Paus benoemt eerste vrouw op toppositie in Vaticaan

Paus Franciscus heeft zuster Simona Brambilla benoemd op een toppositie binnen de Curie, het bestuursapparaat van de Rooms-Katholieke Kerk. Het is voor het eerst dat een vrouw deze functie bekleedt. De benoeming komt niet onverwacht; Franciscus had al eerder beloofd dat hij een vrouw aan het hoofd van een van de afdelingen van de Curie zou plaatsen. Toch markeert deze stap een belangrijke vooruitgang in de hervormingen die de paus nastreeft.
Sinds zijn verkiezing in 2013 pleit de paus voor een belangrijkere rol voor vrouwen binnen de instellingen van de kerk. In de afgelopen jaren hebben meerdere vrouwen hoge posities gekregen: van directeur van de Vaticaanse Musea tot secretaris van belangrijke ministeries binnen de Curie.
Maar het gaat langzaam. Nog altijd wordt in het Vaticaan nog geen 5 procent van de leidinggevende posities bezet door vrouwen.
Hoogste baasSimona Brambilla (59), een in Monza geboren Italiaanse, was tot vandaag secretaris van een ministerie van de Curie: de afdeling die toezicht houdt op alle religieuze gemeenschappen binnen de Rooms-Katholieke kerk.
Brambilla werkte als missionaris in Mozambique. Ze is psycholoog. Ze trad toe tot een religieuze orde waar ze vervolgens hoofd van werd. Daarna ging ze in het Vaticaan werken bij het ministerie dat ze vanaf vandaag leidt. De officiële naam ervan luidt Dicasterie voor instituten van gewijd leven en voor gemeenschappen van apostolisch leven.
Het ministerie houdt zich bezig met alle nonnen en monniken wereldwijd. Aangezien er meer dan drie keer zo veel vrouwelijke religieuzen zijn als mannelijke, is de benoeming van een vrouw aan het hoofd van dit toezichtsorgaan zeker niet onlogisch.
Wijziging regelsOm die benoeming van een vrouw mogelijk te maken moest paus Franciscus eerst de regels veranderen. In 2022 voerde hij een nieuwe Apostolische Constitutie in, de regelgeving voor de Curie, waarin hij bepaalde dat ook een leek, man of vrouw, een afdeling van de Curie zou kunnen leiden, en niet alleen een mannelijke priester.
Nu worden de meeste ministeries geleid door kardinalen of aartsbisschoppen. Het was een wijziging die tot veel negatieve reacties uit het meer conservatieve en traditionalistische deel van de kerk leidde.
Kardinaal als tweede manOmdat sommige taken van het hoofd van het dicasterie verricht moeten worden door iemand die tot priester gewijd is, heeft paus Franciscus vandaag meteen ook een Spaanse kardinaal benoemd als tweede man.
Kardinaal Ángel Fernández Artime gaat dus samenwerken met zuster Brambilla, maar staat wel onder haar gezag. Een grondige vernieuwing die ongetwijfeld binnen de kerk zowel applaus als boegeroep zal opleveren.