Rocheteau Tirtamenawi: Van eenling tot gevierd acteur’

door

Met zijn innemende uitstraling, serieuze rollen bij theatergezelschap Sambel Trasie en oprechte emoties weet Rocheteau Tirtamenawi harten te raken en een zaal muisstil te krijgen of juist aan het lachen te maken. Maar achter deze volwassen, zelfverzekerde theaterpersoonlijkheid schuilt een vroegere jongen uit Moengo met een stille droom en een onverwachte start.

Tekst Shanavon Arsomedjo

Beeld Rey Jasir Photography

“Ik speelde ooit een slavendrijver”, vertelt acteur Rocheteau Tirtamenawi aan de Ware Tijd als hij terugdenkt aan zijn allereerste acteerervaring. Dat was in de vijfde klas van de lagere school, tijdens een Ketikoti-opvoering. Een rol met gewicht, maar hij speelde hem met overtuiging. Toch bleef het daarna stil. Geen drama-lessen, geen kindertheatergroepen. “In Moengo waren er simpelweg geen mogelijkheden om verder te groeien in acteren”, zegt hij tegen de krant.

“Mijn ultieme droom is in een echte Surinaamse speelfilm acteren en hopelijk ook daarbuiten”

Toen hij dertien werd, verschoven zijn interesses. Muziek trok aan hem en hij deed mee aan een scholieren songfestival. De finale haalde hij, maar een prijs bleef uit. En net als bij het acteren, belandde ook zingen weer op een laag pitje.

Telefoontje verandert alles

Toen ontmoette hij Sally The Rising Star, een jeugdvriend(in) uit Moengo die inmiddels naam had gemaakt in de Javaanse entertainmentscene en daarna in de Surinaamse theaterwereld. Zij herinnerde zich zijn verborgen talent en belde hem voor een rol in de tv-serie ‘Sambel Trasie’. “De acteur wiens rol ik moest overnemen, was uitgevallen en er was met spoed vervanging nodig. Het leek me een leuke ervaring.”

Wat hij niet kon weten of zelfs vermoeden was dat die ene opname het begin zou zijn van een nieuw hoofdstuk in zijn leven. Sinds 2017 is Tirtamenawi een vast gezicht bij Sambel Trasie. In 2018 veranderde het format van televisie naar theater en hij ging zonder aarzeling mee. “Die eerste keer was ik super zenuwachtig”, herinnert hij zich. “Maar daarna ging er een deur open en ben ik er gewoon voor gegaan.”

Tegenwoordig kent hij het klappen van de zweep, al voelt hij op de eerste dag van een show nog steeds gezonde spanning. “Van dichtbij zie je de zweetdruppels wel, maar als ik eenmaal op het podium sta, ben ik in mijn element”, zegt hij lachend.

Om zijn spel te verbeteren, kijkt hij veel films en bestudeert hij technieken van professionele acteurs. Zo leert hij zich in te leven in een rol en welke emotie hij waar moet toevoegen. Sally’s strakke regie aanpak heeft daar ook een grote rol in gespeeld. “Ze neemt acteren serieus. Als je fouten maakt, krijg je begeleiding, maar als het nodig is, krijg je ook gewoon op je donder.”

(lees verder onder de )

Een telefoontje van Sally (r) veranderde veel voor Rocheteau Tirtamenawi, die uitgroeide tot vaste waarde binnen Sambel Trasie.

Grappig, open en energiek

Hoewel Tirtamenawi voornamelijk serieuze rollen speelt binnen de groep, mist hij soms wel het maken van grappen. “Ik ben van nature een grappenmaker. Thuis, op het werk, met vrienden … altijd de gangmaker. Maar binnen Sambel Trasie ben ik inmiddels één van de ouderen en krijg ik meestal de zwaardere rollen. Ik laat het lachen dus aan de jongeren over, al mag ik af en toe toch een grapje ertussen gooien. Want ik zeg het eerlijk: dat mis ik soms wel hoor.”

Hij komt uit een totaal niet-artistieke familie: geen acteurs, geen zangers, geen podiumfiguren. Zelf werd hij vroeger eerder gezien als de stille en verlegen jongen of de ‘nerd’ die zich vooral met schoolwerk bezighield. “Op school zat ik in een hoekje; stil, afwachtend. Ik volgde les en ging daarna meteen naar huis. Niemand had ooit gedacht dat ik op een podium zou belanden.” Die verrassing is nu groot bij vooral oud-klasgenoten en docenten.

In een vertrouwde omgeving komt de ware Tirtamenawi naar boven: grappig, open en energiek. Het theater gaf hem die ruimte en zelfs zijn diepste emoties weet hij er een plek te geven. Zoals in de theaterrol waarin hij als vader afscheid moest nemen van zijn zoon. Een stuk dat veel leek op zijn eigen leven. “Ik heb bij elk optreden echte tranen gelaten. Mijn zoon, die jarenlang bij mij woonde, vertrok om bij zijn moeder in Nederland te gaan wonen. Dat raakte me diep. En die emoties heb ik elke keer weer geuit op het podium.”

Ultieme droom: acteren in film

Dat juist theater hem zo’n uitlaatklep gaf, is voor hem nog steeds bijzonder. Hij had gedacht dat Sambel Trasie een tijdelijke ervaring zou zijn. “Ik had al zoveel theatergroepen zien komen en gaan, maar wij bestaan nog steeds.”

Sambel Trasie heeft intussen niet alleen Suriname veroverd met vaak uitverkochte voorstellingen, maar is ook buiten de …