Onafhankelijk Kiesbureau in de fout: Een risico voor Suriname

INGEZONDEN

Het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) heeft zich met zijn recente verklaring over het overlijden van voormalig president Desi Bouterse in het oog van een storm geplaatst. Het instituut, dat de plicht heeft om onpartijdigheid en integriteit hoog te houden, prees Bouterse in een officieel schrijven als een “bepalende politieke leider” en noemde zijn overlijden “een groot gemis voor het land en de samenleving”.

Deze woorden hebben vergaande implicaties voor de geloofwaardigheid van het OKB en roepen fundamentele vragen op over de onafhankelijkheid van dit cruciale democratische instituut. Dit incident vormt een ernstig risico voor het vertrouwen in de democratische processen van Suriname.

“De verklaring van het OKB roept ook vragen op over de manier waarop het verleden wordt geëvalueerd”

Het OKB is opgericht met als hoofddoel het waarborgen van eerlijke, transparante en onpartijdige verkiezingen. Het instituut speelt een sleutelrol in het democratische proces door toezicht te houden op de verkiezingen en erop toe te zien dat deze verlopen volgens de grondwettelijke en wettelijke voorschriften.

Neutraliteit is daarbij niet alleen wenselijk, maar absoluut noodzakelijk. De bevolking moet erop kunnen vertrouwen dat het OKB geen politieke voorkeuren heeft en haar verantwoordelijkheid met de hoogste mate van integriteit uitvoert.

Wanneer een instantie zoals het OKB uitspraken doet die kunnen worden geïnterpreteerd als politieke sympathie of erkenning voor een controversiële figuur, ondermijnt dat het vertrouwen van de samenleving in de eerlijkheid van het verkiezingsproces. De verklaring van het OKB in verband met Bouterse’s overlijden is daarom uiterst problematisch. Het roept de vraag op of het OKB nog wel in staat is zijn kerntaak uit te voeren zonder beïnvloeding door politieke sentimenten.

De problematische verklaring

In hun verklaring stellen plaatsvervangend voorzitter Ravin Soerdjbalie en secretaris Anielkoemar Sewgobind dat “de bijdrage van Desi Bouterse aan de politieke ontwikkeling van Suriname” moet worden erkend. Het schrijven prijst ook zijn rol bij de oprichting van de Nationale Democratische Partij (NDP) en zijn impact op het nationaal beleid. Dit soort uitspraken wekt de indruk dat het OKB niet alleen respect betoont, maar ook sympathie toont voor een figuur die diep verdeeldheid heeft gezaaid in de Surinaamse samenleving.

Bouterse was meer dan een “politieke leider”: hij was een omstreden figuur. Zijn betrokkenheid bij de militaire coup van 1980, de decembermoorden van 1982 en zijn veroordeling voor drugshandel zijn zaken die niet genegeerd kunnen worden. Het erkennen van zijn bijdragen zonder tegelijkertijd de controverses en schade die hij heeft veroorzaakt te benoemen, laat een eenzijdig beeld zien dat niet past bij de neutrale positie die het OKB hoort in te nemen.

De gevaren van politieke sympathie

Een van de grootste risico’s van deze verklaring is de perceptie dat het OKB niet langer onafhankelijk is. Wanneer een instituut dat verantwoordelijk is voor de democratische processen uitspraken doet die kunnen worden gezien als politieke voorkeur, ondermijnt dit de legitimiteit van toekomstige verkiezingen.

Burgers kunnen gaan twijfelen aan de objectiviteit van het OKB en daarmee aan de eerlijkheid van de verkiezingsuitslagen. Daarnaast zet deze situatie de deur open voor politieke beïnvloeding. Als het OKB zich inlaat met het prijzen van politieke figuren, hoe kan het dan garanderen dat het zijn beslissingen vrij van politieke druk neemt?

Dit soort uitspraken zet een gevaarlijk precedent. Andere politieke partijen of leiders kunnen vergelijkbare erkenning eisen, wat de onafhankelijkheid van het OKB verder in gevaar brengt.

Selectieve herdenking en geschiedvervalsing

De verklaring van het OKB roept ook vragen op over de manier waarop het verleden wordt geëvalueerd. Het lijkt alsof het OKB zich richt op het eren van Bouterse’s “positieve” bijdragen, terwijl het zijn negatieve daden volledig negeert. Dit is een vorm van selectieve herdenking die schadelijk is voor het collectieve geheugen van de samenleving.

Het is van groot belang dat publieke instituties zoals het OKB hun woorden zorgvuldig kiezen, vooral wanneer zij spreken over controversiële figuren. Door Bouterse’s rol te prijzen zonder zijn betrokkenheid bij grove mensenrechtenschendingen te erkennen, geeft het OKB een eenzijdige en onvolledige weergave van zijn nalatenschap. Dit draagt bij aan geschiedvervalsing en ondermijnt de inspanningen van slachtoffers en hun families om gerechtigheid te verkrijgen.

In een land als Suriname, waar democratie nog steeds in ontwikkeling is en het vertrouwen in publieke instituties fragiel kan zijn, is het van cruciaal belang dat instituten zoals het OKB hun neutraliteit behouden. Het uiten van politieke sympathie, of zelfs maar de schijn daarvan, kan de stabiliteit van het democratische proces in gevaar brengen.

Het vertrouwen in democratische instituties is een van de pijlers van een goed functionerende democratie. Wanneer dat vertrouwen wordt ondermijnd, ontstaan er scheuren in het systeem die moeilijk te herstellen zijn. De verklaring van het OKB draagt bij aan een sfeer van …

...