaanse dollar. En dan zijn het niet eens de beste spelers in Belém do Para. De meeste spelers die hier komen, draaien niet mee in de reguliere competities van Brazilië. Het zijn goedkope buurtvoetballers in hun land. Je haalt ze uit de buurten en het kost je minder ze naar Suriname te halen. Toch drukken de kosten voor huisvesting voeding, transport en verzekering op de begroting. Dat kunnen de clubs niet lang volhouden.”
Er zijn ook spelers op iets hoger niveau die bij een club in Belém hebben gespeeld, maar vanwege hun leeftijd niet meer onder contract staan. “Die zijn bereid voor een klein maandelijks bedrag te komen voetballen in Suriname. Ze zijn dus sterk afhankelijk van de betaling voor het voetballen en minder veeleisend voor andere dingen. Je hebt wel de verplichting te zorgen voor huisvesting. Ze nemen genoegen met een eenvoudige woning, maar zijn flinke eters. Kwak, podosiri, veel vlees, vis en rijst en andere gezonde dingen die op een menulijst staan, slaan ze niet over. Den man kan nyan wan heri kaw.”
De meeste Brazilianen die in de loop der tijden in Suriname zijn komen voetballen, hadden volgens Gödeken geen werk en leefden van dag op dag. “Maar ze hebben een meerwaarde: ze zijn gedisciplineerd en voetbal zit in hun bloed. Ze willen elk moment trainen. De inspiratie naar de medespelers toe is groot. Er wordt naar hen opgekeken. Ze zijn technisch begaafd en gedreven en nemen de Surinaamse jongens op sleeptouw. De Brazilianen geven alles wat zij hebben aan vermogen en trekken het spel naar zich toe. Die jongens gaven leiding aan het spel van Notch.”
Waarschijnlijk gaat Gödeken binnenkort samen met teambegeleider Stan Akum …