Over bundelingen

door

Leren samenwerken is de sleutel
‘De Surinaamse politieke actor, met name de kiezer, is aan het experimenteren.  Ongeveer 50.000, bijna 1 op de 5 uitgebrachte stemmen in 2020, waren van mensen die slim hebben gestemd, dat wil zeggen niet-traditioneel/etnisch.  Het “slim setmmen”was een geslaagde breuk met de traditie, een experiment dat aantoonde dat kiezers dingen gedaan kunnen krijgen in de politieke arena. Dat smaakt velen naar meer.
Ook de andere actor, de politicus, is nieuwe dingen aan het uitproberen.  Er zijn nog maar enkele weken te gaan tot de uiterlijke datum waarop de politieke partijen zich geregistreerd moeten hebben. Er gaat geen dag voorbij zonder nieuws van een nieuwe bundeling.  Het gonst van de geruchten over gesprekken tussen leiders van partijen in verschillende configuraties.  Dat is een goede ontwikkeling. Mensen ontdekken dat het mogelijk is om dingen anders te doen, dat het mogelijk is om creatief te zijn en dingen anders te doen, verschillen te nemen als startpunt voor samenwerking in plaats van conflict.
 Bundelingen op zoek naar het alternatief
Bundelingen zijn niets nieuws, we hebben door de jaren heen een aantal gehad, zoals het Eenheidsfront, de Samenwerkende Partijen, de NPK, het Nieuw Front, en niet te vergeten de combinatie ABOP – PL.  Dit waren bundelingen van partijen met uitzicht op regeermacht op grond van een traditionele etnische machtsbasis.
De meeste bundelingen van vandaag zijn tussen buitenparlementaire partijen, die inzien dat samenwerking noodzakelijk is om kans te maken hun issues in een regeringsprogramma te krijgen.   We hebben in ons klein Suriname op dit moment 42 politieke partijen.   Van deze 42 zitten er zes in het Parlement. De overige 36 partijen zijn buitenparlementair. Ze hebben  alle ongetwijfeld goede ideeen en goede kandidaten, maar ze ontwikkelen geen tractie.  Het blijft bij losse flodders van ideeen en ego’s zonder draagvlak.  Een samenbundeling kan ervoor zorgen dat de vele ideeen worden geselecteerd en omgezet in haalbare beleidslijnen.
Bundeling als leerproces
Elke bundeling is goed omdat partijen naar elkaar luisteren en rekening houden met de inzichten en belangen van de tegenhanger.  Het proces om te komen tot een bundeling is een educatieve ervaring voor betrokken partijen.  De diverse samenwerkingsverbanden van buitenparlementaire partijen die nu gevormd worden zijn evenzovele tekenen van de zoektocht van de samenleving naar nieuwe politieke werkvormen.
Zoektocht naar nieuwe politieke werkvormen
Mensen willen iets anders, maar het andere is nog versnipperd en onoverzichtelijk. En jammer genoeg blijken de meeste alternatieve bundelingen behept met dezelfde kwalen die zij in de oude orde verwerpen.  Samenzweerderige gesprekken tussen wisselende partners, berichten van we doen mee die worden gevolgd door onverwachte afzeggingen, plotselinge tegenwerpingen van verklaarde medestanders, tekenen de dubbelzinnige aard van de bundelingsprocessen.  Men verlangt naar het nieuwe maar heeft er de houdingen en de vaardigheden nog niet voor.  Houdingen zoals respect voor de ander. Vaardigheden zoals goed luisteren en gewoon ouderwetse goede manieren.  Bundelingen zijn sociale experimenten van mensen die op zoek zijn naar iets beters. Als ze eerlijk en oprecht bezig zijn zullen ze gauw ontdekken dat vertrouwen bouwen vraagt om transparantie.
Goede en minder goede bundelingen
Elke bundeling is goed, maar de ene is beter dan de andere.  Een goede bundeling is er een die tot stand komt na goed overleg vooraf en  die minstens een regeerperiode stand houdt door doorgaand overleg.  We kennen de verhalen van samenwerkingsverbanden die vlak voor de registratie uiteenvielen omdat een van de partners zich op het laaste moment terugtrok.
Bundeling zoals het niet moet
Een goede bundeling vereist van tevoren een zekere mate van culturele en ideologische overeenkomst tussen deelnemers en in ieder geval een gedeeld belang dat alle groepsbelangen overstijgt.  Een goede bundeling vereist wederzijds respect en vertrouwen.  Zaken die schaars zijn in ons milieu van etnische machtspolitiek. Bundelingen die voornamelijk gemotiveerd worden door rekensommetjes over zetels zullen geen lang leven hebben.  Bij de eerste de beste gelegenheid stapt de partij die zich benadeeld voelt eruit.  Een bundeling moet een hart hebben, een issue die alle deelnemers nauw aan het hart ligt, een issue die raakt aan de tijdgeest en de materiele noden van de dag.
Een goede bundeling moet de twijfelende kierzers kunnen overhalen.  De kiezers, en zeker de slimstemmers, zijn niet meer met verkiezingsbeloften over te halen.  Ze gaan niet zomaar stemmen op een alternatieve bundeling.  De bundeling moet spreken tot hun hart en hun verstand overtuigen.  Het moet iets zijn dat waar en echt is..  Geen toneelspel waarachter dezelfde oude berekenende machtspolitiek schuilgaat.
De stand van zaken
De bundelingsactiviteiten zijn op een hoogtepunt.  Het is nog niet duidelijk welke combinaties er uit de bus zullen komen.  Het is jammer dat de activiteiten haastig zijn.  Dit werk moest een jaar geleden begonnen zijn.  Aan de andere kant is het zo dat de hitte van de …