Procureur-generaal reflecteert op het werk van het Openbaar Ministerie bij nieuw zittingsjaar

door

Procureur-generaal (PG) Garcia Paragsingh heeft bij de opening van het nieuwe zittingsjaar van het Hof van Justitie (HvJ) teruggekeken op het werk van het Openbaar Ministerie (OM), waar zij de hoogste gezaghebbende functionaris van is. Paragsingh vindt het belangrijk te erkennen dat, zoals in elke organisatie, ook bij het OM fouten worden gemaakt. Toch zegt zij: “Wij zijn trots op onze successen en hebben de wilskracht om het nog beter te doen. Het nieuwe zittingsjaar gaan wij met hernieuwde energie en vastberadenheid tegemoet, wetende dat ons werk er werkelijk toe doet.”
Tekst Wilfred Leeuwin

Beeld CDS
Volgens de PG biedt het strafrecht, hoewel een krachtig instrument, niet altijd de oplossing voor complexe maatschappelijke problemen. Zij wijst erop dat de handhaving van de rechtsorde en de veiligheid van de samenleving niet alleen de verantwoordelijkheid is van het OM, maar ook van het ministerie van Justitie en Politie, de regering en de rechtspraak. Samenwerking tussen deze actoren is cruciaal, want de keten is zo sterk als de zwakste schakel.

“Een zorgwekkende trend die wij hebben gezien, is de toename van geweldsdelicten onder jongeren”

De beperkte capaciteit van het OM, zoals de zittingscapaciteit en beperkte middelen, heeft ertoe geleid dat het OM keuzes moest maken, bijvoorbeeld welke zaken aan de strafrechter worden voorgelegd en welke niet. Ook was het nodig om soms te besluiten welke rekeningen wel of niet betaald moesten worden. Bovendien heeft de geringe cellencapaciteit het OM gedwongen om verdachten heen te zenden, al dan niet met een dagvaarding.
Geweldsdelicten
Paragsingh vindt het belangrijk te vermelden dat het OM in het afgelopen jaar 4948 strafdossiers van de politie heeft ontvangen. “Een zorgwekkende trend die wij hebben gezien, is de toename van geweldsdelicten onder jongeren. Dit vraagt om een doordachte aanpak, waarbij preventie en samenwerking met andere instanties essentieel zijn,” zegt het hoofd van het vervolgingsapparaat.
Volgens haar heeft het OM het afgelopen zittingsjaar hard gewerkt aan preventie, met ondersteuning en samenwerking van Unicef. De PG merkt ook op dat er een forse stijging is geweest in verkeersovertredingen en verkeerscriminaliteit.
Corruptie
De PG maakt bekend dat de anticorruptiecommissie, die vorig jaar is geïnstalleerd, klaarstaat om uitvoering te geven aan artikel 9 van de Anticorruptiewet. Dit artikel gaat over de verplichte verklaring die sommige politieke ambtsdragers moeten afleggen over hun inkomen en vermogen. Paragsingh benadrukt dat de kleinschaligheid van de samenleving maakt dat de uitvoering van deze internationale norm zorgvuldig moet worden overwogen, maar zij gelooft dat dit kan bijdragen aan de bestrijding van corruptie.
De baas van het OM verzekert dat de vervolging zich ook komend jaar zal blijven richten op de bestrijding van zware georganiseerde en ondermijnende criminaliteit. Om dit te kunnen doen, moeten alle schakels in de keten actie ondernemen.
Georganiseerde criminaliteit
Het is belangrijk om barrières op te werpen tegen deze vorm van criminaliteit en om zowel personen als bedrijven die zich hieraan schuldig maken op te sporen en te vervolgen. Deze barrières zijn nodig om de verwevenheid tussen de onderwereld en de bovenwereld tegen te gaan.
Paragsingh wijst erop dat criminelen voor het voortzetten van hun illegale activiteiten de diensten van legale bedrijven en dienstverleners nodig hebben. Ze noemt hierbij makelaars, autoverhuurbedrijven, banken, notarissen en de overheid, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van vergunningen.
Zij pleit ervoor dat de overheid vergunningen intrekt of een aanvraag daartoe afwijst van ondernemers die zich schuldig maken aan dergelijke activiteiten. Ook wijst zij erop dat deze criminelen op verschillende criminele terreinen actief zijn en vaak gebruikmaken van versleutelde communicatie.
De PG beklaagt zich over het ontbreken van de ‘wet bijzondere opsporingsbevoegdheden en interceptieapparatuur’. Dit belemmert volgens haar de effectiviteit van politionele onderzoeken naar criminele organisaties ernstig, vooral bij georganiseerde misdaad en cybercrime.
Hof-president zwijgt over begroting
Hof-president Iwan Rasoelbaks repte dit keer, in tegenstelling tot voorgaande jaren, met geen woord over de begroting van de rechterlijke macht. In het verleden uitte hij vaak scherpe kritiek op de beperkte middelen die de centrale overheid beschikbaar stelt voor het in stand houden van deze poot van de trias politica.
Paragsingh merkte echter wel op dat het gebrek aan adequate middelen ervoor kan zorgen dat onderzoeken langer duren of zelfs vastlopen. Dit verhoogt het risico dat criminelen ongestraft blijven en hun criminele activiteiten voortzetten.
“Ik doe wederom een beroep op de beleidsmakers om serieus aandacht te schenken aan de noodkreet van het Openbaar Ministerie en de politie, en hen te voorzien van de nodige middelen. Zo kan de politie effectief opereren in een steeds complexer wordende samenleving, en kan zij toekomstbestendig worden gemaakt in de strijd tegen nieuwe vormen van criminaliteit,” zei de procureur-generaal.