Op weg naar 25 mei: Politieke principes belangrijker dan huidskleur

Het komt in deze verkiezingscampagne opvallend vaak voor dat racistisch getinte uitspraken worden gedaan, die ver beneden het niveau zijn van wat we in het land al gewend zijn. De kersverse NDP’er Stephano ‘Pakittow’ Biervliet heeft zichzelf onlangs gekroond tot dé racist binnen de paarse partij. Maar ook binnen andere partijen kunnen ze er wat van. Zelfs VHP-voorzitter en president Chandrikapersad Santokhi maakt zich soms schuldig aan etnisch getinte opmerkingen.

Tekst Armand Snijders

Beeld FB Pakittow Stephano Biervliet

‘Suriname is zo’n vredelievende etnische smeltkroes waar veel andere landen in de wereld een voorbeeld aan kunnen nemen’, wordt vaak gezegd. Inderdaad gaan de verschillende groepen redelijk amicaal met elkaar om. Maar ze leven vooral naast elkaar, zelden mét elkaar.

“Een politicus die racisme als propagandamiddel gebruikt, verdient geen enkele plaats in het machtscentrum”

Het gaat wel de goede kant op, vooral de jongere generaties. Echter, het land heeft nog een lange weg te gaan totdat de smeltkroes één groot geheel is geworden. Het feit dat in de media zo vaak aandacht aan de etnische scheidslijnen, die vooral door de politiek worden opgeworpen en benadrukt, wordt geschonken, zegt eigenlijk al genoeg.

Gevoel van verbondenheid

Etniciteit is niet per definitie iets negatiefs; het kan ook positief zijn. Individuen kunnen er hun identiteit aan ontlenen en daar is helemaal niets mis mee. Het schept een onderling gevoel van verbondenheid, ook een soort veiligheid. Een mens voelt zich nu eenmaal bij de één meer op zijn gemak dan bij de ander.

Veel Surinamers voelen zich daarnaast meer inheems, Hindostaan, Afro-Surinamer, Javaan, marron of Chinees dan Surinamer. Dat is niet zo vreemd voor zo’n relatief jonge natie. Echter, het betekent niet dat men een eigen etnisch eilandje binnen een samenleving moet (proberen te) creëren.

Dergelijke eilandjes proberen politieke partijen van oudsher in stand te houden. Ze lijken er in gespecialiseerd de etnische scheidslijnen in de samenleving zoveel mogelijk te koesteren. Dat kan elke dag weer worden gezien, zeker nu de campagnemachines weer volop draaien.

Etnische snaar

Vooral Abop-voorzitter Ronnie Brunswijk en zijn voormalige partner Bronto Somohardjo van Pertjajah Luhur bespelen veelvuldig de etnische snaar en laten ook overduidelijk blijken dat ze vooral de omstandigheden van de marron- en de Javaanse gemeenschap willen verbeteren. Ze zeggen wel dat ze geen etnische partij (meer) zijn, maar uit hun handelen valt iets anders op te maken.

Hun etnische oriëntatie lijkt het uitgangspunt in de hele verkiezingscampagne. Echter, ze hopen tegelijkertijd ook andere kiezers aan te trekken. Dat dit ook zal gebeuren, is – los van andere factoren – zeer onwaarschijnlijk en het zal daarom niet het begin zijn van de door alle partijen zo gepropageerde natievorming. Want de partijen zijn nog steeds op etnische leest gestoeld.

Racistische partijen

En de meeste politieke leiders houden dat graag zo. Ze spelen de kiezers vaak uit om hun eigen belang en dat van hun etnische groep, familie en vrienden na te streven. De VHP van president Santokhi, die beweert ook een nationale partij én er voor het hele volk te zijn, doet daar rustig aan mee.

Hij beschuldigde onlangs partijen die het woord ‘nationale’ in hun naam dragen veelal racistische partijen te zijn, maar zei niet waar hij dit op baseerde. Maar in de afgelopen weken heeft hij zelf meerdere keren bepaalde bevolkingsgroepen opgeroepen op de VHP te stemmen, waarmee hij in feite ook een etnisch onderscheid maakt. Want hij zou in feite alle Surinamers om hun stem moeten vragen, niet de groep waar hij op dat moment toevallig is.

Kronto oli van Pakittow

De NDP, die sinds haar oprichting beweert de enige multi-etnische partij te zijn, is kennelijk verworden tot de meest racistische partij, in het bijzonder sinds ze Stefano ‘Pakittow’ Biervliet binnen heeft gehaald. Hij was ooit tegen de huidige regering en daarvóór ook tegen de NDP, maar was door zijn veroordeling bij de acties, die op ‘Black Friday’ (17 februari 2023) tot rellen, plundering en vernieling leidden, niet meer welkom bij PRO. Ook andere partijen voelden er weinig voor om de als branieschopper bekendstaande voormalige activist, als lid te verwelkomen.

Bij de NDP hebben ze kennelijk niet zoveel principes, want op 22 februari werd hij met open armen per helikopter in Ocer ontvangen. Op het paarse podium liet hij zich zeer beschamend uit over Hindostanen, die volgens hen naar kronto oli ruiken. Dat was een zeer racistische opmerking, waarvoor hij door het complete NDP-bestuur niet op de vingers werd getikt. Ofwel de partij staat kennelijk achter die uitspraak van de nieuweling.

“Etniciteit is niet per definitie iets negatiefs; het kan ook positief zijn. Individuen kunnen er hun identiteit aan ontlenen en daar is helemaal niets mis mee”

Ook tal van andere (kandidaat)-politici, uit de meeste …

...