PAHO waarschuwt voor chikungunya- en oropouche-uitbraken

door

De Pan American Health Organization (PAHO) dringt er bij landen in de Amerika’s op aan, hun toezicht, klinische zorg en vectorbestrijding te versterken, nu lokale uitbraken van chikungunya samenlopen met de voortdurende verspreiding van het oropouche-virus (OROV).    De gelijktijdige aanwezigheid van deze en andere arbovirussen, vergroot het risico op ernstige ziektegevallen en sterfgevallen, vooral bij kwetsbare groepen.
Volgens het nieuwste epidemiologische alert van de PAHO, concentreerden de grootste chikungunya-uitbraken van 2025 zich in Zuid-Amerika, met Bolivia, Brazilië en Paraguay als zwaarst getroffen landen, en in delen van het Caribisch gebied. De uitbraken betreffen zowel het Aziatische genotype als het Oost/Centraal/Zuid-Afrikaans (ECSA) genotype, wat een verschuiving aangeeft ten opzichte van patronen sinds 2014. Ook meldingen uit het Indiase Oceaangebied, Europa en Azië verhogen het risico van herintroductie naar nieuwe gebieden met gunstige omstandigheden voor overdracht.
Tot 9 augustus 2025 meldden veertien landen in de regio gezamenlijk 212.029 vermoedelijke chikungunya-gevallen en 110 sterfgevallen, waarvan meer dan 97 procent in Zuid-Amerika. Hoewel dit lager is dan de 431.417 gevallen en 245 sterfgevallen in 2024, blijven lokale uitbraken actief.
Tegelijkertijd werden in de eerste zeven maanden van 2025, meer dan 12.700 bevestigde oropouche-gevallen gemeld in elf landen, waaronder autochtone gevallen in Brazilië, Colombia, Cuba, Panama, Peru en Venezuela. Oropouche, traditioneel beperkt tot delen van het Amazonegebied, verspreidt zich steeds meer naar voorheen onaangetaste gebieden, wat het belang van versterkte surveillance benadrukt. De PAHO adviseert hierbij gebruik te maken van geospatiale en temporele analyses om veranderingen in vector- en case-distributie vroegtijdig te detecteren.
Chikungunya wordt vooral overgedragen door de Aedes aegypti-mug en veroorzaakt hoge koorts, huiduitslag en hevige spier- en gewrichtspijn, die maanden kunnen aanhouden. Ernstige gevallen kunnen leiden tot shock, meningo-encefalitis of het Guillain-Barré-syndroom. Het oropouche-virus wordt voornamelijk verspreid door de knut Culicoides paraensis, en soms door de Culex-mug. Oropouche veroorzaakt koorts, hoofdpijn, spierpijn en soms neurologische klachten. Voor beide virussen bestaan geen vaccins of specifieke behandelingen, waardoor preventie via vectorbestrijding cruciaal is.
De PAHO adviseert vroege detectie van gevallen, het verwijderen van broedplaatsen in risicogebieden zoals scholen en gezondheidsfaciliteiten, en het verbeteren van diagnostiek met moleculaire methoden zoals PCR. Zorgverleners moeten alert zijn op neurologische complicaties bij oropouche-patiënten, van wie tot 60 procent mogelijk een terugval ervaart. Gemeen-schapsbetrokkenheid is essentieel. PAHO benadrukt het belang van het gebruik van insectenwerende middelen, horren en geïntegreerde maatregelen om mugpopulaties te verminderen. Specifieke maatregelen tegen Culicoides paraensis zijn onder meer het droogleggen van tijdelijke waterplassen, het verwijderen van stilstaand water en het vrijmaken van vegetatie rond woningen. “Met de gelijktijdige circulatie van chikungunya en oropouche is het cruciaal om surveillance, vectorbestrijding en publieksbewustzijn te versterken om ernstige gevolgen te voorkomen en kwetsbare groepen te beschermen in de Amerika’s”, aldus de PAHO.
The post PAHO waarschuwt voor chikungunya- en oropouche-uitbraken ..