“Ook mensen met een beperking hebben recht op seksuele voorlichting”

door

“Mensen met een beperking zijn net als ieder ander op zoek naar affectie, intimiteit en relaties. Het is daarom essentieel dat ook zij toegang hebben tot seksuele voorlichting, afgestemd op hun specifieke situatie,” aldus Ajambia. Tijdens de thema-avond “Beperkt Leven” van de Vereniging van Sociaal Werkers in Suriname (VSWS) werd het belang van seksuele voorlichting voor mensen met een beperking nadrukkelijk onder de aandacht gebracht.
Maatschappelijk werker Whitney Ajambia wees erop dat deze doelgroep vaak over het hoofd wordt gezien, terwijl ook zij gevoelens, verlangens en seksuele behoeftes hebben. Er werd verwezen naar een training die in november vorig jaar door Stichting Lobi Health Center werd georganiseerd voor mensen met een auditieve beperking.
“Dat was een goed initiatief, maar er is geen structurele aanpak of organisatie die zich specifiek richt op seksuele voorlichting voor deze doelgroep,” merkte Ajambia op. Een aantal jaren geleden werd het onderwerp al kort aangestipt tijdens een eerdere discussieavond, met als centrale vraag: hebben mensen met een beperking recht op seks?
Tijdens die sessie werd zelfs geopperd om gecontroleerde toegang tot sekswerkers te overwegen voor mensen met een beperking, een praktijk die in sommige andere landen bestaat. Toch kreeg dat voorstel in Suriname geen concrete opvolging.
Ajambia benadrukte het belang van cognitieve bewustheid. “Personen met een beperking moeten in staat zijn om te begrijpen wanneer zij wel of geen toestemming geven voor seksuele handelingen, en met wie.”
In sommige instellingen worden jongens en meisjes daarom strikt gescheiden, uit angst voor grensoverschrijdend gedrag. “Maar hormonen en gevoelens stoppen niet bij een beperking. Deze mensen zijn, net als ieder ander, seksueel ontwikkelende personen.”
Bij personen met een verstandelijke beperking is de situatie complexer. “Het kan heel gevoelig liggen. Er is gedegen onderzoek en begeleiding nodig om ervoor te zorgen dat deze groep goed wordt beschermd, maar ook de ruimte krijgt voor gezonde seksuele ontwikkeling,” stelde Ajambia.
Deskundigen op de bijeenkomst riepen op om al op jonge leeftijd te starten met seksuele en relationele voorlichting. “Romantische gevoelens en seksuele verlangens horen bij de menselijke ontwikkeling. Als we die onderwerpen blijven vermijden, creëren we extra risico’s,” klonk het.
Er werd ook gewezen op het gevaar van seksueel misbruik van mensen met een beperking. Door hun kwetsbare positie en afhankelijkheid kunnen zij sneller slachtoffer worden van ongezonde relaties of dwang. “De sociale druk kan ervoor zorgen dat zij verstrikt raken in situaties die schadelijk zijn, zeker als er geen begeleiding of voorlichting is,” waarschuwden aanwezige professionals.
De aanwezigen waren het erover eens dat onderwerpen zoals deze veel vaker besproken moeten worden in het publieke domein. “Er is dringend behoefte aan meer openheid, kennisdeling en beleid,” aldus de conclusie van de avond.
Want ook mensen met een beperking verlangen naar liefde, verkering en duurzame relaties – net als ieder ander.