Regionale samenwerking noodzakelijk voor afbouwen kwikgebruik in goudwinning

door

‘Jullie krijgen het goud en Frans-Guyana het kwik’

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

PARAMARIBO — “Om het probleem goed duidelijk te maken zeg ik het zo: ‘jullie in Suriname krijgen het goud en wij in Frans-Guyana zitten opgescheept met het kwik’.” Woorden van de Franse ambassadeur Nicolas de Lacoste in Suriname. Hij opende de regionale conferentie ‘Golden Solutions: Towards a shared vision for mercury-free gold mining in the Guianas’ namens Frans-Guyana.

Het buurland waarmee Suriname de Marowijnerivier deelt laat bij redevoeringen over kwikgebruik in de kleinschalige goudmijnbouw, altijd de noodzaak om snel te handelen doorschemeren en legt vaker het accent op de gevolgen van kwikgebruik bloot. Er wordt al zeker dertig jaar gesproken over de aanpak van de kleinschalige en middelgrote goudmijnbouw in de drie Guyana’s. Toch is het succes niet wat het wezen moet.

“Ik heb gezien waar mijners ontkennen dat kwik gevaarlijk is omdat ze er al jaren mee werken“Winston Wielson

Om meer resultaat te boeken werd vrijdag in de Royal Ballroom van Resort Torarica de regionale conferentie gehouden. Die bijeenkomst werd georganiseerd in het kader van de uitvoering van twee projecten, met name Emsags (om het beheer van ambachtelijke en kleinschalige goudwinning in Suriname verbeteren en de toepassing van milieuverantwoorde mijnbouwtechnologieën te bevorderen) uitgevoerd door het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen en de Nationale Milieu Autoriteit. En daarnaast het project Mercury Phase-out in the Guianas (het uitbannen van het gebruik van kwik in de Guianas) uitgevoerd door WWF-Guianas. Het geheel werd gefinancierd door French Facility for Global Environment en ondersteund door het Franse onderzoeksinstituut voor ontwikkeling.

Verwevenheid

Om de huidige situatie te illustreren legde voormalig directeur van WWF-Guianas David Singh de verwevenheid van de drie landen met de kleinschalige illegale – dan wel informele- goudsector zo uit. “Goud dat illegaal in Frans-Guyana wordt gemijnd, wordt naar Suriname gesmokkeld en komt in de formele sfeer terecht om vervolgens geëxporteerd te worden naar Dubai.  Kwik komt vermoedelijk van Guyana en komt in de informele en formele sfeer terecht in Suriname en ook in de illegale sfeer in Frans-Guyana”, merkte Singh op. Hij woonde de conferentie bij vanwege zijn interesse in het onderwerp.

Tijdens de conferentie is ook gemeld dat goud van Suriname ook terecht komt in Brazilië. Deze onderlinge uitdagingen maken dat de landen structureel samen moeten werken willen ze het milieu sparen, het gebruik van kwik afbouwen en de gezondheid opkrikken van de mensen in de regio’s waar aan goudwinning met kwik wordt gedaan.

Succesverhalen

Hoewel het allemaal sneller kan zijn er wel succesverhalen. Zo is de technologie verbeterd om de mensen in de sector milieuvriendelijke methoden aan te leren. Er is een demonstratie gegeven over methoden om aan kwikvrije kleinschalige goudwinning te doen in het district Brokopondo. En ook is het Mining Training and Extension Center in Brownsweg een feit. Via dit centrum zullen kleinschalige goudmijnwerkers nieuwe, milieuvriendelijke technologie worden geleerd. Verder zullen van daaruit diensten worden aangeboden aan de lokale gemeenschap op het gebied van onderwijs, telecommunicatie, marktinformatie en gezondheid.

Ook het bedrijf Newmont heeft successen geboekt in een deel van haar concessiegebied door de mijners daar te helpen aan alternatief emplooi. “Het zijn geen illegalen want de mensen leven ervan en het is hun cultuur”, benadrukte Winston Wielson die de leiding heeft over het beleid rond de kleinschalige goudzoekers.

Hij oogstte veel lof voor de benadering van Newmont. “Ik heb gezien waar mijners ontkennen dat kwik gevaarlijk is, omdat ze er al jaren mee werken. De focus moet vooral liggen op het bieden van alternatieven. Als ze zien dat dat werkt, gaan ze het oppakken”, aldus Wielson.

Het laatste deel van de conferentie bestond uit een sessie waarbij drie groepen elk één onderwerp dat werd aangestipt tijdens de conferentie konden bediscussiëren. Die onderwerpen waren: ‘Impact van kleinschalige en middelgrote goudwinning op de gezondheid van mens en milieu’, ‘technologieën voor milieuverantwoorde mijnbouw’ en ‘regionale controlemechanismen’. De groepen presenteerden hun bevindingen en de organisatoren van de conferentie zullen dat als feedback gebruiken om de samenwerking te verbeteren.