NPS-fractieleider: Bakhuis bauxiet mag in de grond blijven

door

“De NPS is van mening dat de mogelijke verdiensten uit het exporteren van bauxiet dermate laag zijn, dat we deze historische fout niet moeten maken om deze overeenkomst aan te gaan met Chinalco. Het Bakhuis bauxiet mag in de grond blijven, totdat we een rendabele geïntegreerde bauxietindustrie kunnen opzetten met meer toegevoegde waarde voor Suriname. We hopen dat de regering Santokhi niet in haar haast ervoor kiest om decennialang onze nakomelingen in de schoolboeken te laten lezen, hoe onze mineralen voor een habbekrats zijn weggegeven.” Dit zei de fractieleider van de NPS, Gregory Rusland, tijdens de algemene politieke beschouwingen donderdag in De Nationale Assemblee.

Rusland merkte op dat de samenleving verrast was door de overhaaste ondertekening van een Memorandum of Understanding met mijnbouwgigant Chinalco om in West-Suriname bauxiet te gaan mijnen. De NPS is een grote voorstander van de ontwikkeling van het West-Suriname bauxiet voor een geïntegreerde industrie en wel sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw. De NPS is ook voorstander van Foreign Direct Investment van gerenommeerde multinationals voor een versnelde ontwikkeling van onze natuurlijke hulpbronnen, welke past in de nationale ontwikkelingsstrategie.

In het 2e kwartaal van 2023 heeft president Chan Santokhi een Presidentiële commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis bauxiet geïnstalleerd. Deze commissie heeft volgens de NPS-topper nimmer openheid van zaken gegeven over welke bedrijven zich hebben aangemeld, welke bedrijven zijn gevraagd om een voorstel en op basis van welke criteria een selectie is gemaakt. Nu is er een conceptovereenkomst over alleen het mijnen van bauxiet. De NPS vindt dat bauxiet mijnen tenminste gekoppeld moet worden met het tegelijkertijd opzetten van een aluinaarde raffinaderij. Daarnaast zou de haalbaarheid van een aluminium smelter bestudeerd moeten worden.

Het mijnconcessiegebied nu uitgeven, betekent dat er geen garantie is dat de aluinaarde raffinaderij en/of smelter zullen worden gebouwd. Bij onderhandelingen hiervoor is de Surinaamse positie verzwakt omdat er geen andere alternatieven zijn. De Bakhuis bauxiet reserves van circa 300 miljoen ton behoren de Surinaamse natie toe en dienen prudent en omzichtig mee te worden omgegaan. De verdiensten uit de royalty van het bauxiet mijnen zijn hoogst manipuleerbaar door toepassing van transfer pricing en andere financiële trucjes, meent Rusland.

“Het risico is zelfs groot dat de royalty opbrengsten helemaal vervallen, als de winst minus de royalties een verlies zouden opleveren. Een overeenkomst die de regering met Chinalco wenst aan te gaan, zal de natie voor decennia binden. De vele enorme debacles van de regering zoals HPSG waterstof, New Surfin, Phoenix Development diepzee haven en LNG en gasturbine in Nickerie roepen heel grote vraagtekens op over de deskundigheid en de drang om ondoordachte megadeals te sluiten.
De ondertekening van intentieverklaring met Chinalco voor de productie van bauxiet in West-Suriname roept volgens Rusland enkele kritische vragen op:1. Economisch potentieel en risico’s: De bauxietsector heeft historisch een grote bijdrage geleverd aan de economie. De mogelijkheid om deze industrie nieuw leven in te blazen kan gunstig zijn voor onze economische groei en werkgelegenheid. Echter moeten de voorwaarden van deze samenwerking in het belang van Suriname zijn en dat niet alleen grondstoffen geleverd worden zonder toegevoegde waarde in eigen land te creëren. De ontwikkeling van het bauxiet potentieel zal via een geïntegreerde aluinaarde en op termijn mogelijk een alimunium operatie moeten plaatsvinden. Wij zijn het aan ons zelf verplicht om niet zonder meer bauxiet te exporteren, maar waarde toe te voegen aan het te exporteren product.

2. Milieu-impact: Grootschalige mijnbouwactiviteiten hebben altijd een impact op het milieu. Het is van cruciaal belang dat er duidelijke afspraken worden gemaakt over milieubescherming, herstellende maatregelen en duurzaam landgebruik. Suriname kan zich niet permitteren om de fouten van het verleden te herhalen, waarbij economische winst boven natuurbehoud werd geplaatst.

3. Lokale betrokkenheid en voordelen: De samenwerking met een internationaal bedrijf als Chinalco moet niet alleen economische groei opleveren, maar ook bijdragen aan de ontwikkeling van onze gemeenschappen. Dat betekent dat lokale ondernemers en werknemers prioriteit moeten krijgen in het productieproces en dat we investeren in educatie en technologie overdracht om onze eigen capaciteit op te bouwen.

4. Transparantie en nationale consensus: De regering heeft de plicht om de bevolking duidelijk te informeren over de inhoud van de concept-overeenkomst. Wat zijn de afspraken? Wat zijn de voordelen voor Suriname? En hoe worden de risico’s beheerd? Het zou verstandig zijn om een breed nationaal debat te voeren zodat alle stakeholders gehoord worden.

5. Strategische benadering van natuurlijke hulpbronnen: Deze concept-overeenkomst benadrukt opnieuw de noodzaak van een nationale strategie voor natuurlijke hulpbronnen. Suriname moet zijn natuurlijke rijkdommen gebruiken als hefboom voor duurzame ontwikkeling en economische diversificatie, in plaats van te vertrouwen op kortetermijnwinsten.

“Ik roep de regering op om openheid te bieden en een inclusief proces te garanderen. Samenwerking met internationale partners is belangrijk, maar het welzijn van onze bevolking en de bescherming van onze natuurlijke rijkdommen moeten altijd voorop staan”, stelde de fractieleider van de NPS.