Ravaksur draagt wezenlijk bij

door

Het is een zeer positieve zaak dat de Raad van Vakcentrales in Suriname (Ravaksur) zijn punten van prioriteit heeft aangeboden aan de president van de Republiek Suriname. Ravaksur is een overkoepelende organisatie waarin een aantal vakcentrales zit. De vakcentrales zijn op zich samenbundelingen van verschillende vakbonden. Deze punten moeten door de regering worden meegenomen wanneer ze straks overheidsbeleid gaat  moeten maken. Dan denken we bijvoorbeeld aan de regeringsverklaring die straks aan de samenleving zal worden voorgehouden. Dat zal gebeuren straks als de president haar jaarrede zal houden op of rond 1 oktober 2025. 

De punten van Ravaksur zijn bedoeld om de positie van werknemers structureel te verbeteren. Maar daarbij moet niet worden vergeten dat het niet alleen gaat om de werknemers, maar ook om hun gezinnen. En dan denken we direct aan de sociale zekerheid, waarvan een groot deel van het electoraat nooit heeft gehoord. Terecht stelt Ravaksur dat herstel van vertrouwen en rechtvaardige inkomensverdeling alleen mogelijk zijn door goed bestuur en nauwe samenwerking tussen overheid, werkgevers en vakbeweging. 

De punten van Ravaksur zijn al enkele dagen geleden aangeboden aan de president tijdens een bespreking. Naar aanleiding van een bericht elders in de media zullen we kort ingaan op de punten die bekend zijn geworden. 

Wij denken dat het correct is als Ravaksur stelt dat de afgelopen regeerperiodes zijn gekenmerkt door een structurele achteruitgang van de koopkracht, stijgende armoede en een steeds grotere afstand tussen beleidsmakers en werkenden. Dit laatste betekent aan de ene kant dat er een grote ongelijkheid is ontstaan tussen beleidsmakers en de rechtssubjecten (dus het volk). Dat betekent dus dat er sprake is van een grote inkomensongelijkheid. Aan de andere kant kan het ook betekenen dat er sprake is van vervreemding: de regeerders luisteren niet naar het volk en voelen niet aan wat het volk wil. 

Terecht legt Ravaksur de nadruk op de werkende armen in Suriname. Dat zijn de mensen die wel een baan hebben om een stuk welvaart te genereren, maar niet in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Dat betekent voor deze mensen dat 1 baan niet genoeg is. Het fenomeen van de werkende armen (internationaal: the working poor) gaat gepaard met meerdere banen, uitputting en een achteruitgang van het sociale leven. Terecht zegt Ravaksur ook dat een belangrijk deel van de middenklasse is weggevallen; het zijn arme mensen geworden. En het is ook waar dat de informele sector in omvang blijft groeien. Dat betekent dat Ravaksur geen voorstander is van een grote informele sector. Dat is te begrijpen omdat in de informele sector werkende mensen geen pensioen opbouwen. 

De werknemers en hun gezinnen zijn meestal niet verzekerd: het is de overheid die de verzekering van deze mensen betaalt want formeel zijn ze werkloos. Dat is een oneerlijkheid in onze economie en ook een stuk oneerlijke concurrentie. Er zijn bedrijven die namelijk de Surinaamse wetgeving in acht nemen en verzekeringen sluiten, terwijl anderen dat afstoten voor de regering. De bedrijven in de informele sector worden indirect gesubsidieerd door de Staat en dat is oneerlijke concurrentie. Bovendien betalen de informele bedrijven ook geen belastingen, en dan bedoelen we de inkomstenbelasting, de loonbelasting en de premie AOV. Ze dragen niet bij aan het algemeen oudedagsvoorziening. Ravaksur concludeert dat de bestaanszekerheid van duizenden gezinnen onder zware druk staat.

Ravaksur wil een bestuursstijl gebaseerd op participatie. Dat betekent dat geluisterd wordt naar de stem van de werkende klasse, maar zonder een ministerie van arbeid dat is opgeheven zal het heel moeilijk gaan. Ook wil men transparantie: dat betekent dat het voor de samenleving duidelijk moet zijn waarom bepaalde besluiten worden genomen. Alleen het hoogst noodzakelijke moet geheim zijn. De rest moet openbaar en bekend zijn en de vrij pers moet informatie kunnen krijgen. 

Ravaksur wil ook effectiviteit, dus dat maatregelen worden getroffen zonder verspilling van middelen en tijd.

 Verder pleit men voor inclusie, wat betekent dat ‘nobody is left behind’. Dat betekent dat de regering aandacht moet besteden aan de inheemse en tribale volken, de mensen van de districten, de mensen met een beperking, de ouden van dagen, de zieken en ook de werklozen. 

Er is gesproken over eerlijkheid: het uitbannen van corruptie en niet integer bestuur. Het is haalbaar, maar het is afhankelijk van de politieke wil. Ravaksur wil een nationalistische benadering van productie, werkgelegenheid en fiscaliteit. Dat betekent dat Surinaamse bedrijven worden gefaciliteerd bij de productie van goederen en diensten. Ook betekent het dat Surinaamse werkers de voorkeur krijgen boven werkers uit het buitenland en dat het de eerste groep gemakkelijk wordt gemaakt om een baan te vinden of gereed te zijn voor een baan. Dat betekent ook dat Surinaamse werknemers en bedrijven minder fiscaal worden belast dan de buitenlandse bedrijven.  

Opvallend is dat Ravaksur pleit voor een herziening van het minimumloon stelsel, inclusief de invoering van sectorale minimumuurlonen. 

Daarnaast moeten belastingschijven worden aangepast, de belastingvrije grens verhoogd en lonen structureel gekoppeld aan de inflatie. 

Ook pleit men voor inhalen van loonachterstanden bij landsdienaren.  Een doorlichting en hervorming van het BAZO-stelsel is gewenst evenals, modernisering van de AOV, en uitbreiding van sociale zekerheid naar kwetsbare groepen. Ook wil men formalisering van de grote informele sector en terecht. 

Andere niet minder belangrijke punten zijn modernisering van verouderde wetten, betere bescherming van vakbondsvrijheid en het garanderen van collectieve onderhandelingen in alle sectoren. Ook wil de organisatie een permanente SER die nu disfunctioneel zou zijn. 

Ravaksur wil een Local Content-wet, die bindende afspraken vastlegt over Surinaamse arbeidsparticipatie, eerlijke tewerkstelling en arbeidsvoorwaarden. Dat is een heel belangrijk punt. Ravaksur wil ook een belasting op de informele sector, audits bij grote goudbedrijven, het stopzetten van de export van rondhout, en het stimuleren van binnenlandse verwerking van rijst en hout. En nu gaat het manifest verder.

Wij moeten constateren dat Ravaksur een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de regeringsverklaring die straks moet worden gepresenteerd. Geen punt is overbodig en dient dus te worden meegenomen.