Plantageboedels

door

SURINAME HEEFT EEN multiculturele samenleving. Dat is meer dan alleen een koto dragen op 1 juli, een dia aansteken tijdens Divali of heerlijk eten op Eid-ul-Fitr. Het is ook de manier waarop verschillende groepen met hun bezit omgaan.

Het is voor de één volkomen normaal om in een verleng familieverband samen te wonen met als doel om te sparen en bezit op te bouwen. Anderen weer kopen zodra een kind wordt geboren een perceel. Weer anderen hebben de traditie om samen te wonen in een uitgestrekt gebied om van het land te leven. Paraplantages zijn na de afschaffing van de slavernij gekocht door voorouders om zo te zorgen dat hun nageslacht altijd een stuk grond zou hebben.

Wetten puur juridisch bekijken en dan in een individualistische context plaatsen, moet worden afgeraden. Wetten moeten de samenleving vooral optrekken en niet afbreken

Suriname is vanuit dat multicultureel concept gegroeid naar wat het nu is. Het uitgangspunt is niet zelden geweest om in collectief verband samen op te trekken. Met het belangrijke Afrikaanse gezegde ‘Ubuntu, ik ben er omdat jij er bent’.

Het Burgerlijk Wetboek, dat na meer dan 150 jaar is vernieuwd, is kennelijk niet in die richting gaan evolueren. Zeker als wordt gekeken naar de manier waarop de traditie van gezamenlijk eigendom van plantages (boedel) in gevaar kan komen.

De motivatie voor het aannemen van een wet die boedelbezit moet regelen, is ook één waar vraagtekens bij kunnen worden gezet. ‘Doordat plantages niet verdeeld, niet als eigendom en ook niet als onderpand kunnen dienen, stremt dat de ontwikkeling van met name Para en Coronie’, is de stelling. De vraag is of dat wel zo is. Want zal het verkopen van grond in Para en Coronie aan derden wel zorgen voor economische ontwikkeling?

En hoe gaat het in de andere districten? Is er een economische ontwikkeling in Nickerie, doordat boeren naar de bank kunnen met hun perceel als onderpand? Of is het elk seizoen weer een groot probleem om de schulden te betalen en de rijstsector weer eens tegemoet te komen met van alles en nog wat? Er moet zeer goed worden gekeken naar de definitie van economische ontwikkeling in breder perspectief. Dus ook uit landen waar vanuit de voorouders allemaal naar Suriname kwamen.

Wetgeving moet in landen als Suriname ondersteunend werken aan de samenlevingsvorm die nu geldt. Het feit dat in het land juist wetten worden aangenomen die steeds verder van de realiteit afstaan zal geen goed doen.

Zo wordt geklaagd dat een groot deel van het binnenland van Suriname niet ‘bancable’ is, omdat ze geen salaris dan wel uitkering van de overheid of een bedrijf krijgt. Dit terwijl de transportsector geld opbrengt in het binnenland, maar een boot met buitenboord die duizenden US dollars kost en het veelvoudige daarvan opbrengt niet als kapitaalgoed wordt gezien.

Dat het Burgerlijk Wetboek wordt vernieuwd, is een goede zaak. Maar wetten puur juridisch bekijken en dan in een individualistische context plaatsen, moet worden afgeraden. Wetten moeten de samenleving vooral optrekken en niet afbreken.

Daarom is zeker voor wat betreft het gezamenlijke eigendom van plantagegrond veel meer discussie nodig dan er tot nu toe is geweest. Het zou fijn zijn als de overheid dit deel van het Burgerlijk Wetboek nogmaals en dan veel breder bekijkt, alvorens het rechtskracht krijgt.