Nigeria kampt met economische crisis: “Levens in gevaar vanwege enkele euro’s”

door

Nasiru Salisu Zongo kan de tel nauwelijks bijhouden. “Dit is nog maar een fractie van alle verzoeken die wij hier binnenkrijgen”, zegt de directeur van Freedom Radio, een commercieel radiostation in de Nigeriaanse stad Kano. Hij gebaart naar de hoge stapels papieren op zijn overvolle bureau: openstaande ziekenhuisrekeningen, schoolkosten, huurachterstanden.
Het zijn wanhoopskreten van Nigerianen die hun rekeningen niet meer kunnen betalen. En dat zijn er veel: sinds twee jaar verkeert het land in de zwaarste economische crisis in decennia tijd. De lokale munt is in een vrije val geraakt, voedselprijzen zijn de lucht in geschoten. Het afschaffen van subsidie op brandstof, bedoeld om de schuldenlast te verlichten, kwam daar nog eens bovenop.
Openstaande rekeningenDe inflatiepercentages bereikten in 2024 recordhoogtes, met cijfers ruim boven de 30 procent. Het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties waarschuwt dat eind dit jaar meer dan 33 miljoen Nigerianen te maken hebben met acute voedselonzekerheid, vooral in het noordoosten van het land, waar de economie de laatste jaren ook zwaar heeft geleden onder terreur en natuurrampen.
“We staan er met z’n allen beroerd voor”, verzucht Zongo. Maandelijks melden honderden Nigerianen zich bij de poort van het radiostation. Zongo, die behalve directeur ook presentator is, leest in zijn praatprogramma elke dag drie hulpverzoeken voor. Luisteraars die het wat breder hebben kunnen daarop reageren door openstaande rekeningen voor hen te betalen.
Maar donateurs zijn er weinig, en het worden er steeds minder. “Mensen die eerst anderen te hulp schoten, vragen nu zelf om hulp”, zegt Zongo. Hij pakt een willekeurig blaadje van de stapel. “Kijk, deze persoon heeft medicatie nodig voor 3500 naira, dat is omgerekend 2 euro. Zelfs dát kunnen mensen niet meer betalen. Mensenlevens zijn in gevaar vanwege enkele euro’s.”
Melk nu een luxeproductHij onderbreekt zijn verhaal wanneer een jonge vrouw aan het raam van zijn kantoor verschijnt. Uit een plastic tasje vist Aisha Abubakar Usman (21) een formulier van haar hogeschool tevoorschijn, waar ze een lerarenopleiding volgt. “Mijn vader kan het schoolgeld niet meer betalen,” zegt ze. “Het radiostation is mijn laatste hoop.”
Kano is al eeuwenlang een belangrijke handelsstad, een knooppunt dat de Saharawoestijn verbindt met de kust in het zuiden van het land. Nog altijd trekken handelaren van ver naar de stad, die bekendstaat om zijn gigantische markten. Bij Singer Market staan de zakken rijst, meel en suiker metershoog opgestapeld.
“Dat moeten we nu voor veel hogere prijzen verkopen,” zegt Junaidu Zakari Mohammed, een koopman die ook voorzitter is van marktcommissie. Sommige alledaagse producten worden nauwelijks meer verkocht. “Suiker en pasta zijn in de afgelopen jaren drie keer zo duur geworden,” vertelt hij. Het zijn luxeproducten geworden, net als melk. “Melk maakt geen deel meer uit van onze maatschappij.”
Waar de Nigeriaanse staat in tekortschiet, proberen de rijkere inwoners van Kano hun medebewoners waar het kan bij te staan. Freedom Radio is daar een voorbeeld van, maar ook in villawijken hebben bewoners een deel van hun compound ingericht als gaarkeuken. Daar verzamelen zich elke ochtend honderden vrouwen en kinderen, ieder een kom of thermosfles in de hand.
Ze hebben lang moeten lopen voor een kleine portie pap. Terwijl een van haar zoontjes zijn bakje leeg slurpt, lopen bij Hadiza Usman de tranen over haar wangen. Sinds enkele jaren zit ze financieel volledig aan de grond. “Onze kinderen hadden op school moeten zitten,” zegt ze. “Nu groeien ze op als analfabeten. We zijn allemaal bedelaars geworden.”