Partijprogramma’s stellen teleur

door

DE VERKIEZINGSPROGRAMMA’S VAN partijen die deel zullen nemen aan de verkiezingen van aanstaande zondag rammelen aan alle kanten, zo heeft het Burgerinitiatief voor Participatie en Goed Bestuur (BINI) geconcludeerd na een uitgebreide analyse. BINI heeft de programma’s van negen partijen onder de loep genomen. Van de overige vijf partijen wordt niet verwacht dat deze serieuze aantallen stemmen zullen behalen, dus die zijn buiten beschouwing gelaten omdat dit de analyse langer zou maken ‘zonder dat het veel zou toevoegen’.

Maar weinig partijen lijken bekend te zijn met de basisprincipes van programmatisch plannen en ontwerpen: de logische samenhang tussen visie, missie, doelen, strategieën en acties ontbreekt vaak. Ze bevatten meer wensenlijsten dan onderbouwde keuzes waar de kiezers veel meer aan zouden hebben. ADVERTISEMENT

Verkiezingsprogramma’s worden vaak geschreven omdat het ‘moet’

Het is typerend voor politieke partijen dat ze niet hebben geleerd van hun fouten. Want ook in 2015 en 2020 werd deze analyse door BINI uitgevoerd, waarbij op de vele tekortkomingen in de verschillende programma’s werd gewezen. Maar dat heeft niet of nauwelijks tot verbeteringen geleid. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de partijen de kiezers niet serieus nemen.ADVERTISEMENT

Verkiezingsprogramma’s worden vaak geschreven omdat het ‘moet’. BINI had echter gehoopt dat er in de programma’s ‘ten minste een realistisch beleid en een duidelijk geformuleerde visie, waarin mensenrechten, inspraak, goed bestuur en duurzaamheid als rode draad zijn opgenomen, in plaats van slechts populistische kreten of mooie beloften’.

Er blijft daardoor een enorme kloof ‘tussen wat partijen op papier beloven en wat ze in de praktijk doen’. (…) ‘Tijdens coalitieonderhandelingen wordt zelden gekeken naar de eigen verkiezingsbeloften. Het gaat dan vooral om de koek te verdelen: wie welke functies of ministeries krijgt, niet om wat het beste is voor het land’, concluderen de samenstellers in mineur.

Zorgwekkend is bovenal dat alle partijen de urgentie niet lijken in te zien van acties die nú nodig zijn om Suriname klaar te maken voor de periode na 2028, wanneer de oliedollars binnenkomen. De meeste partijen hebben geen duidelijk plan voor het beheer of de besteding van de olie-inkomsten. Sommige partijen noemen het thema zelfs nauwelijks.

Ondernemer Wilgo Bilkerdijk waarschuwde onlangs al dat het tijd is voor actie. Want anders zullen de rijken volgens hem steenrijk en de arme mensen steeds armer worden als er nu geen concrete stappen worden genomen. En dan te bedenken dat al vijf jaar bekend is dat die oliestroom gaat komen en er heel veel over is gepraat – ook op regeringsniveau. Maar er is desondanks nog niet bedacht hoe die toekomstige rijkdommen besteed gaan worden.

BINI roept partijen op hun verantwoordelijkheid te nemen. Voor deze verkiezingen is dat echter te laat, maar hopelijk steken de partijen nu wel wat van de harde kritiek op en laten ze zich over vijf jaar wel van hun goede kant zien. Partijprogramma’s zijn immers een belangrijk instrument voor kiezers om bewustere keuzes te kunnen maken. En voor de burgers om politici achteraf aan hun woord te houden. Voor deze verkiezingen is dit dus weer een gemiste kans.